ပညာေရးက႑တြင္ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရရွိေနေသာႏိုင္ငံမ်ားအားေလ့လာျခင္း
အက်ဥ္းခ်ဳပ္
ပညာေရးသည္ လူသားတစ္ဦးအသက္ရွင္ရပ္တည္ႏိုင္ရန္အတြက္ အဓိကက်ပါသည္။ ပညာရည္ျမင့္မားပါက စြမ္းေဆာင္ရည္၊ ဗဟုသုတႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား တိုးပြား လာၿပီး လူ႕ဘဝရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္ အေကာင္းဆုံးစြမ္းေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ေပးႏိုင္ပါသည္။ ထိုသို႔တစ္ဦးခ်င္းစီအလိုက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလၽွာ႔ခ်ျခင္းျဖင့္ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြျမင့္မားလာၿပီး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ပါ ပိုမိုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေသာႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤစာတမ္းတိုတြင္ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္ အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ား၊ ပညာေရးစနစ္၌အားနည္းေသာ ခ်က္ႏိုင္ငံ၊ ပညာေရး၌ေအာင္ျမင္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ားႏွင့္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား၊ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္၊ ႏွစ္အလိုက္ပညာေရးအသုံး စရိတ္မ်ားစသည္တို႔ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ပညာေရးသည္ လူသားတစ္ဦးအသက္ရွင္ရပ္တည္ႏိုင္ရန္အတြက္ အဓိကက်ပါသည္။ ပညာရည္ျမင့္မားပါက စြမ္းေဆာင္ရည္၊ ဗဟုသုတႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား တိုးပြား လာၿပီး လူ႕ဘဝရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္ အေကာင္းဆုံးစြမ္းေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ေပးႏိုင္ပါသည္။ ထိုသို႔တစ္ဦးခ်င္းစီအလိုက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလၽွာ႔ခ်ျခင္းျဖင့္ တစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြျမင့္မားလာၿပီး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ပါ ပိုမိုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေသာႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤစာတမ္းတိုတြင္ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္ အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ား၊ ပညာေရးစနစ္၌အားနည္းေသာ ခ်က္ႏိုင္ငံ၊ ပညာေရး၌ေအာင္ျမင္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ားႏွင့္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား၊ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္၊ ႏွစ္အလိုက္ပညာေရးအသုံး စရိတ္မ်ားစသည္တို႔ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။
နိဒါန္း
၁။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ပညာေရးအဆင့္ျမင့္မားမႈသည္ အဓိက အေၾကာင္းအရာတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ပညာေရးျမင့္မားမႈႏွင့္ ဆင္းရဲမႈေလၽွာ႔ခ်ေရးသည္ ဆက္စပ္ လ်က္ရွိပါသည္။ ပညာေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးပမ္းျခင္းအားျဖင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္မ်ား တိုးတက္ျမင့္မားလာၿပီး ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္အေနျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္လိုအပ္သကဲ့သို႔ တစ္ဦးခ်င္းစီလည္း ပါဝင္ရန္လိုအပ္ပါ သည္။ ပညာေရးစနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားသည္ အေရးႀကီးေသာအခန္း က႑မွပါဝင္ေနသည္ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ပိုမိုထိေရာက္ျမန္ဆန္ ေစရန္အတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကလည္း လိုအပ္သည္မ်ားကို ႀကိဳတင္ေလ့လာထားၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
၁။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ပညာေရးအဆင့္ျမင့္မားမႈသည္ အဓိက အေၾကာင္းအရာတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ပညာေရးျမင့္မားမႈႏွင့္ ဆင္းရဲမႈေလၽွာ႔ခ်ေရးသည္ ဆက္စပ္ လ်က္ရွိပါသည္။ ပညာေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးပမ္းျခင္းအားျဖင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္မ်ား တိုးတက္ျမင့္မားလာၿပီး ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္အေနျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္လိုအပ္သကဲ့သို႔ တစ္ဦးခ်င္းစီလည္း ပါဝင္ရန္လိုအပ္ပါ သည္။ ပညာေရးစနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားသည္ အေရးႀကီးေသာအခန္း က႑မွပါဝင္ေနသည္ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ပိုမိုထိေရာက္ျမန္ဆန္ ေစရန္အတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကလည္း လိုအပ္သည္မ်ားကို ႀကိဳတင္ေလ့လာထားၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္
၂။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပညာေရးစနစ္မ်ားကို ေခတ္အလိုက္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးလာခဲ့ ပါသည္။ ထို႔အျပင္ဥပေဒျပ႒ာန္းထားမႈမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားဘာသာသင္ၾကားေရး ေဆာင္႐ြက္ ေနမႈမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္း မ်ားဖြင့္လွစ္ခြင့္ျပဳခဲ့မႈမ်ား၊ ပညာေတာ္သင္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေပးမႈမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။
၂။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပညာေရးစနစ္မ်ားကို ေခတ္အလိုက္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးလာခဲ့ ပါသည္။ ထို႔အျပင္ဥပေဒျပ႒ာန္းထားမႈမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားဘာသာသင္ၾကားေရး ေဆာင္႐ြက္ ေနမႈမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္း မ်ားဖြင့္လွစ္ခြင့္ျပဳခဲ့မႈမ်ား၊ ပညာေတာ္သင္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေပးမႈမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။
ေခတ္အဆက္ဆက္က်င့္သုံးခဲ့ေသာပညာေရးစနစ္မ်ား
၃။ ေရွးျမန္မာဘုရင္မ်ားလက္ထက္တြင္ ဗုဒၶ၏တရားဓမၼႏွင့္ အဆုံးအမမ်ားကို အေျခခံေသာ ပညာေရးစနစ္မ်ားကို က်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ ပါဠိႏွင့္ျမန္မာဘာသာရပ္မ်ားကို အဓိကသင္ယူရၿပီး ယင္းပညာေရးစနစ္ကို ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးစနစ္ဟု ေခၚဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ ကိုယ္က်င့္ တရားေကာင္းမြန္ေရးကိုဦးတည္ၿပီး စာတတ္ေျမာက္မႈ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ကိုလိုနီေခတ္တြင္ အဂၤလိပ္ေက်ာင္း၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာေက်ာင္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသား-ျမန္မာေက်ာင္းဟူ၍ ေက်ာင္းသုံးမ်ိဳးရွိခဲ့ၿပီး စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းမွာ ၃၅ ရာခိုင္ ႏႈန္းရွိခဲ့ပါသည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရေက်ာင္းဟူ၍ သင္႐ိုးတစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္ သင္ၾကားခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္ပညာေရး ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္တြင္ စာရိတၱ ျမင့္မားေရးကိုအေျခခံကာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းကို ပိုမိုအေထာက္အကူျပဳေသာ ပညာေရး စနစ္ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္တြင္ အေျခခံပညာေရးဥပေဒကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့ၿပီး အေျခခံပညာေရးဟု ေခၚတြင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္ေဘာင္အတြက္ လိုအပ္ေသာလုပ္သားေကာင္းမ်ားေမြးထုတ္ေရးကို အေျခခံေသာ ပညာေရးစနစ္ကို က်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္စနစ္ကို က်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ားကို ဗဟိုမွခ်ဳပ္ကိုင္ေရးဆြဲျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၎စနစ္သည္ စာေမးပြဲကိုဗဟို ျပဳေသာစနစ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စဥ္းစားေတြးေခၚႏိုင္စြမ္းႏွင့္ တီထြင္ဖန္တီးမႈ ဆိုင္ရာအရည္အေသြးကို က်ဆင္းေစပါသည္။
၃။ ေရွးျမန္မာဘုရင္မ်ားလက္ထက္တြင္ ဗုဒၶ၏တရားဓမၼႏွင့္ အဆုံးအမမ်ားကို အေျခခံေသာ ပညာေရးစနစ္မ်ားကို က်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ ပါဠိႏွင့္ျမန္မာဘာသာရပ္မ်ားကို အဓိကသင္ယူရၿပီး ယင္းပညာေရးစနစ္ကို ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးစနစ္ဟု ေခၚဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ ကိုယ္က်င့္ တရားေကာင္းမြန္ေရးကိုဦးတည္ၿပီး စာတတ္ေျမာက္မႈ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ကိုလိုနီေခတ္တြင္ အဂၤလိပ္ေက်ာင္း၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာေက်ာင္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသား-ျမန္မာေက်ာင္းဟူ၍ ေက်ာင္းသုံးမ်ိဳးရွိခဲ့ၿပီး စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းမွာ ၃၅ ရာခိုင္ ႏႈန္းရွိခဲ့ပါသည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရေက်ာင္းဟူ၍ သင္႐ိုးတစ္မ်ိဳးတည္းျဖင့္ သင္ၾကားခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္ပညာေရး ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္တြင္ စာရိတၱ ျမင့္မားေရးကိုအေျခခံကာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းကို ပိုမိုအေထာက္အကူျပဳေသာ ပညာေရး စနစ္ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္တြင္ အေျခခံပညာေရးဥပေဒကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့ၿပီး အေျခခံပညာေရးဟု ေခၚတြင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္ေဘာင္အတြက္ လိုအပ္ေသာလုပ္သားေကာင္းမ်ားေမြးထုတ္ေရးကို အေျခခံေသာ ပညာေရးစနစ္ကို က်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္စနစ္ကို က်င့္သုံးခဲ့ပါသည္။ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ားကို ဗဟိုမွခ်ဳပ္ကိုင္ေရးဆြဲျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၎စနစ္သည္ စာေမးပြဲကိုဗဟို ျပဳေသာစနစ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စဥ္းစားေတြးေခၚႏိုင္စြမ္းႏွင့္ တီထြင္ဖန္တီးမႈ ဆိုင္ရာအရည္အေသြးကို က်ဆင္းေစပါသည္။
လက္ရွိက်င့္သုံးေနေသာ ဥပေဒမ်ား
၄။ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္ (၄၁) ျဖင့္ ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။ ဤဥပေဒတြင္ အခန္းေပါင္း (၁၄) ခန္းႏွင့္ ပုဒ္မေပါင္း (၆၉) ခုပါဝင္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႔ တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ (၃၈) ျဖင့္ ျပဌာန္းခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါဥပေဒတြင္ ပုဒ္မေပါင္း (၃၆) ခု ပါဝင္ပါသည္။
၄။ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္ (၄၁) ျဖင့္ ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။ ဤဥပေဒတြင္ အခန္းေပါင္း (၁၄) ခန္းႏွင့္ ပုဒ္မေပါင္း (၆၉) ခုပါဝင္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႔ တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ (၃၈) ျဖင့္ ျပဌာန္းခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါဥပေဒတြင္ ပုဒ္မေပါင္း (၃၆) ခု ပါဝင္ပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ား
၅။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရသည္ ပညာေရးက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ပညာေရးအသုံးစရိတ္မ်ားတိုးျမႇင့္သုံးစြဲျခင္း၊ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ား ထပ္မံေဆာက္လုပ္ေပးျခင္း၊ တကၠသိုလ္အသစ္မ်ားေဆာက္ လုပ္ေပးျခင္း၊ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းမ်ား ေထာက္ပံ့ ေပးျခင္း၊ ျပည္ပတကၠသိုလ္၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းစသည္ျဖင့္ အဘက္ဘက္မွ ေဆာင္႐ြက္လၽွက္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။
၅။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရသည္ ပညာေရးက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ပညာေရးအသုံးစရိတ္မ်ားတိုးျမႇင့္သုံးစြဲျခင္း၊ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ား ထပ္မံေဆာက္လုပ္ေပးျခင္း၊ တကၠသိုလ္အသစ္မ်ားေဆာက္ လုပ္ေပးျခင္း၊ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းမ်ား ေထာက္ပံ့ ေပးျခင္း၊ ျပည္ပတကၠသိုလ္၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းစသည္ျဖင့္ အဘက္ဘက္မွ ေဆာင္႐ြက္လၽွက္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။
၆။ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနသည္ ပညာေရးက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံသားတိုင္း အရည္အေသြးရွိေသာ အေျခခံပညာကို သင္ယူခြင့္ရရွိကာ အမ်ိဳးသားပညာရည္ျမင့္မားေရးႏွင့္ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ဘက္စုံလႊမ္းၿခဳံေသာပညာေရးက႑ ေလ့လာသုံးသပ္ေရးလုပ္ငန္း (Comprehensive Educa-tion Sector Review-CESR) ကို ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပပညာရွင္မ်ား၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္မ်ား ပါဝင္သည့္အဖြဲ႕ျဖင့္ အဆင့္ ၃ ဆင့္ခြဲ၍ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။ ပထမအဆင့္တြင္ အခ်ိန္တို အတြင္းအကဲျဖတ္ျခင္း၊ ဒုတိယအဆင့္တြင္ အေသးစိတ္ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္းႏွင့္ တတိယအဆင့္ တြင္ ပညာေရးက႑ စီမံကိန္းေရး ဆြဲျခင္းတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။ CESR ၏ ပညာေရး က႑ ငါးႏွစ္စီမံကိန္း ၂၀၁၆-၂၀၂၀ ကိုလည္း ျပဳစုထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ပညာေရးတြင္ အေျခခံ အက်ဆုံးျဖစ္သည့္သူငယ္တန္းကို သင္႐ိုးအသစ္ျဖင့္ စနစ္တက်သင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္ KG +12 သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းအသစ္ကို စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ထိုသင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းအသစ္ အား ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းရွိ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ားတြင္ လာမည့္ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ပညာသင္ႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁ ရက္မွ စတင္သင္ၾကားရန္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။ အသက္ငါးႏွစ္အ႐ြယ္ ကေလး သူငယ္ တစ္သန္းခြဲနီးပါးကို တက္ေရာက္သင္ၾကားခြင့္ျပဳမည္ျဖစ္ၿပီး ထိုကဲ့သို႔သင္ၾကားႏိုင္ရန္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကို သင္ၾကားနည္း စနစ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တစ္လၾကာသင္တန္း ပို႔ခ်ေပး သြားရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိသည့္အျပင္ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းမ်ားကိုလည္း ပံ့ပိုးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ထိုသင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းအား ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြး၍ မိမိတို႔ႏိုင္ငံ၏အေျခအေန၊ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ၫွိႏႈိင္းေရးဆြဲထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကေလး မ်ား၏စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ၊ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈစသည့္ ဘက္စုံ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ပ်ိဳးေထာင္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရပါသည္။ ထို႔အျပင္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတစ္ရပ္အေနျဖင့္ အေျခခံပညာေရး၊ အဆင့္ျမင့္ပညာေရး၊ သက္ေမြး ပညာေရးက႑မ်ားကို မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္ၿပီး ဆက္လက္ေဆာင္ ႐ြက္သြားမည္ဟု သိရွိရပါသည္။
၇။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္းမွတ္ပုံတင္ဥပေဒကိုျပဌာန္းခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ပညာ သင္ႏွစ္အထိ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္း ၃၃၅ ေက်ာင္းကို ဖြင့္လွစ္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါသည္။ အဆင့္ျမင့္ ပညာက႑အေနျဖင့္ တကၠသိုလ္၊ ဒီဂရီေကာလိပ္ ၁၃၀ ေက်ာ္ ခုရွိၿပီး ဆရာ၊ ဆရာမ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိပါသည္။
၈။ အရည္အခ်င္းရွိသည့္ လူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာေစရန္ ရည္႐ြယ္၍ ''ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ပညာေတာ္သင္ဆု ေ႐ြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီ'' ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ထူးခၽြန္လူငယ္၊ လူ႐ြယ္ ၁၁၇ ဦးကို ပထမအႀကိမ္အျဖစ္ေ႐ြးခ်ယ္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ ပညာေတာ္သင္ဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ေပးခဲ့ပါသည္။
ပညာေရးအသုံးစရိတ္
၉။ ၅ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ပညာေရးအသုံးစရိတ္ကို ေလးဆေက်ာ္တိုးျမႇင့္သုံးစြဲခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ အေျခခံပညာေရးက႑တြင္ ေက်ာင္းေပါင္း ၄၅၃၇၈ ေက်ာင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမေပါင္း ၃၂၂၅၁၄ ဦးႏွင့္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူစုစုေပါင္း ၈၈၅၃၄၈၀ ဦးအထိ ရွိခဲ့ပါသည္။ ကုလသမဂၢ၏ ေထာင္စုႏွစ္ရည္မွန္းခ်က္ (၈) ရပ္တြင္ တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ''မသင္မေနရအခမဲ့မူလတန္းပညာေရးစနစ္'' ကို ၂ဝ၁၁ - ၂ဝ၁၂ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ စတင္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါသည္။ ၂ဝ၁၄-၂ဝ၁၅ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ အလယ္တန္းပညာေရးအဆင့္၊ ၂ဝ၁၅-၂ဝ၁၆ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ အထက္တန္းပညာေရးအဆင့္သို႔ တိုးျမႇင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ တြင္ အခမဲ့ပညာေရးအတြက္ စုစုေပါင္းေငြက်ပ္ ၂၉ ဘီလီယံ သုံးစြဲမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဗလာစာအုပ္၊ ပုံႏွိပ္စာအုပ္ႏွင့္ ေက်ာင္းဝတ္စုံမ်ားကိုလည္း ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေက်ာင္းေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားကို မူလတန္းေက်ာင္းသားအေရအတြက္ အနည္းအမ်ားေပၚမူတည္၍ တစ္ေက်ာင္းကိုတစ္ႏွစ္လ်င္ ေငြက်ပ္ ၈ သိန္းမွ ၁၆ သိန္းအထိပံ့ပိုးၿပီး ေထာက္ပံ့ေငြစုစုေပါင္း ေငြက်ပ္ ၄၆ ဘီလီယံအထိ သုံးစြဲခဲ့ပါသည္။၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏွစ္အလိုက္ပညာေရးအသုံးစရိတ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါသည္-
၉။ ၅ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ပညာေရးအသုံးစရိတ္ကို ေလးဆေက်ာ္တိုးျမႇင့္သုံးစြဲခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ အေျခခံပညာေရးက႑တြင္ ေက်ာင္းေပါင္း ၄၅၃၇၈ ေက်ာင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမေပါင္း ၃၂၂၅၁၄ ဦးႏွင့္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူစုစုေပါင္း ၈၈၅၃၄၈၀ ဦးအထိ ရွိခဲ့ပါသည္။ ကုလသမဂၢ၏ ေထာင္စုႏွစ္ရည္မွန္းခ်က္ (၈) ရပ္တြင္ တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ''မသင္မေနရအခမဲ့မူလတန္းပညာေရးစနစ္'' ကို ၂ဝ၁၁ - ၂ဝ၁၂ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ စတင္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါသည္။ ၂ဝ၁၄-၂ဝ၁၅ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ အလယ္တန္းပညာေရးအဆင့္၊ ၂ဝ၁၅-၂ဝ၁၆ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ အထက္တန္းပညာေရးအဆင့္သို႔ တိုးျမႇင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ တြင္ အခမဲ့ပညာေရးအတြက္ စုစုေပါင္းေငြက်ပ္ ၂၉ ဘီလီယံ သုံးစြဲမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဗလာစာအုပ္၊ ပုံႏွိပ္စာအုပ္ႏွင့္ ေက်ာင္းဝတ္စုံမ်ားကိုလည္း ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေက်ာင္းေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားကို မူလတန္းေက်ာင္းသားအေရအတြက္ အနည္းအမ်ားေပၚမူတည္၍ တစ္ေက်ာင္းကိုတစ္ႏွစ္လ်င္ ေငြက်ပ္ ၈ သိန္းမွ ၁၆ သိန္းအထိပံ့ပိုးၿပီး ေထာက္ပံ့ေငြစုစုေပါင္း ေငြက်ပ္ ၄၆ ဘီလီယံအထိ သုံးစြဲခဲ့ပါသည္။၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏွစ္အလိုက္ပညာေရးအသုံးစရိတ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါသည္-
၂၀၁၁-၂၀၁၂ဘ႑ာေရးႏွစ္မွ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏွစ္အလိုက္ပညာေရးအသုံးစရိတ္မ်ား
တိုင္းရင္းသားဘာသာသင္ၾကားေရး
၁၀။ ေက်ာင္းခ်ိန္ျပင္ပတိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားသင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္၂ဝ၁၄ - ၂ဝ၁၅ ပညာသင္ႏွစ္မွ စတင္ကာ မြန္၊ ရခိုင္၊ ပအိုဝ္း၊ စေကာကရင္၊ အေနာက္ပိုးကရင္၊ အေရွ႕ပိုးကရင္ ဘာသာမ်ားကို သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိပါသည္။ ထို႔ျပင္ရွမ္း(တိုင္းလုံ၊ တိုင္းႏိုင္း)၊ အင္းသား၊ ဓႏု၊ ပေလာင္၊ အာခါ၊ လားဟူ၊ နာဂ၊ ကယား၊ ကယန္း၊ ကေယာ၊ ကခ်င္ (ဂ်ိမ္းေဖာ၊ ဇိုင္ဝါး၊ လခ်ိတ္၊ ေလာ္ေဝၚ)၊ ခ်င္း (ဟားခါး၊ ဖလမ္း၊ တီးတိန္) စသည့္ တိုင္းရင္းသားစာေပစာအုပ္မ်ားကို ျပဳစု စိစစ္ၿပီး ႐ိုက္ႏွိပ္ရန္စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။
၁၀။ ေက်ာင္းခ်ိန္ျပင္ပတိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားသင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္၂ဝ၁၄ - ၂ဝ၁၅ ပညာသင္ႏွစ္မွ စတင္ကာ မြန္၊ ရခိုင္၊ ပအိုဝ္း၊ စေကာကရင္၊ အေနာက္ပိုးကရင္၊ အေရွ႕ပိုးကရင္ ဘာသာမ်ားကို သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိပါသည္။ ထို႔ျပင္ရွမ္း(တိုင္းလုံ၊ တိုင္းႏိုင္း)၊ အင္းသား၊ ဓႏု၊ ပေလာင္၊ အာခါ၊ လားဟူ၊ နာဂ၊ ကယား၊ ကယန္း၊ ကေယာ၊ ကခ်င္ (ဂ်ိမ္းေဖာ၊ ဇိုင္ဝါး၊ လခ်ိတ္၊ ေလာ္ေဝၚ)၊ ခ်င္း (ဟားခါး၊ ဖလမ္း၊ တီးတိန္) စသည့္ တိုင္းရင္းသားစာေပစာအုပ္မ်ားကို ျပဳစု စိစစ္ၿပီး ႐ိုက္ႏွိပ္ရန္စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။
ျပည္တြင္းျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား
၁၁။ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီမ်ားအေနျဖင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပအလႉရွင္မ်ား ေဆာက္လုပ္လႉဒါန္း သည့္ အေျခခံပညာေက်ာင္းေပါင္း ၁၃၅၀ ရွိၿပီး တန္ဖိုးေငြက်ပ္ ၇၁ ဘီလီယံေက်ာ္ရွိပါသည္။ ေရႀကီးနစ္ျမဳပ္မႈသဘာဝေဘးေၾကာင့္ ပ်က္စီးခဲ့သည့္ေက်ာင္းမ်ား ျပန္လည္ျပဳျပင္ရန္အတြက္ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပေထာက္ပံ့ေငြမ်ားျဖင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါ သည္။ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္မွ ယေန႔အထိ ဂ်ာမနီ၊ ဘ႐ူႏိုင္း ဒါ႐ုဆလမ္၊ အေမရိကန္၊ ဩစေၾတးလ်၊ ျပင္သစ္၊ ထိုင္း၊ ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမ်ားမွ ပညာရွင္မ်ားက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၊ ရန္ကုန္ပညာေရးတကၠသိုလ္၊ ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠသိုလ္၊ ပုသိမ္တကၠသိုလ္၊ ထားဝယ္ တကၠသိုလ္၊ အဂၤလိပ္ ဘာသာစကားတကၠသိုလ္၊ အမ်ိဳးသားဗဟိုဌာနတို႔တြင္ ကာလတို၊ ကာလရွည္သင္တန္းမ်ား ပို႔ခ်ေပးလ်က္ရွိၿပီး ျပည္ပတကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္၍လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ယခင္ကတစ္ႏိုင္ငံႏွင့္တစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရအဖြဲ႕အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ကမ္းလွမ္းလာမွသာ စိစစ္ေစလႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အခုအခါ အစိုးရအဖြဲ႕အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ကမ္းလွမ္းမႈသာမက အီးေမးလ္၊ အင္တာနက္၊ ဝက္ဘ္ဆိုက္မ်ားကတစ္ဆင့္ ဆက္သြယ္ကမ္းလွမ္းလာမႈမ်ားမွတစ္ဆင့္ ပညာသင္ဆုေလၽွာက္ထားလိုသူမ်ား ေလၽွာက္ထား လာျခင္းကို ေဆာင္႐ြက္ေပးလ်က္ရွိပါသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ား
၁၂။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၏ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္စင္ကာပူစေသာ အာရွႏိုင္ငံအမ်ားစု ပါဝင္ေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။
၁၂။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၏ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္စင္ကာပူစေသာ အာရွႏိုင္ငံအမ်ားစု ပါဝင္ေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ
၁၃။ ကမၻာ့အေကာင္းဆုံးပညာေရး နံပါတ္ ၁ ေနရာအတြက္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံႏွင့္ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံတို႔သည္ အျပင္းအထန္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္၌ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ ဂ်ပန္ ထက္ အဆင့္ ၃ ဆင့္ပိုျမင့္ခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသည္ အေျခခံပညာေရးက႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၂ ေနရာသာရရွိခဲ့ပါသည္။ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ၌ ကေလးမ်ားသည္ တစ္ပတ္လၽွင္ ၇ ရက္အျပည့္ ေက်ာင္းတက္ၾကရပါသည္။ ပညာေရး ဘတ္ဂ်က္မွာ ယခင္ႏွစ္ကအေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၁.၃ ဘီလီယံ ရွိခဲ့ပါသည္။ စာတတ္ေျမာက္မႈ ႏႈန္းမွာ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ၉၉.၂ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ၉၆.၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ပါ သည္။ ပ်မ္းမၽွစာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းမွာ ၉၇.၉ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ဦးက် ဝင္ေငြခန္႔မွန္းေျခသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၄၇၉၅ ရွိပါသည္။
၁၃။ ကမၻာ့အေကာင္းဆုံးပညာေရး နံပါတ္ ၁ ေနရာအတြက္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံႏွင့္ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံတို႔သည္ အျပင္းအထန္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္၌ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ ဂ်ပန္ ထက္ အဆင့္ ၃ ဆင့္ပိုျမင့္ခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသည္ အေျခခံပညာေရးက႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၂ ေနရာသာရရွိခဲ့ပါသည္။ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ၌ ကေလးမ်ားသည္ တစ္ပတ္လၽွင္ ၇ ရက္အျပည့္ ေက်ာင္းတက္ၾကရပါသည္။ ပညာေရး ဘတ္ဂ်က္မွာ ယခင္ႏွစ္ကအေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၁.၃ ဘီလီယံ ရွိခဲ့ပါသည္။ စာတတ္ေျမာက္မႈ ႏႈန္းမွာ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ၉၉.၂ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ ၉၆.၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ပါ သည္။ ပ်မ္းမၽွစာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းမွာ ၉၇.၉ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ဦးက် ဝင္ေငြခန္႔မွန္းေျခသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၄၇၉၅ ရွိပါသည္။
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ
၁၄။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ နည္းပညာအေျခခံေသာပညာေရးစနစ္သည္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအား အသိပညာ၊ ဗဟုသုတ၊ ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြး တိုးတက္ျမင့္မားလာေစပါသည္။ ပညာေရးက႑ေကာင္းမြန္ ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ GDP ၅.၉၆ ထရီလီယံေဒၚလာ ရွိျခင္းသည္ သိသာထင္ရွားသည့္ ရလဒ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
၁၄။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ နည္းပညာအေျခခံေသာပညာေရးစနစ္သည္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအား အသိပညာ၊ ဗဟုသုတ၊ ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြး တိုးတက္ျမင့္မားလာေစပါသည္။ ပညာေရးက႑ေကာင္းမြန္ ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ GDP ၅.၉၆ ထရီလီယံေဒၚလာ ရွိျခင္းသည္ သိသာထင္ရွားသည့္ ရလဒ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
၁၅။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားတြင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ျပဌာန္းခဲ့သည့္ ပညာေရးက႑အေျခခံဥပေဒ (Fundamental Law of Education) သည္ အေရးအပါဆုံး ကိစၥရပ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ မသင္မေနရပညာေရးစနစ္ကို ၉ ႏွစ္အထိသတ္မွတ္ျခင္း၊ ေက်ာင္း သား၊ ေက်ာင္းသူပူးတြဲပညာသင္သည့္စနစ္ကို မူအရက်င့္သုံးျခင္း၊ ခ႐ိုင္ႏွင့္ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ဆင့္ တြင္ ပညာေရးဘုတ္အဖြဲ႕မ်ားဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ သာမန္ေက်ာင္းမ်ားကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး တကၠသိုလ္ အေျချပဳဆရာျဖစ္သင္တန္းစနစ္ကို က်င့္သုံးျခင္းအားျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္တန္းေဒသႏွင့္ သီးသန္႔ျဖစ္ေနေသာကၽြန္းမ်ား၏ ပညာေရးအေျခအေနကိုျမႇင့္တင္ရန္ ဥပေဒျပ႒ာန္းျခင္း၊ အထူးဘ႑ာေရးခြင့္ျပဳခ်က္မ်ား၊ ရန္ပုံေငြမ်ားထူေထာင္ေပးျခင္း၊ ေက်ာင္းေန႔လည္စာဥပေဒျပ႒ာန္းျခင္း၊ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ မသင္ မေနရပညာေရးအဆင့္ဝင္ေက်ာင္းမ်ား၌ ေက်ာင္းသုံးဖတ္စာအုပ္မ်ား အခမဲ့ေဝေပးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကိုျပ႒ာန္းျခင္း၊ ၁၉၅၁ ႏွင့္ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ စက္မႈပညာေရးျမႇင့္တင္ျခင္းဥပေဒႏွင့္ သိပၸံပညာေရးျမႇင့္တင္ျခင္းဥပေဒတို႔ကို ျပ႒ာန္းျခင္းစသည္တို႔ကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
၁၆။ ၁၉၅၀ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ပညာေရးတိုးတက္မႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း အခက္အခဲမ်ားလည္း ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ပါသည္။ အေကာင္းဆုံးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္မ်ားကို ဝင္ခြင့္ရရွိေစရန္ အတြက္ အျပင္းအထန္ၿပိဳင္ဆိုင္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား စိတ္ဖိစီးမႈရရွိျခင္း၊ အလြတ္က်က္မွတ္မႈေၾကာင့္ ကေလးမ်ားတြင္စူးစမ္းလိုစိတ္ႏွင့္ တီထြင္ ဖန္တီးလုပ္ကိုင္လိုစိတ္မ်ား ေလ်ာ့က်လာျခင္း၊ ထို႔ျပင္ေက်ာင္းစာမလိုက္ႏိုင္သည့္ကေလးမ်ား မ်ားျပားလာျခင္း၊ ကေလးမ်ားသည္ ေက်ာင္းတြင္းအၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ေက်ာင္းသားခ်င္း အႏိုင္က်င့္ဗိုလ္က်သည္ႏွင့္ ေက်ာင္းစာကိုစိတ္ဝင္စားမႈေလ်ာ့နည္းလာျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ပါ သည္။ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္တြင္ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသားေကာင္စီကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါ သည္။ ထိုေကာင္စီမွ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအစီရင္ခံစာတြင္ အေျခခံမူ ၃ ခုပါရွိပါသည္။ ၎တို႔မွာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ တစ္ကိုယ္ရည္ အစြမ္းအေပၚတြင္ အေျချပဳေရး၊ တစ္သက္တာပညာသင္ၾကားေရးစနစ္သို႔ ဦးတည္ေျပာင္းလဲေရး ႏွင့္ ကမၻာတစ္ဝန္းျဖစ္ေပၚေနေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားႏွင့္အညီ ျပည္တြင္းတြင္ပါ လိုက္ပါ ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ပညာေရးဗဟိုေကာင္စီသည္ မူလတန္းႏွင့္ အလယ္တန္းေအာက္ အဆင့္မ်ားအတြက္ ေလ့လာမႈဆိုင္ရာသင္႐ိုးသစ္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ပါသည္။ ၎သင္႐ိုးသစ္မ်ားအရ သင္ခန္းစာမ်ားကိုသင္ၾကားမႈ၊ သင္ယူမႈ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ေလၽွာ႔ခ်ခဲ့ပါသည္။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ပညာေရး၊ သိပၸံ၊ အားကစားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာေအဂ်င္စီတို႔ကိုပူးေပါင္းၿပီး ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အားကစား၊ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာနကို ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္။
၁၇။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီး အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္ မ်ားကို ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားအျဖစ္ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရွင္ဇိုအာေဘးအစိုးရအဖြဲ႕သည္ ပညာေရးျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးေကာင္စီကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။ ပညာေရးျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးေကာင္စီ၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားတြင္ သင္႐ိုး မာတိကာမ်ားႏွင့္ မူလတန္းႏွင့္အလယ္တန္းသင္ၾကားမႈအခ်ိန္မ်ားကို ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းစီ ျပန္တိုး ရန္၊ ဆရာအသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္မ်ားကို ျပန္လည္သက္တမ္းတိုးရသည့္စနစ္ကိုက်င့္သုံးရန္၊ ေက်ာင္းတြင္းအႏိုင္က်င့္ဗိုလ္က်မႈမ်ားကိုကိုင္တြယ္ရန္ စသည္တို႔ပါဝင္ပါသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ မသင္မေနရပညာေရးအတြက္ ဗဟိုအစိုးရ၏အသုံးစရိတ္ကို ေလၽွာ႔ခ်သည့္အေနျဖင့္ ယခင္ဗဟို အစိုးရႏွင့္ ေဒသႏၲရအစိုးရတို႔အၾကား ညီတူညီမၽွက်ခံေနမႈကို ဗဟိုအစိုးရက သုံးပုံတစ္ပုံသာ က်ခံပါေတာ့သည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈသည္ တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ပံ့ပိုးရာတြင္မ်ားစြာေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာ္လည္း စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ လစ္ဟာမႈမ်ားျဖစ္ေစသည္ဟု ေဝဖန္မႈမ်ားရွိခဲ့ပါသည္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံ
၁၈။ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအဝင္ အာရွေဒသမွ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ဆယ္စုႏွစ္ငါးခုအတြင္း ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ ေလၽွာက္လွမ္းခဲ့သည့္ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ေအာင္ျမင္မႈ မွ သင္ခန္းစာယူစရာမ်ား ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ပညာေရးကို အရည္အေသြးျမင့္ေအာင္အစြမ္းကုန္ ျမႇင့္တင္ႀကိဳးစားျခင္းေၾကာင့္ စကၤာပူႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံျဖစ္လာပါသည္။ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏လစာျမင့္မားျခင္း၊ ဆရာမ်ားအား သင္ၾကားေရးပိုင္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ လုပ္ပိုင္ ခြင့္မ်ားေပးထားျခင္း၊ ထူးခၽြန္ေက်ာင္းသားမ်ားအား ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပညာေတာ္သင္ ေစလႊတ္ျခင္း၊ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွတကၠသိုလ္မ်ားျဖင့္ခ်ိတ္ဆက္၍ ႏိုင္ငံအတြင္း၌ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္မ်ားဖြင့္လွစ္ျခင္း၊ ကၽြမ္းက်င္မႈအျပည့္ႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ဝင္ႏိုင္ေအာင္ သင္ၾကားေပး ႏိုင္ျခင္း၊ ေခတ္သစ္အဆင့္ျမင့္ပညာေရး လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အစြမ္းကုန္ျဖည့္ဆည္းမႈႏွင့္ ႐ိုးသား ၿပီးထိုးထြင္းဖန္တီးႏိုင္စြမ္းေသာေခါင္းေဆာင္မႈတို႔ေၾကာင့္ စကၤာပူႏိုင္ငံသည္ ပညာေရးတြင္ ကမၻာ့ ထိပ္တန္းအဆင့္ဝင္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ၾကပါသည္။
၁၈။ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအဝင္ အာရွေဒသမွ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ဆယ္စုႏွစ္ငါးခုအတြင္း ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ ေလၽွာက္လွမ္းခဲ့သည့္ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ေအာင္ျမင္မႈ မွ သင္ခန္းစာယူစရာမ်ား ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ပညာေရးကို အရည္အေသြးျမင့္ေအာင္အစြမ္းကုန္ ျမႇင့္တင္ႀကိဳးစားျခင္းေၾကာင့္ စကၤာပူႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံျဖစ္လာပါသည္။ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏လစာျမင့္မားျခင္း၊ ဆရာမ်ားအား သင္ၾကားေရးပိုင္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ လုပ္ပိုင္ ခြင့္မ်ားေပးထားျခင္း၊ ထူးခၽြန္ေက်ာင္းသားမ်ားအား ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပညာေတာ္သင္ ေစလႊတ္ျခင္း၊ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွတကၠသိုလ္မ်ားျဖင့္ခ်ိတ္ဆက္၍ ႏိုင္ငံအတြင္း၌ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္မ်ားဖြင့္လွစ္ျခင္း၊ ကၽြမ္းက်င္မႈအျပည့္ႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ဝင္ႏိုင္ေအာင္ သင္ၾကားေပး ႏိုင္ျခင္း၊ ေခတ္သစ္အဆင့္ျမင့္ပညာေရး လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အစြမ္းကုန္ျဖည့္ဆည္းမႈႏွင့္ ႐ိုးသား ၿပီးထိုးထြင္းဖန္တီးႏိုင္စြမ္းေသာေခါင္းေဆာင္မႈတို႔ေၾကာင့္ စကၤာပူႏိုင္ငံသည္ ပညာေရးတြင္ ကမၻာ့ ထိပ္တန္းအဆင့္ဝင္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ၾကပါသည္။
၁၉။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ ခိုင္မာေသာအဆင့္ျမင့္မူလတန္းပညာေရးစနစ္သည္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးအဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္အား ကမၻာ့အဆင့္ ၃ ေအာက္သို႔က်ဆင္းမသြားေစသည့္ အဓိက အေၾကာင္းရင္းျဖစ္ပါသည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆၄၅၈၄ ျဖစ္ၿပီး ကမၻာေပၚတြင္ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြ တတိယအမ်ားဆုံးႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။
ေဟာင္ေကာင္
၂၀။ ေဟာင္ေကာင္၏ ေက်ာင္းပညာေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈပုံစံသည္ အဂၤလန္ကဲ့သို႔ နည္းလမ္းမ်ားျပား ပါသည္။ မူလတန္း၊ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းအဆင့္မ်ားသည္ ၎တို႔၏ခ်ဥ္းကပ္မႈႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အတြက္ စံနမူနာျပျဖစ္ပါသည္။ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ တ႐ုတ္ဘာသာတို႔ျဖင့္ ပုံႏွိပ္ထားပါသည္။ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းသည္ ၉၄.၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေသာ ေၾကာင့္ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းျမင့္မားသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ GDP သည္ ၄၀၄.၈၉၂ ဘီလီယံေဒၚလာ ရွိပါသည္။
၂၀။ ေဟာင္ေကာင္၏ ေက်ာင္းပညာေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈပုံစံသည္ အဂၤလန္ကဲ့သို႔ နည္းလမ္းမ်ားျပား ပါသည္။ မူလတန္း၊ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းအဆင့္မ်ားသည္ ၎တို႔၏ခ်ဥ္းကပ္မႈႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အတြက္ စံနမူနာျပျဖစ္ပါသည္။ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ တ႐ုတ္ဘာသာတို႔ျဖင့္ ပုံႏွိပ္ထားပါသည္။ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းသည္ ၉၄.၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေသာ ေၾကာင့္ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းျမင့္မားသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ GDP သည္ ၄၀၄.၈၉၂ ဘီလီယံေဒၚလာ ရွိပါသည္။
ဖင္လန္ႏိုင္ငံ
၂၁။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးအျဖစ္ရပ္တည္ခဲ့ေသာ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ သည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၅ သို႔က်ဆင္းသြားခဲ့ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ကမူ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးသည္ အဆင့္ ၁ ပင္ျဖစ္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆေနၾကဆဲျဖစ္ပါသည္။ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္တြင္ အားသာခ်က္မ်ားစြာရွိပါသည္။ ၎တို႔မွာ ကေလးမ်ားအသက္ ၇ ႏွစ္တြင္မွ ေက်ာင္းစတက္ရျခင္း၊ ကေလးငယ္မ်ား အိမ္စာလုပ္ရန္မလိုျခင္း၊ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အထိ စာေမးပြဲမရွိျခင္း၊ အတန္းအားလုံးတြင္ စြမ္းရည္မ်ိဳးစုံသင္ၾကားႏိုင္ျခင္း၊ သိပၸံခန္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသားအမ်ားဆုံး ၁၆ ဦးသာ တက္ေရာက္ရျခင္း၊ ေန႔စဥ္နားေနခ်ိန္အမ်ားအျပားရွိျခင္း၊ ဆရာမ်ားစြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္တင္ျခင္းအတြက္ မဟာဘြဲ႕အထိသင္တန္းမ်ားရွိျခင္း၊ ဆရာမ်ား၏ သင္တန္းကုန္က်စရိတ္အား အစိုးရမွက်ခံျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ အံ့အားသင့္ဖြယ္အခ်က္မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ၏ အဂၤလိပ္စကားေျပာစြမ္းရည္သည္ ကမၻာ့အဆင့္ ၄ ေနရာတြင္ ရွိပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၆၃၉၅ ထက္ျမင့္မားပါသည္။ မိသားစု အတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ပညာေရးကိုရွာေဖြလိုပါက ကမၻာ့အေကာင္းဆုံး ပညာေရးစနစ္မ်ား ရွိေသာ အာရွႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ ဥေရာပရွိဖင္လန္ႏိုင္ငံသည္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ျဖစ္ပါသည္။
၂၁။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးအျဖစ္ရပ္တည္ခဲ့ေသာ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ သည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၅ သို႔က်ဆင္းသြားခဲ့ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ကမူ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးသည္ အဆင့္ ၁ ပင္ျဖစ္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆေနၾကဆဲျဖစ္ပါသည္။ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္တြင္ အားသာခ်က္မ်ားစြာရွိပါသည္။ ၎တို႔မွာ ကေလးမ်ားအသက္ ၇ ႏွစ္တြင္မွ ေက်ာင္းစတက္ရျခင္း၊ ကေလးငယ္မ်ား အိမ္စာလုပ္ရန္မလိုျခင္း၊ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အထိ စာေမးပြဲမရွိျခင္း၊ အတန္းအားလုံးတြင္ စြမ္းရည္မ်ိဳးစုံသင္ၾကားႏိုင္ျခင္း၊ သိပၸံခန္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသားအမ်ားဆုံး ၁၆ ဦးသာ တက္ေရာက္ရျခင္း၊ ေန႔စဥ္နားေနခ်ိန္အမ်ားအျပားရွိျခင္း၊ ဆရာမ်ားစြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္တင္ျခင္းအတြက္ မဟာဘြဲ႕အထိသင္တန္းမ်ားရွိျခင္း၊ ဆရာမ်ား၏ သင္တန္းကုန္က်စရိတ္အား အစိုးရမွက်ခံျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ အံ့အားသင့္ဖြယ္အခ်က္မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ၏ အဂၤလိပ္စကားေျပာစြမ္းရည္သည္ ကမၻာ့အဆင့္ ၄ ေနရာတြင္ ရွိပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၆၃၉၅ ထက္ျမင့္မားပါသည္။ မိသားစု အတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ပညာေရးကိုရွာေဖြလိုပါက ကမၻာ့အေကာင္းဆုံး ပညာေရးစနစ္မ်ား ရွိေသာ အာရွႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ ဥေရာပရွိဖင္လန္ႏိုင္ငံသည္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ျဖစ္ပါသည္။
ယူေက
၂၂။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးစနစ္တြင္ မူလတန္းႀကိဳအဆင့္၊ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဟူ၍ အဆင့္ ၅ ဆင့္ရွိပါသည္။ အသက္ ၅ ႏွစ္မွ ၁၆ ႏွစ္ အထိ မသင္အေနရပညာေရးစနစ္ကို က်င့္သုံးပါသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွစတင္၍ အသက္ ၃ ႏွစ္ႏွင့္ ၄ ႏွစ္ ကေလးမ်ားအတြက္ တစ္ႏွစ္လၽွင္ ၃၈ ပတ္ၾကာ သင္ၾကားေပးေသာ အခမဲ့ပညာေရးစနစ္ကို က်င့္သုံးပါသည္။ မၾကာမီက အေစာပိုင္းပညာေရးႏွင့္ ကေလးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးကို က်ယ္ျပန္႔ စြာလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ပညာေရးအက္ဥပေဒတြင္ အသက္ ၃ ႏွစ္မွ ၅ ႏွစ္ၾကား ကေလးမ်ားအတြက္ အေျခခံပညာေရးစနစ္ အမ်ိဳးသားသင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းကို အဓိကထားေရးဆြဲ ခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ အလယ္တန္းေက်ာင္းပညာေရးအက္ဥပေဒျပဌာန္းၿပီးေနာက္ အလယ္တန္းပညာေရးစနစ္သည္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ပါသည္။
၂၂။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးစနစ္တြင္ မူလတန္းႀကိဳအဆင့္၊ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးဟူ၍ အဆင့္ ၅ ဆင့္ရွိပါသည္။ အသက္ ၅ ႏွစ္မွ ၁၆ ႏွစ္ အထိ မသင္အေနရပညာေရးစနစ္ကို က်င့္သုံးပါသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွစတင္၍ အသက္ ၃ ႏွစ္ႏွင့္ ၄ ႏွစ္ ကေလးမ်ားအတြက္ တစ္ႏွစ္လၽွင္ ၃၈ ပတ္ၾကာ သင္ၾကားေပးေသာ အခမဲ့ပညာေရးစနစ္ကို က်င့္သုံးပါသည္။ မၾကာမီက အေစာပိုင္းပညာေရးႏွင့္ ကေလးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးကို က်ယ္ျပန္႔ စြာလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ပညာေရးအက္ဥပေဒတြင္ အသက္ ၃ ႏွစ္မွ ၅ ႏွစ္ၾကား ကေလးမ်ားအတြက္ အေျခခံပညာေရးစနစ္ အမ်ိဳးသားသင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းကို အဓိကထားေရးဆြဲ ခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ အလယ္တန္းေက်ာင္းပညာေရးအက္ဥပေဒျပဌာန္းၿပီးေနာက္ အလယ္တန္းပညာေရးစနစ္သည္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ပါသည္။
၂၃။ ယူေကႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္စီမံခန္႔ခြဲမႈပုံစံသည္ နယ္ေျမအသီးသီးတြင္ ၎တို႔ ကိုယ္ပိုင္ဟန္မ်ားျဖင့္ စီမံခန္႔ခြဲသည့္စနစ္ျဖစ္ပါသည္။ ၎နယ္ေျမမ်ားသည္ ဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္ ၏အာဏာေအာက္တြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းထက္ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ယူေက၏ပညာေရးသည္ ဥပေရာပ၌ အဆင့္ ၂ ေနရာ ၌ရွိၿပီး ၂၀၁၅ တြင္ ကမၻာ့အဆင့္ ၆ အျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ စေကာ့တလန္၏ပညာေရးသည္ ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ရလိုမႈျဖင့္ အနည္းငယ္အစြန္းေရာက္သည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၈၇၁၁ ျဖစ္ပါသည္။
ကေနဒါႏိုင္ငံ
၂၄။ အသိဉာဏ္ဗဟုသုတမ်ားတိုးပြားေစရန္အတြက္ မူလတန္းအဆင့္တြင္ အဂၤလိပ္စာႏွင့္ ျပင္သစ္စာကို အဓိကသင္ၾကားရပါသည္။ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းသည္ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းမရွိပါ။ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္မားသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ဘြဲ႕ရရွိမႈႏႈန္းတြင္လည္း ကမၻာ့အျမင့္ဆုံးျဖစ္ပါသည္။ ခ႐ိုင္အမ်ားစုတြင္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ထိ သို႔မဟုတ္ ၁၈ ႏွစ္အထိ မသင္မေနရပညာေရးစနစ္ကို ျပဌာန္းထားပါသည္။ စာသင္ႏွစ္ ၁ ႏွစ္ တြင္ ပညာသင္ၾကားရသည့္ရက္ေပါင္း ၁၈၀ မွ ၁၉၀ စသည္ျဖင့္ အသီးသီးရွိပါသည္။ မူလတန္း ပညာေရးတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္းကို ဦးစားေပးေဆာင္႐ြက္ၿပီးသည့္ေနာက္ ႀကီးမားေသာအက်ိဳး ဆက္အျဖစ္ ထူးခၽြန္သည့္ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ရရွိခဲ့ပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄၄၆၅၆ ရွိပါသည္။ GDP ၏ ၅.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ပညာေရးက႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္း ကေနဒါႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ေအာင္ျမင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းျဖစ္ပါသည္။
၂၄။ အသိဉာဏ္ဗဟုသုတမ်ားတိုးပြားေစရန္အတြက္ မူလတန္းအဆင့္တြင္ အဂၤလိပ္စာႏွင့္ ျပင္သစ္စာကို အဓိကသင္ၾကားရပါသည္။ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းသည္ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းမရွိပါ။ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္မားသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ဘြဲ႕ရရွိမႈႏႈန္းတြင္လည္း ကမၻာ့အျမင့္ဆုံးျဖစ္ပါသည္။ ခ႐ိုင္အမ်ားစုတြင္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ထိ သို႔မဟုတ္ ၁၈ ႏွစ္အထိ မသင္မေနရပညာေရးစနစ္ကို ျပဌာန္းထားပါသည္။ စာသင္ႏွစ္ ၁ ႏွစ္ တြင္ ပညာသင္ၾကားရသည့္ရက္ေပါင္း ၁၈၀ မွ ၁၉၀ စသည္ျဖင့္ အသီးသီးရွိပါသည္။ မူလတန္း ပညာေရးတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္းကို ဦးစားေပးေဆာင္႐ြက္ၿပီးသည့္ေနာက္ ႀကီးမားေသာအက်ိဳး ဆက္အျဖစ္ ထူးခၽြန္သည့္ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ရရွိခဲ့ပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄၄၆၅၆ ရွိပါသည္။ GDP ၏ ၅.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ပညာေရးက႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္း ကေနဒါႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ေအာင္ျမင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းျဖစ္ပါသည္။
နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ
၂၅။ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္သည္ အထက္တန္းပညာေရးတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ နည္းပါးျခင္း၊ စီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအားနည္းျခင္းတို႔သည္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံအား ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၇ မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၈ သို႔ ေရာက္ရွိသြား ေစပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၂၅၈၆ ရွိပါသည္။
၂၅။ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္သည္ အထက္တန္းပညာေရးတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ နည္းပါးျခင္း၊ စီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအားနည္းျခင္းတို႔သည္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံအား ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၇ မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္ ၈ သို႔ ေရာက္ရွိသြား ေစပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၂၅၈၆ ရွိပါသည္။
အိုက္ယာလန္ႏိုင္ငံ
၂၆။ အိုက္ယာလန္ႏိုင္ငံ၏ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းသည္ အမ်ိဳးသားေရာ အမ်ိဳးသမီးပါ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ပါသည္။ မူလတန္းမွ တကၠသိုလ္အဆင့္အထိ အခမဲ့ပညာေရးစနစ္ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရသည္ ပညာေရးက႑အတြက္ ႏွစ္စဥ္ယူ႐ို ၈.၇၅၉ ကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလ်က္ရွိပါသည္။
၂၆။ အိုက္ယာလန္ႏိုင္ငံ၏ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းသည္ အမ်ိဳးသားေရာ အမ်ိဳးသမီးပါ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ပါသည္။ မူလတန္းမွ တကၠသိုလ္အဆင့္အထိ အခမဲ့ပညာေရးစနစ္ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရသည္ ပညာေရးက႑အတြက္ ႏွစ္စဥ္ယူ႐ို ၈.၇၅၉ ကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလ်က္ရွိပါသည္။
ပိုလန္ႏိုင္ငံ
၂၇။ ပိုလန္ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနသည္ ႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရးအတြက္ အဓိကက်ပါသည္။ ပိုလန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးသည္ဥပေရာပတြင္ အဆင့္ ၄ ေနရာ၌ရွိၿပီး ကမၻာ့အဆင့္ ၁၀ ျဖစ္ပါသည္။ မူလတန္း၊ အလယ္တန္းအဆင့္မ်ားကို စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ ပိုလန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္သည္ ေကာင္းမြန္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၁၁၁၈ ရွိပါသည္။
၂၇။ ပိုလန္ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနသည္ ႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရးအတြက္ အဓိကက်ပါသည္။ ပိုလန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးသည္ဥပေရာပတြင္ အဆင့္ ၄ ေနရာ၌ရွိၿပီး ကမၻာ့အဆင့္ ၁၀ ျဖစ္ပါသည္။ မူလတန္း၊ အလယ္တန္းအဆင့္မ်ားကို စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ ပိုလန္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္သည္ ေကာင္းမြန္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တစ္ဦးက်ဝင္ေငြသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၁၁၁၈ ရွိပါသည္။
ပညာေရး၌ေအာင္ျမင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမ်ားႏွင့္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား
၂၈။ ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးႏွင့္ အဆိုးဆုံးႏိုင္ငံမ်ားကို ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာရာတြင္ ပညာေရး ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈသည္အေရးႀကီးေသာ္လည္း အဓိကအခ်က္မဟုတ္ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။ ပညာေရးအေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ခိုင္မာအားေကာင္းေသာယဥ္ ေက်းမႈအသိုင္းအဝိုင္းရွိၾကပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ မိဘ၊ ဆရာႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအားလုံး ပူးေပါင္း၍ ရလဒ္ေကာင္းမ်ားကို ရရွိေအာင္ေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၂၈။ ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးႏွင့္ အဆိုးဆုံးႏိုင္ငံမ်ားကို ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာရာတြင္ ပညာေရး ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈသည္အေရးႀကီးေသာ္လည္း အဓိကအခ်က္မဟုတ္ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။ ပညာေရးအေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ခိုင္မာအားေကာင္းေသာယဥ္ ေက်းမႈအသိုင္းအဝိုင္းရွိၾကပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ မိဘ၊ ဆရာႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအားလုံး ပူးေပါင္း၍ ရလဒ္ေကာင္းမ်ားကို ရရွိေအာင္ေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၂၉။ ပညာသင္ၾကားျခင္း သို႔မဟုတ္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအျဖစ္လုပ္ကိုင္ျခင္းသည္ လစာ မေကာင္းသည့္တိုင္ေအာင္ လူဝင္ဆံ့ေသာ၊ လူအမ်ားေလးစားရေသာ အလုပ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ကေလးမ်ားသည္ ပညာတတ္မ်ားျဖစ္လိုစိတ္ႏွင့္ ပိုမိုႀကိဳးစားအားထုတ္လာၾကပါသည္။ ပညာေရး စနစ္ေကာင္းတစ္ခုသည္ လူမႈေရးဆိုင္ရာေကာင္းက်ိဳးမ်ားကိုလည္း ရရွိျဖစ္ထြန္းေစပါသည္။
ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားအားႏႈိင္းယွဥ္ေဖာ္ျပခ်က္
၃၀။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္ အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားအား ႏႈိင္းယွဥ္ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
၃၀။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ပညာေရးစနစ္ အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားအား ႏႈိင္းယွဥ္ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြက္ အဓိကေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
၃၁။ အာရွႏိုင္ငံအမ်ားစုသည္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားထက္ ပိုမိုထူးျခားစြာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္သည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ကမၻာ့ပညာေရး အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသည္ ထိပ္ဆုံးမွဦးေဆာင္လ်က္ရွိၿပီး ၎ေနာက္တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၊ စင္ကာပူႏိုင္ငံႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္ႏိုင္ငံ တို႔အစဥ္လိုက္ရပ္တည္လ်က္ရွိပါသည္။ ထိုႏိုင္ငံမ်ား၏ ပညာေရးစနစ္သည္ အစဥ္တစိုက္ ေကာင္းမြန္ခဲ့ၿပီး ရွင္းလင္းတိက်သည့္ သင္ၾကားမႈရလဒ္မ်ား၊ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ရွိျခင္း၊ တာဝန္ယူမႈရွိျခင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ဦးေဆာင္သူမ်ားအၾကား ၫွိႏႈိင္းသေဘာတူညီမႈမ်ား ရရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ၎ႏိုင္ငံမ်ား၏ပညာေရးသည္ အစဥ္တစိုက္ ေကာင္းမြန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အစဥ္အလာအရ ပညာေရးအဆင့္အတန္းျမင့္မားေသာ စကင္ဒီေနးဗီးယန္းႏိုင္ငံမ်ားသည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အနည္းငယ္ေနာက္ေကာက္က်သြားသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ကမၻာ့ပညာေရး အေကာင္းဆုံးႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ အဆင့္ ၁ ေနရာမွ ဖင္လန္ႏိုင္ငံသည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ တြင္ အဆင့္ ၅ သို႔ ေလၽွာက်သြားခဲ့ၿပီး အဆင့္ ၂၁ ရွိဆြီဒင္ႏိုင္ငံသည္လည္း အဆင့္ ၂၄ သို႔ က်ဆင္းသြားခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္၏ အဓိကအခ်က္မ်ား
၃၂။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့အေကာင္းဆုံးပညာေရးစနစ္မ်ားရွိေသာ ဖင္လန္ႏိုင္ငံႏွင့္ ေတာင္ကို ရီးယားႏိုင္ငံတို႔၏ပညာေရးနစ္မ်ားတြင္ တူညီမႈမ်ားရွိသကဲ့သို႔ ျခားနားခ်က္မ်ားလည္း မ်ားစြာ ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ အျငင္းပြားဖြယ္ရာအခ်က္မွာ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ ပညာေရး က႑တြင္ ကမၻာ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားဆုံးႏိုင္ငံမ်ားအနက္မွ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ကေလးမ်ားသည္ ရက္သတၱပတ္လၽွင္ ၇ ရက္လုံး ေက်ာင္းတက္ၾကရၿပီး အလြန္ငယ္႐ြယ္စဥ္ကတည္းက အိမ္စာမ်ားလုပ္ၾကရပါသည္။ ထိုႏွစ္ႏိုင္ငံလုံး၌ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအား ဂါရဝတရားျဖင့္ ႐ိုေသေလးစားၾကပါသည္။ စိတ္ဝင္စားဖြယ္အခ်က္မွာ အာရွႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံေအာင္ျမင္ရျခင္း မွာ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ အဂၤလိပ္စကားေျပာဆိုႏိုင္စြမ္း အသင့္အတင့္ရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔သည္ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားမႈကို အေလးအနက္ထားျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကို ေခၚယူသင္ၾကားေစျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ အဂၤလိပ္စကားေျပာ ေကာင္းမြန္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၃၂။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့အေကာင္းဆုံးပညာေရးစနစ္မ်ားရွိေသာ ဖင္လန္ႏိုင္ငံႏွင့္ ေတာင္ကို ရီးယားႏိုင္ငံတို႔၏ပညာေရးနစ္မ်ားတြင္ တူညီမႈမ်ားရွိသကဲ့သို႔ ျခားနားခ်က္မ်ားလည္း မ်ားစြာ ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ အျငင္းပြားဖြယ္ရာအခ်က္မွာ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ ပညာေရး က႑တြင္ ကမၻာ့ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားဆုံးႏိုင္ငံမ်ားအနက္မွ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ကေလးမ်ားသည္ ရက္သတၱပတ္လၽွင္ ၇ ရက္လုံး ေက်ာင္းတက္ၾကရၿပီး အလြန္ငယ္႐ြယ္စဥ္ကတည္းက အိမ္စာမ်ားလုပ္ၾကရပါသည္။ ထိုႏွစ္ႏိုင္ငံလုံး၌ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအား ဂါရဝတရားျဖင့္ ႐ိုေသေလးစားၾကပါသည္။ စိတ္ဝင္စားဖြယ္အခ်က္မွာ အာရွႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံေအာင္ျမင္ရျခင္း မွာ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ အဂၤလိပ္စကားေျပာဆိုႏိုင္စြမ္း အသင့္အတင့္ရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔သည္ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားမႈကို အေလးအနက္ထားျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကို ေခၚယူသင္ၾကားေစျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ အဂၤလိပ္စကားေျပာ ေကာင္းမြန္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ပညာေရးစနစ္အားနည္းေသာခ်က္ႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ႀကဳံေတြ႕ရသည့္အခက္အခဲမ်ား
၃၃။ ခ်က္ႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေျပာင္းလဲလာသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ပညာေရးက႑တြင္ လည္း ဒီမိုကေရစီပညာေရးစနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလာခဲ့ပါသည္။ ခ်က္ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေလ့လာရာ၌ဆရာမ်ား၏အခန္းက႑သည္ အဓိကအေရးပါသည္ကို ေတြ႕ရွိရ ပါသည္။ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းအား ဗဟိုပညာေရးဌာနႏွင့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ပူးေပါင္းေရးဆြဲၿပီး ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားက သင့္ေလ်ာ္ေသာနည္းစနစ္ျဖင့္ သင္ၾကားခြင့္ရွိပါသည္။ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အတြက္လည္း သင္ၾကားနည္းစနစ္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးပါသည္။
၃၃။ ခ်က္ႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေျပာင္းလဲလာသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ပညာေရးက႑တြင္ လည္း ဒီမိုကေရစီပညာေရးစနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလာခဲ့ပါသည္။ ခ်က္ႏိုင္ငံ၏ပညာေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေလ့လာရာ၌ဆရာမ်ား၏အခန္းက႑သည္ အဓိကအေရးပါသည္ကို ေတြ႕ရွိရ ပါသည္။ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းအား ဗဟိုပညာေရးဌာနႏွင့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ပူးေပါင္းေရးဆြဲၿပီး ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားက သင့္ေလ်ာ္ေသာနည္းစနစ္ျဖင့္ သင္ၾကားခြင့္ရွိပါသည္။ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အတြက္လည္း သင္ၾကားနည္းစနစ္သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးပါသည္။
၃၄။ သို႔ေသာ္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားလည္းရွိပါသည္။ ဆရာ၊ဆရာမမ်ားသည္ စနစ္သစ္အတြက္ ကၽြမ္းက်င္မႈမရွိျခင္း၊ အလုပ္မ်ားေသာေၾကာင့္ သင္တန္းတက္ေရာက္ႏိုင္မႈမရွိျခင္း၊ ဆရာႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအၾကား ဆက္ဆံေရးအခက္အခဲမ်ားရွိျခင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကိုယ္တိုင္ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းပါဝင္ေရးဆြဲရန္အတြက္ခက္ခဲျခင္း၊ သင္ၾကားမႈပုံစံမ်ား ႐ုတ္တရက္ေျပာင္းလဲ သြားျခင္း၊ စာေမးပြဲစစ္ေဆးမႈပုံစံမ်ား ေျပာင္းလဲသြားျခင္းအတြက္ အခက္အခဲမ်ားရွိျခင္း၊ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ လုံၿခဳံေရး၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးစသည့္ကိစၥမ်ားေၾကာင့္ ပညာေရးတြင္ အာ႐ုံစိုက္မႈေလ်ာ့နည္းျခင္း၊ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအတြက္ ဘ႑ာေငြမလုံေလာက္ ျခင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအား လစာတိုးေပးထားေသာ္လည္း အျခားအသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း အလုပ္မ်ားႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္လ်င္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏လစာမွာနည္းေနျခင္း၊ က်ား၊ မ လစာတန္းတူ ညီမၽွမရရွိဘဲ ဆရာမမ်ား၏လစာမွာပိုနည္းေနျခင္း၊ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ဘာသာ စကား၊ ဓေလ့ထုံးစံ၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားအတြက္ ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ မသန္စြမ္းကေလးမ်ားႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာမိဘမ်ားမွ ေမြးဖြားလာသည့္ကေလးမ်ားအတြက္ ပညာေရးဝန္ေဆာင္မႈ နည္းပါးျခင္းစသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္တို႔၏အျမင္မ်ားႏွင့္သုံးသပ္ခ်က္မ်ား
၃၅။ ကမၻာ့ဘဏ္၏ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ရန္ အလားအလာရွိသည့္ အခ်ိဳ႕ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ မိဘမ်ား၏စီးပြားေရးအဆင္မေျပမႈ၊ ပညာသင္ယူရန္ အခြင့္အလမ္းနည္း ပါးမႈ၊ လုံေလာက္သည့္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမရရွိမႈ စသည့္အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ တိုးတက္မႈမ်ား ေႏွာင့္ေႏွးေနၾကရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလၽွာ႔ခ်ေရးအတြက္ ပညာေရးက႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နံမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အထူးလိုအပ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ပညာေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သူမ်ား၏ အႀကံဉာဏ္၊ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားလိုအပ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္နည္းပညာ ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ား၊ ဘ႑ာေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားျခင္း၊ နည္းစနစ္သစ္အတြက္ ဆရာမ်ားကို သင္တန္းေပးျခင္း၊ ေက်ာင္းအေဆာက္အဦမ်ားကို ျပင္ဆင္ျခင္း၊ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းမ်ားဝယ္ယူျဖည့္ဆည္းျခင္းစသည္ျဖင့္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
၃၅။ ကမၻာ့ဘဏ္၏ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ရန္ အလားအလာရွိသည့္ အခ်ိဳ႕ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ မိဘမ်ား၏စီးပြားေရးအဆင္မေျပမႈ၊ ပညာသင္ယူရန္ အခြင့္အလမ္းနည္း ပါးမႈ၊ လုံေလာက္သည့္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမရရွိမႈ စသည့္အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ တိုးတက္မႈမ်ား ေႏွာင့္ေႏွးေနၾကရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလၽွာ႔ခ်ေရးအတြက္ ပညာေရးက႑တြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နံမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အထူးလိုအပ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ပညာေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သူမ်ား၏ အႀကံဉာဏ္၊ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားလိုအပ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္နည္းပညာ ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ား၊ ဘ႑ာေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားျခင္း၊ နည္းစနစ္သစ္အတြက္ ဆရာမ်ားကို သင္တန္းေပးျခင္း၊ ေက်ာင္းအေဆာက္အဦမ်ားကို ျပင္ဆင္ျခင္း၊ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းမ်ားဝယ္ယူျဖည့္ဆည္းျခင္းစသည္ျဖင့္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
၃၆။ ထို႔အျပင္ ပညာေရးသည္ လက္ေတြ႕အသုံးခ်ႏိုင္ေသာ ကၽြမ္းက်င္မႈပါသည့္ ပညာေရးမ်ိဳး ျဖစ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ သင္ၾကားေရးဆိုင္ရာ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကို လုံေလာက္သည့္ ေထာက္ပံ့မႈ မ်ား ေပးရမည္ျဖစ္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္မႈရွိေအာင္ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ သင္ၾကားနည္းစနစ္မ်ားကို ေကာင္းစြာသိရွိျခင္း၊ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာကၽြမ္းက်င္မႈ ရွိျခင္း၊ ေက်ာင္းသားမ်ား၏စိတ္ကို ေကာင္းစြာသိရွိ ျခင္းတို႔လိုအပ္ပါသည္။ ေက်ာင္းစာတစ္ခုတည္းသာမကဘဲ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး၊ ဘာသာ စကားစြမ္းရည္၊ ေလ့လာသင္ယူမႈဆိုင္ရာစြမ္းရည္၊ အစုအဖြဲ႕ႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းဆိုင္ရာ စြမ္းရည္တို႔ပါဝင္သည့္ ပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္သင့္ပါေၾကာင္း ကၽြမ္းက်င္သူတို႔ကသုံးသပ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္သင္ယူလိုသည့္ဘာသာရပ္ကို သင္ၾကားမည့္ေက်ာင္းသား ကိုယ္တိုင္ေ႐ြးခ်ယ္ရန္ အဓိက လိုအပ္ပါသည္။ သို႔မွသာလက္ေတြ႕ဘဝတြင္ ထိေရာက္အက်ိဳးရွိစြာ အသုံးခ်ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
နိဂုံး
၃၇။ ႏိုင္ငံတကာပညာေရးစနစ္မ်ားကိုေလ့လာရာတြင္ တစ္ႏိုင္ငံႏွင့္တစ္ႏိုင္ငံ ကြာျခားခ်က္ မ်ားရွိေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရရွိၿပီး ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ပင္ ေရာက္ရွိလာသည္ကို ေတြ႕ရွိရသကဲ့သို႔ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျပဳလုပ္ရာ၌ အခက္အခဲအခ်ိဳ႕ ႀကဳံေတြ႕ရသည္ကို လည္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။
၃၈။ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ တစ္ဦးခ်င္းပူးေပါင္းပါဝင္မႈ၊ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အေတြးအေခၚအယူအဆမ်ားႏွင့္ အဆုံးအျဖတ္သည္ ပညာေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အလြန္ အေရးႀကီးပါသည္။ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားသည္ အဓိကအခန္းက႑မွပါဝင္ေနသည့္ အေလ်ာက္ စနစ္သစ္အတြက္လိုအပ္ေသာအရည္အေသြး၊ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားရွိေအာင္ ျပင္ဆင္ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အင္တာနက္ရရွိေအာင္ေဆာင္႐ြက္ျခင္းစသည့္ အျခားလိုအပ္ခ်က္ မ်ားကို ျပည့္စုံေအာင္ႀကိဳတင္ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္႐ြက္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ပညာေရး စနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ မူဝါဒမ်ား၊ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းမ်ားေရးဆြဲရာတြင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းရွိ အုပ္စုမ်ားအားလုံးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး မိမိႏိုင္ငံ၏အေျခအေန၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ေရေျမအေနအထားႏွင့္ကိုက္ညီရန္အျပင္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ႏွလုံးသား တန္းတူဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ လည္း သတိျပဳေဆာင္႐ြက္ၾကရ မည္ပါေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပအပ္ပါသည္။
သတိျပဳရန္
ဤသတင္းအခ်က္အလက္သည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ၎တို႔၏ လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ တာဝန္မ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳရန္အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥ တစ္စုံတစ္ခုအတြက္ အသုံးျပဳရန္မဟုတ္ပါ။ အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ေနာက္ဆုံးရသတင္းျဖစ္မည္ဟု သတ္မွတ္ မထားသင့္ပါ။ ဤအခ်က္အလက္ မ်ားအား တရားဝင္ သို႔မဟုတ္ ပညာရွင္ဆိုင္ရာအႀကံေပးခ်က္အျဖစ္ မသတ္မွတ္သင့္ပါ။ အထူးအႀကံေပးခ်က္ သို႔မဟုတ္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားလိုအပ္ပါက အရည္ အေသြးျပည့္မီေသာ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သင့္ပါသည္။ လႊတ္ေတာ္ သုေတသနဝန္ေဆာင္မႈသည္ စာတမ္းတိုမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာအေၾကာင္း အရာမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါသည္။ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိပါ။
ဤသတင္းအခ်က္အလက္သည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ၎တို႔၏ လႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာ တာဝန္မ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳရန္အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥ တစ္စုံတစ္ခုအတြက္ အသုံးျပဳရန္မဟုတ္ပါ။ အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ေနာက္ဆုံးရသတင္းျဖစ္မည္ဟု သတ္မွတ္ မထားသင့္ပါ။ ဤအခ်က္အလက္ မ်ားအား တရားဝင္ သို႔မဟုတ္ ပညာရွင္ဆိုင္ရာအႀကံေပးခ်က္အျဖစ္ မသတ္မွတ္သင့္ပါ။ အထူးအႀကံေပးခ်က္ သို႔မဟုတ္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားလိုအပ္ပါက အရည္ အေသြးျပည့္မီေသာ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သင့္ပါသည္။ လႊတ္ေတာ္ သုေတသနဝန္ေဆာင္မႈသည္ စာတမ္းတိုမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာအေၾကာင္း အရာမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါသည္။ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိပါ။
Date issused
Wednesday, February 3, 2016 - 09
Research File
Research Type
Researcher name
သုေတသနဌာန၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္
Ref:
http://www.pyithuhluttaw.gov.mm/
Ref:
http://www.pyithuhluttaw.gov.mm/
No comments:
Post a Comment