ဆီးခ်ိဳဆိုတာ ဘာလဲတဲ့ - ေအးၿငိမ္း

ဆီးခ်ိဳဆိုတာ ဘာလဲတဲ့
လူ႔ခႏၶာကိုယ္ သရက္ရြက္က ထုတ္ေပးေနက် အင္ဆူလင္ကို အျပည့္အ၀ မထုတ္ေပးႏိုင္ေတာ့လို႔ျဖစ္ေစ၊ လံုး၀ မထုတ္ ႏိုင္ေတာ့လို႔ ျဖစ္ေစ၊ ထုတ္လိုက္တဲ့ အင္ဆူလင္ အာနိသင္ မျပည့္၀ေတာ့တာေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ေသြးခ်ိဳျဖစ္ပါေတာ့၏။ အင္ဆူလင္သည္ စားလိုက္သမွ်အစာထဲရိွ ဂလူးကို႔စ္၊ ဖရူးတို႔စ္ စေသာ သၾကားဓါတ္မ်ားကို အင္အားအျဖစ္ ေျပာင္းေပး၏။ အင္ဆူလင္က အလုပ္မလုပ္ေတာ့ ထို ဂလူးကို႔စ္ စေသာ သၾကားဓါတ္မ်ားသည္ အားမျဖစ္ေတာ့ဘဲ သၾကားအျဖစ္သာ ဆက္ရိွေနျခင္းကို ေသြးခ်ိဳသည္ဟု ေခၚသည္။ ထိုခ်ိဳေနေသာ ေသြးမွ သၾကားဓါတ္အခ်ိဳ႔ကို ေက်ာက္ကပ္က ႏိုင္သေလာက္ ခ်က္ေပးပါ၏။ သူမႏိုင္ေတာ့သည့္အခါတြင္မူ ဆီးပါခ်ိဳလာကာ ဆီးခိ်ဳေရာဂါ ျဖစ္ပါေတာ့သတည္း။ 

ဆီးခ်ိဳႏွစ္မ်ိဳး
ဆီးခ်ိဳကား မိ်ဳးရိုးလိုက္တတ္၏။ မ်ိဳးရိုးအလိုက္ျဖစ္ေသာ ဆီးခ်ိဳကို ကု၍မရ။ ၎ကို Diabetic Type A ဟု ေခၚသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေဆးေသာက္၍ မရ။ အင္ဆူလင္ ထိုးရသည္။ ဆီးခ်ိဳအႏုအရင့္ကို လုိက္၍ အင္ဆူလင္ ဘယ္ႏွယူနစ္ စသျဖင့္ ထုိးရ၏။
မ်ိဳးရိုးမဟုတ္ဘဲ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာ ကြ်န္ေတာ့္လုိ ဆီးခိ်ဳးသမားက်ေတာ့ Diabetic Type B ဟု ေခၚ၏။ သူကေတာ့ ကုလို႔ရရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေလး ခပ္ရဲ့ရဲ့ ရိွေသးသည္။ ေကာင္းတာကေတာ့ အစားအေသာက္ႏွင့္ထိန္း။ Control by meal. ဒါေပသိ။ အင္မတန္ခက္တာကလား။ လူဆိုတာမ်ိဳးဟာ အခ်ိဳႀကိဳက္ တတ္ေလေတာ့။ မလြယ္ပါေခ်။ သည္ေတာ့ ေဆးႏွင့္ထိန္း။ ေဆးခန္းပံုမွန္ျပ။ 

ဘာေတြမတည့္ဘူးလဲ
အဓိကရန္သူကား ကာဘိုဟိုက္ျဒိတ္ ျဖစ္၏။ မိတ္ေဆြတို႔သိၿပီးျဖစ္သည့္အတိုင္း ကာဘိုဟိုက္ျဒိတ္ ဆိုသည္မွာ ခင္ဗ်ားတို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တစ္ေန႔သံုးထပ္စားေနေသာ ထမင္း (ေပါင္မံု႔) ျဖစ္ပါ၏။ (ထမင္းနဲ႔မတည့္ ဆိုမွေတာ့ ေသၿပီဆရာ။) ဗီတာမင္ႏွင့္ ပရိုတိန္း အဓိကထား စားေပး။ (ဗမာျပည္က လူေတြန႔ဲဆိုရင္ေတာ့ ရိုက္ေပါက္။ ဟဲ့အေကာင္၊ ပရိုတိန္း၊ ပရိုတိန္းနဲ႔ ေလွ်ာက္ေလွ်ာက္ေျပာမေနနဲ႔။ ၀က္သားတစ္ပိႆာ ဘယ္ေလာက္မ်ားမွတ္လို႔လဲ။) ဒါဆို ငါး စားေပါ့ဗ်ာ။ (ေအာင္မယ္၊ လာေခ်ေသး၊ အေၾကာင္းသိရေအာင္ ရွင္ တစ္ခါေလာက္ ေစ်းသြားၾကည့္စမ္းပါ။) 
ခ်ိဳတာမွန္သမွ် အကုန္ေရွာင္ပါ။ (ခ်ိဳၿပံဳးဓါတ္ပံုေတာင္ မခိ်တ္ပါနဲ႔။) ေစးကပ္တဲ့ ဥပမာ၊ အာလူး၊ ေမ်ာက္ဥ၊ ေကာက္ညွင္း မတည့္ပါ။ သၾကား၊ ႏို႔ဆီမ်ားႏွင့္ ေဖ်ာ္ထားသည့္ လဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီ မတည့္ပါ။ အခ်ိဳရည္အားလံုး မတည့္ပါ။ အရက္၊ ဘီယာ မတည့္ပါ။ ေဆးလိပ္- ႀကိဳက္တတ္လွ်င္ေတာင္ ျဖတ္ျဖစ္ေအာင္ ျဖတ္လိုက္ပါ။ 
သစ္သီး (fruit) အားလံုးလိုလို မတည့္ပါ (ၿပီးပါေလေရာ။) ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ သခြားသီးခပ္လတ္လတ္ေတြ ၀ယ္၊ ေရေဆး၊ ဆားနဲ႔တို႔ၿပီး ဒီအတိုင္းကိုက္စားလိုက္တယ္။ (ဆားနဲ႔တို႔စားဗ်၊ ဒီအတိုင္းစားရင္ သိပ္အရသာမရိွဘူး)။

တည့္တာ
ကိုက္လန္၊ မုန္ညင္း၊ မုန္လာ၊ ေက်ာက္ဖရံုသီး၊ ျငဳပ္သီး၊ ပဲသီး၊ သခြားသီး၊ ၾကက္ဟင္းခါးသီး။ (ကိုက္သာ ၾကည့္လိုက္ပါဗ်ာ၊ မခ်ိဳဘူးဆို အကုန္တည့္တယ္။)
အသား (နီတဲ့အသားဆို ပိုတည့္တယ္ ဆိုပဲ။)၊ ဥ၊ ငါး၊ ပုဇြန္(ႀကိဳက္သေလာက္စား)
ဆန္ၾကမ္း (မနန္းခမ္းျမစိန္ကေတာ့ ဘာစမာတီဆန္ စားခိုင္းတယ္)။ ဂ်ံဳၾကမ္း၊ ဂ်ံဳၾကမ္းနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ မံု႔ (ေပါင္မံု႔ၾကမ္း)။

ေနာက္ဆက္တဲြ ေရာဂါမ်ား
ဆီးခ်ိဳကား ေၾကာက္ဖို႔ေကာင္း၏။ သူတစ္ေယာက္ထဲ မေနတတ္။ ၾကာလာေသာအခါ ပ်င္းလွသည္ဟု ေသြးတိုး၊ ႏွလံုး၊ ေက်ာက္ကပ္ စေသာ အေပါင္းအပါမ်ားကိုပါ ေခၚယူတတ္ေခ်ေသးသည္။ very complicated ဟု ေျပာၾကပါသည္။ ဆီးခ်ိဳတက္တာၾကာလွ်င္ ေက်ာက္ကပ္ကို ဒုကၡေပးႏိုင္သည္။ မ်က္လံုးကို ျပႆနာရွာသည္။ ေျခေထာက္မ်ားကို မ်က္ေစာင္းထိုးသည္။ ၾကပ္ၾကပ္သတိထားၾကပါ။
.


.ဆီးခ်ိဳစျဖစ္ျခင္း (ေရာဂါလကၡဏာမ်ား)
လမ္းမေလွ်ာက္ႏိုင္။ ေလွခါးမတက္ႏိုင္။ လမ္းအနည္းငယ္မွ် ေလွ်ာက္လွ်င္ပင္ အလြန္ ပင္ပန္းေမာဟိုက္ကာ ေျခမသယ္ခ်င္၊ လက္မသယ္ခ်င္ ျဖစ္ေနပါသည္။ ေတာ္ေသး၏။  ပိုဆိုးသည္က ညဘက္တြင္ ေျခလက္မ်ား မခံမရပ္ႏိုင္ေအာင္ ပူျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အဘယ္မွ် ပူသနည္းဟူမူ မအိပ္ႏိုင္၍ ေရခြက္ကို နံေဘးတြင္ထားကာ ေျခခံုႏွင့္ လက္ဖမိုးမ်ားကို အ၀တ္ေရစိုျဖင့္မျပတ္ အုပ္ထားေပးရပါသည္။
ခါင္းမ်ားဂြ်မ္းသဒၶါလန္ေအာင္မူးကာ ေခြ်းေစးမ်ားျပန္လွ်က္ ဘယ္လိုမွေနလို႔မရ  ဆီးခ်ိုဳတိုင္းၾကည့္ေတာ့ လူေကာင္းတစ္ဦးအေနႏွင့္ ဆီးခ်ိဳ ပမာဏမွာ 5.5 mmoL/L သို႔မဟုတ္ 99 mg/dL သာျဖစ္ရပါမည္။  ဆီးခ်ိဳမီတာက 33 mmoL/L ျပေနပါသည္။ အဆမတန္တက္ေနျခင္း ျဖစ္၏။ .
ဆီးခ်ိဳက်ျခင္း အႏၱရာယ္ စားတာ နည္းနည္းမ်ားသြားလွ်င္ ျဖစ္တတ္သည္။ လကၡဏာမွာ တစ္ကိုယ္လံုး တုန္ရီလာကာ ေခြ်းေစးမ်ားျပန္လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မူးေ၀ ေအာ့ အန္ျခင္းမ်ားလည္း ျဖစ္တတ္သည္။ ပံုမွန္ဆိုလွ်င္ ထမင္းစားၿပီးခါစ၌ ဆီးခ်ိဳတိုင္းၾကည့္ပါက 9.0 မွ 10.5 ထိ ရိွရမည္။ ယခု 3.6 ဆိုေတာ့ အေတာ္အေျခအေနဆိုးသည္ ေခၚရပါ မည္။ အခန္႔မသင့္လွ်င္ သတိေတာင္လစ္ႏိုင္သည္။ အိမ္မွာ သို႔မဟုတ္ ရံုးမွာ ဆိုလွ်င္ ကိစၥမရိွ။ အကယ္၍ ကားေမာင္းေနစဥ္ သို႔မဟုတ္ ဘတ္စ္ကားေပၚ၊ ရထားေပၚလို ဘာမွ မရႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ိဳးမွာ အလြန္ အႏၱရာယ္မ်ားပါသည္။ ထိုအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ရန္ ဆီးခ်ိဳသမားမ်ားသည္ သၾကားလံုးကဲ့သို႔ေသာ စားစရာမ်ား အိတ္ အတြင္း အဆင္သင့္ေဆာင္ထားသင့္ပါသည္။ သို႔မွ အခ်ိန္အခါ ေနရာမေရြး ဆီးခ်ိဳက်သည္ႏွင့္ တစ္ခုခု ေကာက္စား လိုက္လို႔ ရပါသည္။ ဆီးခ်ိဳရိွသူမ်ား အထူးသတိထားသင့္ပါ၏။ ဆီးခ်ိဳက်လွ်င္ သၾကားဓါတ္ပါေသာ အစာတစ္ခုခုကို အလွ်င္အျမန္စားရန္ လိုပါသည္။

ကုသနည္းသံုးလလွ်င္ တစ္ခါ ေဆးစစ္ရပါသည္။
Metformin 850mg မနက္တစ္လံုး၊ ည တစ္လံုး၊ Glitazone 5mg မနက္ႏွစ္လံုး၊ ညႏွစ္လံုး ေသာက္ေနရာမွ ယခု Glitazone ကို မနက္သံုးလံုး၊ ညသံုးလံုး တိုးေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဆီးခ်ိဳက က်မသြား။ တက္ျမဲတမ္းတက္ေန၏။  ဆီးခ်ိဳအေၾကာင္းေျပာသျဖင့္ ဆရာ၀န္က စစ္ၾကည့္ရာ 10.2 ျဖစ္ေနသျဖင့္ သူက Metformin မနက္ 1000mg, ေန႔လည္ 1000mg, ည 1000mg တစ္ေန႔ သံုးႀကိမ္ေသာက္ခိုင္းရာ ေန႔ခင္း ေဆးေသာက္အၿပီး ဆီးခ်ိဳ က်သျဖင့္ ေနရထိုင္ရ အေတာ္မသက္သာ၍ ကြ်န္ေတာ္လည္း ကိုယ့္သေဘာႏွင့္ကိုယ္ ေန႔ခင္းေဆးကို ျဖတ္လိုက္သည္။ (မူလက မနက္ 850, ည 850 သာ ေသာက္ေနရာမွ ယခု တစ္ေန႔ကို 3000 ထိ တိုး ေပးလိုက္တာ အေတာ္မ်ားမွန္း သိပါသည္။) ဇက္ေၾကာတက္တာအတြက္မူ ေဆးထိုးေပးလိုက္၏။ ေသာက္ေဆးလည္း တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ေသာက္ရန္ ေပးလိုက္သည္။ အားေဆးအျဖစ္ B12 ပါေပးလိုက္သည္။ 

ကိုးကားခ်က္း 
http://shwenyein.blogspot.com/2010/06/blog-post.html
.
.
ကြ်န္မႏွင့္ဆီးခ်ိဳလူနာမ်ား (ပါေမာကၡသန္းသန္းေအး ေဆး-၂)
စာအုပ္ .. ဆီးခ်ိဳျဖစ္သူမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၁၀% ရွိပါတယ္။ ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားမွာ ပိုျပီးမ်ားျပားပါတယ္။ ေသြးခ်ိဳ ၾကာလာရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာကို ထိခိုက္ျပီး၊ ၇၀% က ႏွလံုးေရာဂါနဲ႕အဆံုးသတ္ၾကပါတယ္။

ေသြးတြင္းအခ်ိဳဓါတ္က်လြန္းျခင္း - Hypoglycemia ေၾကာင့္ အသက္တိုေစပါတယ္။

ေသြးတြင္းအခ်ိဳဓါတ္မ်ားလြန္းျခင္း Diabetes Ketoacidosis ျဖစ္ရင္လဲ အသက္အႏၱရယ္ရွိပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳမ်ားလြန္းရင္ သတိလစ္၊ Coma ျဖစ္တာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။
.
အေရးၾကီးဆံုးက ဆီးခ်ိဳကို ထိန္းထားဖို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စားေဆး(၁)မ်ိဳး ကေန (၂)မ်ိဳး ၁၀ႏွစ္ၾကာထိန္းႏိုင္ျပီး ေနာက္ပိုင္း အင္ဆူလင္ ေန႕တိုင္း ေဆးထိုး အႏွစ္၃) အထိ ထိန္းႏိုင္ပါတယ္။
.
အိပ္စက္မႈ ..အိပ္ေရးမပ်က္ေအာင္ ေနရပါမယ္။ ၈နာရီေလာက္ အိပ္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ အသက္ၾကီးလာတာနဲ႕အမွ် အိပ္ယာထဲ တံုးလံုးလွဲေနခ်ိန္ မ်ားေပမဲ့ ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္စက္မႈ နည္းလာေလ့ ရွိပါတယ္။ ေဖ့ဘုတ္ ကြန္ျပဴတာၾကည့္မႈ၊ ခႏၱာစိတ္ဖိစီးမႈ၊ ညလံုးေပါက္အလုပ္၊ ေပ်ာ္ပြဲမ်ားေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အိပ္စက္မႈမွာ တေန႕ စုစုေပါင္းအိပ္ခ်ိန္၊ ေကာင္းမြန္ႏွစ္ျခိဳက္စြာအိပ္ျခင္း တို႕နဲ႕ ဆိုင္ပါတယ္။