အစိုးရ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ျခင္း (ဇာနီၾကီး ေဆာင္းပါး)

ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ျခင္း (ဇာနီၾကီး ေဆာင္းပါး) ေမွာက္ျခင္း (၃)မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ပထမ အမ်ားသိတဲ့အတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္ ပိုက္ဆံနဲ႕အခ်ိန္ကို မိမိအက်ိဳးအတြက္ အလြဲသံုးစားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လူတိုင္းသိျပီးသားပါ။ ဒုတိယ ၀န္ေဆာင္ခေတာင္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္သူလူထု (သို႕မဟုတ္) လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနဲ႕ ဆက္သြယ္ရတဲ့ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခေၾကးေငြကို ႏိုင္ငံေတာ္ကို ေပးသြင္းရာမွာ လြယ္ကြယ္ေခ်ာေမြ႕ေစရန္ စပါယ္ရွယ္၀န္ေဆာင္ခ ေပးရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ . တတိယ မသိလို႕ လက္မွတ္ထိုးေပးလိုက္မိျခင္း (သို႕မဟုတ္) မ်က္ႏွာနာစရာ၊ အားနာစရာ၊ ေက်းဇူးရွိသူ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက အကူညီေတာင္းျခင္းေၾကာင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ခ်ေပးလိုက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ အထက္က လုပ္ေပးလိုက္ပါ ႏႈတ္မိန္႕ေၾကာင့္ တစ္ျပားတစ္ခ်ပ္မွ မရပဲ လုပ္ေပးလိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ . . ဇီးသီးဗန္းေမွာက္တဲ့ အစိုးရနဲ႕ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေၾကာင္း ဘယ္လို ေမွာက္ေနၾကေၾကာင္းကို အနည္းငယ္ ေရးလိုက္ပါတယ္။ မိမိသိရသေရြ႕ကေတာ့ (အတိအက်မဟုတ္ေပမဲ့) သိန္း၁ေထာင္ေအာက္ စီမံကိန္းေတြဆိုရင္ ၅၀%အထိ ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ စာသင္ေက်ာင္း တစ္ခုေဆာက္မယ္ဆိုရင္ တိုင္း၊ ခရိုင္၊ ျမိဳ႕နယ္၊ ေက်းရြာအဆင့္ကအစ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကအဆံုး အဆင့္ဆင့္ ဇီးသီးေ၀ငွေပးရပါတယ္။ ယခင္အစိုးရတုန္းက ၀န္ၾကိးမ်ားရံုးကို အမ်ားဆံုးေပးရေပမဲ့ အခု အစိုးရလက္ထက္မွာ ေခါင္မိုးလံုေအာင္ တိုင္းအဆင့္အထိပဲ စီမံကိန္းမ်ားမ်ားကို ေဆာက္လုပ္ေရးေကာ္ပိုေရးရွင္းက လႊဲယူလိုက္ျခင္းကလဲ ပုဂၢလိက ကုမဏီမ်ားရဲ့ အရည္ေသြးက်ညံ့ဖ်င္းလာလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဇီးသီးဗန္း ဒါေလာက္ ေမွာက္ေနမွေတာ့ မရံႈးေအာင္ အရည္ေသြးႏွိမ့္ခ်ရေတာ့ ကန္ထရိုက္တာ ထြက္ေျပးတဲ့အထိ ေတာင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ . အလြန္ၾကီးမားတဲ့ သိန္းေပါင္းေသာင္းခ်ိီတဲ့ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာတန္ဖိုးရွိတဲ့ စီမံကိန္းၾကီးမ်ားရဲ့ ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ပံုမ်ားကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္ၾကီးမ်ားရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိတာကေတာ့ တတိယနည္းနဲ႕ စီမံကိန္းၾကီးမ်ားကို လက္မွတ္ေရးထိုးေပးရျခင္းေတြ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အရင္အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ အၾကီးအကဲ (၀န္ၾကီး သို႕မဟုတ္ ေကာ္မရွင္ဥကၠဌက) လုပ္ေပးလိုက္ပါ ေျပာရင္ အားလံုးသေဘာတူျပီး ျဖစ္လာတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ကပဲ ကုန္းရုန္း ခံရပါေတာ့တယ္။ . . . အျမင့္ဆံုးအာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား . ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရအဖြဲ႕၊ ၀န္ၾကီးဌာနေပါင္း မ်ားစြာမွာ ၀န္ထမ္းေပါင္း (တပ္မေတာ္သားအပါ၀င္) စုစုေပါင္း သန္းနဲ႕ခ်ီ ရွိပါတယ္။ ထိပ္ဆံုးက စျပီးေရးရရင္ . ၁။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံရံုး . ၂။ ျပည္ေတာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕ရံုး . ၃။ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီ . ၄။ လႊတ္ေတာ္ရံုး . ၅။ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရံုး . ၆။ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး . ၇။ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ . ၈. ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုး . ၉။ ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး . ၁၀။ ျပည္ေထာင္စု ရာထူး၀န္အဖြဲ႕ . ၁၁။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဘဏ္ ..စတဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အာဏာပိုင္ရံုးမ်ားရွိပါတယ္။ အဲဒီေနရာမ်ားမွာ ဆီးသီးဗန္းေမွာက္နည္း (၂)နည္းကိုေတာ့ မိမိနဲ႕ အလြန္အလွမ္းေ၀းတဲ့အတြက္ မရွိဘူးလို႕ပဲ သတ္မွတ္လိုက္ပါေတာ့မယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အျမင့္ဆံုးအဖြဲ႕အစည္းက လက္မွတ္ထိုးရမယ္ ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းၾကီးေတြ၊ လုပ္ငန္းၾကီးေတြကေတာ့ ေငြဘယ္ေလာက္ကုန္ပါေစ၊ လုပ္ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ . . . ၀န္ၾကီးဌာန ဇီးသီးဗန္းေမွာက္မႈမ်ား . ေရးရမဲ့ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ားေတာ့ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားက လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ၀န္ထမ္းမ်ားရဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ မျဖစ္စေလာက္ အေသးစား ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို လစ္လ်ဴရႈရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဏ္ေငြထုတ္ျခင္း၊ ပင္စင္ထုတ္ျခင္း မ်ားကို ဘဏ္၀န္ထမ္းမ်ားက တန္းစီစရာမလိုပဲ ၀န္ေဆာင္မႈေပးျခင္း၊ လ.၀.က၊ လွ်ပ္စစ္၊ တယ္လီဖုန္း၊ ကားလိုင္စင္၊ သေဘ္ာလိုင္စင္၊ စည္ပင္အခေၾကးေငြ၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားကထုတ္ေပးတဲ့ လုပ္ငန္းလိုင္စင္မ်ား စတဲ့ အစိုးရဌာန အားလံုးနီးပါး မွာ ၀န္ေဆာင္မႈေပးတဲ့အတြက္ အခေၾကးေငြ ရရွိၾကပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ တန္းစီ လူကိုယ္တိုင္လာေရာက္စရာ မလိုတဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈအတြက္ အခေၾကးေငြ ေပးၾကပါတယ္။ ေပးသူမ်ားလဲ ေပးခ်င္ၾကတယ္။ ယူသူမ်ားကလည္း တစ္ဥိးခ်င္းအတြက္ အမ်ားၾကီးမကုန္က်ေပမဲ့ လူဦးေရမ်ားလာေတာ့ ၀န္ထမ္းအတြက္ လစာအျပင္ အပိုေငြေလး ရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၀န္ထမ္းဌာနတိုင္းရဲ့ လုပ္ေနက် အေသးမႊား လို႕ပဲ သတ္မွတ္ရပါတယ္။ မေပးခ်င္တဲ့လူ တန္းစီရမယ္ေပါ့။ . . တခ်ိဳ႕ စပါယ္ရွယ္ ကိစၥမ်ိဳးမွာေတာ့ အမ်ားၾကီး ၀န္ေဆာင္ခ ေပးရပါေတာ့တယ္။ ဥပမာ အက္ဖ္အာစီ တစ္ေယာက္ သက္တမ္းတိုးရမယ္ဆိုရင္ ညစ္ျပီပဲ။ ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ေယာက္ အမႈျဖစ္ျပီဆိုရင္ အညီယင္အံုသလို ၀ိုင္းးေတာင္းၾကတယ္။ ကားအင္ဂ်င္အသစ္ လဲထားတယ္ဆိုရင္ လိုင္စင္သက္တမ္းတိုးဖို႕ စပါယ္ရွယ္၀န္ေဆာင္မႈ လိုအပ္လာတယ္။ အေဆာက္အဦမ်ား ေဆာက္လုပ္ရမွာ ဒီဇိုင္းနဲ႕မကိုက္တာမ်ိဳးေတြ ဆိုရင္လဲ စပါယ္ရွယ္ကိစၥ ျဖစ္လာပါတယ္။ အိမ္ျခံေျမျပသနာမ်ား၊ အခြန္ေဆာင္တဲ့ ျပသနာမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ျပသနာမ်ား ျဖစ္လာရင္ေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး၊ ျပည္သူ႕ရဲ၊ နဲ႕ တရားရံုးမ်ားပါ အလြန္ရႈပ္ေထြးစြာ ပါ၀င္လာရရင္ေတာ့ မိမိအသက္ေသတဲ့အထိ အမႈမျပိးပဲ တြဲေလာင္းနဲ႕ အခ်ိန္ကုန္၊ ေငြကုန္ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ စပါယ္ရွယ္ ကိစၥမ်ားမွာ အျမင္ကပ္မႈပုဒ္မ ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာေတြ မ်ားပါတယ္။ . .. . ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားမွာ အေရးပါတဲ့ ဌာန နဲ႕ သိပ္အေရးမပါတဲ့ ဌာနမ်ားဆိုျပီး ခြဲျခားႏိုင္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ေငြေၾကးတန္ဖိုး ဘယ္ေလာက္ၾကီးမားသလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်တ္ ဘယ္ေလာက္မ်ားသလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ေပၚမူတည္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘတ္ဂ်တ္မ်ားတဲ့ လွ်ပ္စစ္ (၂၄%) ၊ ကာကြယ္ေရး (၁၄%)၊ စီမံဘ႑ာ ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္စီးပြားအဖြဲ႕စည္းမ်ား စတဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနေတြက ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ဖို႕ ယင္ေကာင္ေတြ မ်ားျပားေလ့ရွိပါတယ္။ . . ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားနဲ႕ သူတို႕လက္ေအာက္က ဌာနမ်ားကေတာ့ အေရးပါမႈအလိုက္ သမၼတရံုး၀က္ဆိုက္မွာ အစဥ္လိုက္ေဖာ္ျပထားတာကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ . ၁။ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန ၂။ သမၼတရံုး၀န္ၾကီးဌာန ၃။ ျပည္တဲေရး၀န္ၾကီးဌာန ၄။ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ၅။ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ၾကီးဌာန ၆။ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံရံုး ၀န္ၾကီးဌာန ၇။ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာန ၈။ သာသနာေရးႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ၾကီးဌာန ၉။ လယ္ဆည္၊ေမြးေရ၊ေက်း ၀န္ၾကီးဌာန ၁၀။ ဆက္သြယ္ေရး၊ သတင္းအခ်က္လက္၊ ပို႕ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ၁၁။ ပတ္၀န္းက်င္၊ သစ္ေတာႏွင့္ သထၱဳတြင္း ၀န္ၾကီးဌာန ၁၂။ စြမ္းအင္နွင့္လွ်ပ္စစ္၀န္ၾကီးဌာန ၁၃။ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္အလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာန ၁၄။ စက္မႈ၀န္ၾကီးဌာန ၁၅။ စီးပြားကူးသန္း၀န္ၾကီးဌာန ၁၆။ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာန ၁၇။ က်န္းမာေရးႏွင့္အားကစား ၀န္ၾကီးဌာန ၁၈။ စီမံ ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီးဌာန ၁၉။ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ၂၀။ လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ၾကီးဌာန ၂၁။ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလုပ္ငန္း၀န္ၾကီးဌာန ၂၂။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေရးရာ၀န္ၾကီးဌာန ၂၃။ စည္ပင္၀န္ၾကီးဌာနမ်ား (ျပည္နယ္တိုင္းအားလံုး) . . . အဂတိလုိက္စားမႈဟာ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္နဲ႕ အၾကမ္းျဖင္း နံပါတ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဘတ္ဂ်တ္ေငြ မ်ားမ်ားရေလေလ အဂတိမ်ားေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ႕ ျပည္သူလူထု၊ လုပ္ငန္းေတြနဲ႕ထိေတြ႕မႈ မ်ားေလေလ အဂတိမ်ားေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘတ္ဂ်တ္ ၂၀၁၇ အတြက္ လွ်ပ္စစ္ ၂၄.၃၂% စီမံဘ႑ာ ၂၀.၈၂% ကာကြယ္ေရး ၁၄.၃၁% ပညာေရး ၈.၀၅% စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴဆည္ေျမာင္း ၅.၇၉% ပို႕ဆက္ ၄.၂၉% နုိင္ငံေတာ္ပိုင္စီးပြားအဖြဲ႕စည္းမ်ား(ျပင္ပ) ၅.၆၃% ျပည္ထဲေရး ၁.၄၉% စက္မႈ ၂.၇၈% ေဆာက္လုပ္ေရး ၂.၄၈% ၊ ျပည္တဲေရး ၁.၄၉%၊ သယံဇာတ ၁.၄% ..စသျဖင့္ပါ။ က်န္တဲ့ ၀န္ၾကိးဌာနေတြကေတာ့ ဘတ္ဂ်တ္ ၁% ေအာက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ .. ေဒါင္းလုပ္လင့္..www.mof.gov.mm (၂၀၁၆-၁၇ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား ဘတ္ဂ်တ္ ၂၀၂၆၆ ဘီလ်ံက်ပ္၊ တိုင္းေဒသၾကီးမ်ားဘတ္ဂ်တ္ x ၂၂၄၉ ဘီလ်ံက်ပ္၊ ျမန္မာဂ်ီဒီပီ us$70 Billion = ၉၁၀၀၀ ဘီလ်ံက်ပ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁% ဘတ္ဂ်တ္ ဆိုတာ က်ပ္ဘီလံ၂၀၂ ျဖစ္ပါတယ္။ . အဂတိ အမ်ားဆံုး (ဇီးသီးဗန္းအေမွာက္ဆံုး ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားကို အမွတ္စဥ္ခ်ၾကည့္ရင္ ေအာက္ပါအတိုင္း (ခန္႕မွန္းေျခ) အဆင့္သတ္မွတ္ လိုက္ပါတယ္။ . . ဇီးသီးဗန္း အမ်ားဆံုးေမွာက္ျခင္း (၁၃ ဌာန) . ၁။ စည္ပင္၀န္ၾကီးဌာနမ်ား (ျပည္နယ္တိုင္းအားလံုး) တစ္တိုင္းျပည္လံုး တိုက္တာ၊ အေဆာက္ဦး ေဆာက္လုပ္မႈအားလံုးဟာ စည္ပင္လက္ေအာက္မွာ ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေငြရွိသူအားလံုး စည္ပင္ပါမစ္ေအာက္မွာ ေဆာက္လုပ္ေနရတဲ့အတြက္ စည္ပင္၀န္ၾကီးဌာနကို အဆင့္-၁ အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဘတ္ဂ်တ္ကေတာ့ သိပ္ခ်ထားျခင္းမရွိေပမဲ့ ၀င္ေငြအမ်ားဆံုးလို႕ သတ္မွတ္ရမွာပါ။ . . ၂။ စြမ္းအင္နွင့္လွ်ပ္စစ္၀န္ၾကီးဌာန (၂၄.၃၂% ဘတ္ဂ်တ္) ရန္ကုန္တိုင္းလွ်ပ္စစ္ မႏၱေလးတိုင္းလွ်ပ္စစ္ ျမန္မာ့လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားလုပ္ငန္း လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းဦးစီးဌာန ေရအားလွ်ပ္စစ္အေကာင္ထည္ေဖာ္ေရးဦးစီးဌာန ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံေရးဦးစီးဌာန လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားျဖန္႕ျဖဴးေရးလုပ္ငန္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း ့ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္သဘာ၀လုပ္ငန္း ျမန္မာ့ေရနံဓါတုေဗဒလုပ္ငန္း ျမန္မာ့ေရနံထြက္ပစၥည္းေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္း ..................................... (မွတ္ခ်က္။ .... ဘတ္ဂ်တ္အမ်ားဆံုး ၀န္ၾကီးဌာန ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဇီးသီးဗန္း ေမွာက္လို႕အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ စီမံကိန္းၾကီးေတြကို စားေနက်မ်ားက အသင့္ေနရာယူထားျပီး တင္ဒါ၊ ကန္ထရိုက္ေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာေခ်းေငြ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာကို ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ေနတာ မၾကာခင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္မယ္ ေမ််ာ္လင့္ပါတယ္။ တစ္ယူနစ္သံုးတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္က ၂၆က်ပ္ ရံႈးေနလို႕၊ မိမိအိမ္မွာ မီတာခ တစ္ေသာင္း က်သင့္ရင္၊ မိမိက ႏိုင္ငံေတာ္ပိုက္ဆံ ၈ေထာင္ အခမဲ့သံုးေနပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္မ်ားမ်ားသံုးသူက ႏိုင္ငံေတာ္ေငြေတြ ပိုျပီးအခမဲ့ ယူသံုးေနသလိုပါပဲ။ ဒါကေတာ့ မၾကာခင္ လွ်ပ္စစ္ေစ်းႏႈန္းတိုးျမင့္သတ္မွတ္ပါမယ္။ . . ၃။ စီမံ ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီးဌာန (၂၀.၈၂% ဘတ္ဂ်တ္) အေကာက္ခြန္ဦးစီးဌာန ေငြေရးေၾကးေရးၾကီးျကပ္စစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာန ျမန္မာ့ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္မႈဘဏ္ ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈႏွင့္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈဘဏ္ ျမန္မာ့အာမခံလုပ္ငန္း ရသံုးမွန္းေျခေငြစာရင္းဦးစီးဌာန ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာန ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္ ပင္စင္ဦးစီးဌာန အခြန္အယူခံခံအဖြဲ႕ရံုး ေငြတိုက္ဦးစီးဌာန ဗဟိုစက္ပစၥည္းစရင္းအင္းႏွင့္စစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာန ဗဟိုစာရင္းအင္းအဖြဲ႕ ႏိုင္ငံျခားစီးပြားဆက္သြယ္ေရးဦးစီးဌာန စီမံကိန္းေရးဆြဲေရးဦးစီးဌာန စီမံကိန္းစီစစ္ေရးႏွင့္တိုးတက္မႈအစီရင္ခံေရးဦးစီးဌာန အမ်ိဳးသားမွတ္တမ္းမ်ားေမာ္ကြန္းတိုက္ဦးစီးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ .... အခြန္ေကာက္ ဌာနကေတာ့ နာမည္အၾကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ နယ္စပ္ကုန္ပစၥည္း သြင္းကုန္၊ ထြက္ကုန္ အခြန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က တန္ဘိုးေရွာ့ျပျခင္းနဲ႕ အခြန္ေငြမ်ားစြာ နစ္နာသလို၊ တရားမ၀င္ကုန္မ်ားကို ဖမ္းဆီးျပီး ၃ပံုတစ္ပံု ဆုေၾကးယူတဲ့ စနစ္လဲ ရွိေနဆဲပါ)။ . . ၄။ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန (၁၄.၃၁% ဘတ္ဂ်တ္) ေငြစာရင္းရံုး ပစၥည္း၀ယ္ယူမႈညြန္ၾကားေရးမႈးရံုး စစ္ေဒသတိုင္းမႈမ်ား တပ္မေတာ္ေလ တပ္မေတာ္ေရ စစ္တကၠသိုလ္ႏွင့္ေလ့က်င့္ေရး (မွတ္ခ်က္။ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္စီးပြားေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၅.၆၃% ဘတ္ဂ်တ္မွာ ဦးပိုင္လစ္မစ္တက္ ရဲ့ ပိုင္ဆိုင္၊ အက်ိဳးျမတ္မ်ားက အလြန္ၾကီးမားပါျခင္းေၾကာင့္ အဆင့္-၄ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထု မျမင္ႏိုင္တဲ့၊ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ရသံုးမွန္းေျခစာရင္းမွာလဲ မေဖာ္ျပပါ)။ . . ၅။ ျပည္တဲေရး၀န္ၾကီးဌာန (၁.၄၉% ဘတ္ဂ်တ္) အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန မီးသတ္ဦးစီးဌာန ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕ ...နိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္မႈခင္းဌာန ...မႈခင္းရဲတပ္ဖြဲ႕ ...သတင္းတပ္ဖြဲ႕ ...ေငြေၾကးဆိုင္ရာစံုစမ္းေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ ...ယာဥ္ထိန္းရဲအဖြဲ႕ ...စည္ပင္သာယာရဲတပ္ဖြဲ႕ ....ေနျပည္ေတာ္စည္ပင္ရထားရဲတပ္ဖြဲ႕ ....ေနျပည္ေတာ္ဘူတာၾကီးမူးယစ္တပ္ဖြဲ႕ ....အက်ဥ္းဦးစီးဌာန အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ ျပည္သူ႕ရဲတပ္ဖြဲ႕၊ ယာဥ္ထိန္းရဲမ်ားနဲ႕ ေထြအုပ္မ်ားေၾကာင့္ အဆင့္-၅ သတ္မွတ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အမွတ္စဥ္-၁ ေတာင္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အလားတူ ေထြအုပ္ အဆင့္ဆင့္ရဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ား အထူးသျဖင့္ အိမ္ျခံေျမ၊ လယ္ယာေျမ ကိစၥမ်ားမွာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္အဆင့္ ေထြအုပ္ကို ၂၀၁၇ မွာ ဖမ္းဆိးအေရးယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္)။ )။ . . ၆။ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ၾကီးဌာန (အဆင့္-၆) ပညာေရးနဲ႕ေလ့က်င့္ေရး ဦးစီးဌာန နယ္စပ္ေဒသႏွင့္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာန (မွတ္ခ်က္။ ဘတ္ဂ်တ္ကေတာ့ မရွိသေလာက္ျဖစ္ပါတယ္။ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးမွာ အ၀င္နဲ႕အထြက္ import & export စုစုေပါင္းတန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈမွာ တရုပ္၊ ထိုင္း၊ အိႏၷိယ သတ္မွတ္မႈထက္ အမ်ားၾကီးနည္းပါးေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခြန္ေကာက္မႈမွာ နယ္စပ္စစ္တပ္မ်ားနဲ႕ နယ္စပ္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား ထံကို ဇီးသီးဗန္း မ်ားစြာေမွာက္မယ္လို႕ ခန္႕မွန္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဆင့္-၆ ထိပ္ပိုင္း သတ္မွတ္ပါတယ္)။ . . ၇။ လယ္ဆည္၊ေမြးေရ၊ေက်း ၀န္ၾကီးဌာန (၅.၇၉% နံပါတ္-၅) စက္မႈလယ္ယာဦးစီးဌာန စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန စီမံကိန္းဦးစီးဌာန စိက္ပ်ိဳးေရးသုေတသနဦးစီးဌာန ဆည္ေျမာင္ႏွင့္ေရအသံုးခ်စီမံခန္႕ခြဲေရးဦးစီးဌာန ေရဆင္းစိုက္ပ်ိဳးေရးတကၠသိုလ္ (သက္ေမြးပညာ) ငါးလုပ္ငန္းဥိးစီးဌာန ေမါးျမဴေရးႏွင့္ကုသေရးဥိးစီးဌာန ေမြးျမဴေရးဆိုင္ရာေဆးတကၠသိုလ္ (သက္ေမြးပညာ) ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရးဦးစီးဌာန ေက်းလက္ဖြံ႕ျဖိဳးေရးဘဏ္ ..................................... (မွတ္ခ်က္။ .... ႏိုင္ငံတကာေခ်းေငြမ်ားစြာ ဆည္ေျမာင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ရရွိပါတယ္။ ေက်းလက္ဖြံ႕ျဖိဳးေရး ေခ်းေငြအေျမာက္အမ်ားနဲ႕ ဘတ္ဂ်တ္ရဲ့ ၅.၇၉% ကို ဇီသီးဗန္းေမွာက္မႈမ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္)။ . . ၈။ ဆက္သြယ္ေရး၊ သတင္းအခ်က္လက္၊ ပို႕ေဆာင္ေရး၀န္ၾကီးဌာန (၄.၂၉% နံပါတ္-၆) ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ညြန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန သတင္းအခ်က္လက္နည္းပညာ၊ ဆိုင္ဘာလံုျခံဳေရးဦးစီးဌာန ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ျမန္မာ့ စာတိုက္လုပ္ငန္း ေလေၾကာင္းပို႕ေဆာင္ေရးဦးစီးဌာန ေရေၾကာင္းပို႕ေဆာင္ေရးဦးစီးဌာန မိုးေလ၀သႏွင့္ဇလေဗဒဦးစီးဌာန ေရအရင္းအျမစ္ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးဦးစိးဌာန ျပည္တြင္းေရေၾကာင္းပို႕ေဆာင္ေရး ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္းအာဏာပိုင္ ျမန္မာအမ်ိဳးသားေလေၾကာင္း ဗဟိုပို႕ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရးေက်ာင္း (သက္ေမြးပညာ) ျမန္မာ့မီးရထား ကုန္လမ္းပို႕ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ကုန္းလမ္းပို႕ေဆာင္ေရးညြန္ၾကားမႈဦးစိးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ ...စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအားလံုး ေလေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္း၊ ကုန္ေၾကာင္းလုပ္ငန္းမ်ား အရံႈးေပၚေနပါတယ္။ ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ယာဥ္မွတ္ပံုတင္ ဌာနမ်ားပဲ အျမတ္အစြန္းရေပမဲ့ လိုင္စင္ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္အလြဲသံုးျခင္းမ်ား ရွိေနပါတယ္)။ . . ၉။ ပတ္၀န္းက်င္၊ သစ္ေတာႏွင့္ သထၱဳတြင္း ၀န္ၾကီးဌာန (၁.၉၂% ဘတ္ဂ်တ္) ေျမတိုင္းဦးစီးဌာန နယ္နမိတ္တိုင္းတာေရးႏွင့္ျမိဳ႕ျပေဆာက္လုပ္ေရးအဖြဲ႕ ဘူဘိပမာဏႏွင့္ အမွတ္၂ ေျမတိုင္းဌာနခြဲ သစ္ေတာဦးစီးဌာန .....စီမံကိန္းဌာနခြဲ .....စီမံကိန္းႏွင့္စာရင္းအင္းဌာန .....သဘာ၀ေတာႏွင့္စိုက္ခင္းလုပ္ငန္း .....ဘ႑ာေရးဌာန .....စစ္ေဆးေရးဌာန .....ေရေ၀ေရလဲေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန .....တိုးခ်ဲ႕ပညာေပးေရးဌာန .....ေလ့က်င့္ေရးႏွင့္သုေတသန .....တိရိစၦာန္ဥယ်ာဥ္မာ်းဌာန .....သစ္ေတာတကၠသိုလ္ (သက္ေမြးပညာ) .....သစ္ေတာသုေတသနဥိးစီးဌာန အပူပိုင္းေဒသစိမ္းလမ္းစိုေျပေရးဦးစိးဌာန ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာန မူ၀ါဒ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဆက္ဆံေရးႏွင့္ေလ့က်င့္သုေတသနဌာန ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈကာကြယ္ေရးဌာန သယံဇာတထိန္သိမ္းေရးႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္စစ္ေဆးမႈဌာန သတၱဳတြင္းဦးစီးဌာန ဘူမိ၊ ဓါတ္သထၱဳရွာေဖြေရးဌာန အမွတ္(၁)သတၳဳတြင္း အမွတ္(၂)သတၳဳတြင္း ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္း ..................................... (မွတ္ခ်က္။ ..သစ္ေတာမ်ားလည္း မကုန္ေသးပါဘူး။ သတၳဳတြင္းမ်ား၊ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေက်ာက္ျမက္ရတနာမ်ားလည္း ထုတ္လို႕ေကာင္းေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘတ္ဂ်တ္ေငြမ်ားလည္း ခ်ေပးဆဲ ဆိုေတာ့ ဇီးသီးဗန္း ေမွာက္လို႕ ေကာင္းေနဆဲပါ)။ . . ၁၀။ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္အလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာန ျပည္သူ႕အင္အားဦးစီးဌာန လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ႏိုင္ငံသားျပဳဌာနခြဲ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္ဦးစီးဌာန အမ်ိဳးသားမွတ္ပံုတင္ႏွင့္ႏိုင္ငံသားဌာနခြဲ အလုပ္သမားညြန္ၾကားေရးဦးစီးဌာန အလုပ္ရံုႏွင့္အလုပ္သမားဥပေဒဦးစီးဌာန လူမႈဖူလံႈေရးအဖြဲ႕ အလုပ္သမားေရးရာဆက္ဆံေရးဦးစီးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ ႏိုင္ငံသားတိုင္း မွတ္ပံုတင္လိုအပ္ပါတယ္။ မွတ္ပံုတင္ေပ်ာက္သြားလို႕ အသစ္လုပ္ရပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ၀န္ေဆာင္မႈအျဖစ္ ဘယ္ေလာက္မွန္းမသိရတဲ့ ေငြကိုေပးေနရပါတယ္။ လာပ္ေပးရန္မလိုပါ ဆိုတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ၾကီး တပ္ဆင္ထားျပီး ပြင့္လင္းစြာ ရံပံုေငြ ေတာင္းခံတာရွိသလို၊ ခက္ခဲ၊ ၾကံ့ၾကာေအာင္လုပ္ျပီး ေငြညစ္သလိုလုပ္တာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္၊ လႊတ္ေတာ္မွာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေမးခြန္းမၾကာခဏ ေမးျမန္း၊ တင္ျပၾကေလ့ရွိပါတယ္။ ၂၀၁၇ မွာေတာ့ အရင္ထက္ အဆင္ေျပလာပါတယ္)။ . . ၁၁။ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန (၂.၄၈% ဘတ္ဂ်တ္) ျပည္သူ႕ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း ျမိဳ႕ရြာ၊ အိုးအိမ္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးဦးစီးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ အမ်ားဆံုး ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ျခင္းကေတာ့ လမ္း၊ တံတား မ်ားစြာ ႏုိင္ငံျခားအကူအညီ၊ ဘီအိုတီ စနစ္မ်ားနဲ႕ ေဆာက္လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၇ ေနာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရ၀န္ၾကီးဌာန အေဆာက္အဦမ်ားကို ေဆာက္လုပ္ေရးက လႊဲေျပာင္းယူမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဇီးသီးဗန္း ေမွာက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္မလာဖို႕ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္)။ . . ၁၂။ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာန (၈.၀၅% ဘတ္ဂ်တ္) အဏုျမဴစြမ္းအင္ဦးစီးဌာန နည္းပညာႏွင့္သက္ေမြးဦးစီးဌာန စက္မႈနည္းပညာျမွင့္တင္ေရးဦးစီးဌာန ဇီ၀နည္းပညာႏွင့္ျဒပ္ပစၥည္းသုေတသနဦးစီးဌာန ဗဟိုသုေတသန၊ စံနႈန္း DRI အေျခခံပညာဦးစီးဌာန အဆင့္ျမင့္ပညာဦးစိးဌာန ဆရာအတတ္ပညာႏွင့္ေလးက်င့္ေရးဦးစီးဌာန ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးသုေတသနဦးစီးဌာန ျမန္မာစာႏွင့္ဘာသာစကားပညာေရးဦးစီးဌာန ျမန္မာႏိုင္ငံစာစစ္ဦးစီးဌာန လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ႏွင့္ပညာေရးစီမံကိန္းဦးစီးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ ... ဘတ္ဂ်တ္တိုးျပီး ခ်ေပးေနပါတယ္။ ေက်ာင္း၊ အေဆာက္အဦေတြ တျပည္လံုးေဆာက္လုပ္ေနျခင္းက အမ်ားဆံုး ဇီးသီးဗန္း ေမွာက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ အခမဲ့ စာအုပ္နဲ႕စာေရးကရိယာမ်ား၊ ၀တ္စံုမ်ား ေပးေနျခင္းကလဲ ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ပါတယ္။ ဆရာေပါင္း၃သိန္းေက်ာ္ ရွိရာမွာ အမ်ားစုက လစာပဲ ရေပမဲ့၊ က်ဴရွင္ျပတတ္သူမ်ားက ၀င္ေငြေကာင္းေနျခင္းကေတာ့ ဇီးသီးဗန္းမွာက္ျခင္းလို႕ ေျပာမရပါ။ မုဒိတာ ထားရၾကပါတယ္။ စနစ္သစ္ ပညာေရးေၾကာင့္ မိဘမ်ား ေပးစရာမလိုေတာ့ျခင္းက ထူးျခားစြာ တိုးတက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္)။ . . ၁၃။ က်န္းမာေရးႏွင့္အားကစား ၀န္ၾကီးဌာန (၄.၂% ဘတ္ဂ်တ္) အစားအေသာက္ႏွင့္ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရးဦးစီးဌာန က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးဥိးစီးဌာန ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန (ျမန္မာအလယ္ပိုင္း) ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန (ျမန္မာအထက္ပိုင္း) ေဆးပညာဦးစီးဌာန (သက္ေမြးပညာ) တိုင္းရင္းေဆးပညာဦးစီးဌာန (သက္ေမြးပညာ) အားကစားႏွင့္ကာယပညာဦးစီးဌာန ....စီမံဘဏာဌာန ....ယွဥ္ျပိဳင္ေရးႏွင့္ေလ့က်င့္ေရးဌာန(၁) (၂) ....လူထုပညာဌာန ....အားကစားႏွင့္ပညာေရးေပါင္းစပ္ဌာနခြဲ ....အားကစားကြင့္ႏွင့္အားကစားရံုဌာနခြဲ ....အားကစားေဆးဘက္ဌာနခြဲ ....အားကစားစီမံကိန္းႏွင့္သုေတသနဌာနခြဲ ..................................... (မွတ္ခ်က္။ ဘတ္ဂ်တ္မ်ားစြာ ခ်ေပးျခင္းက ႏိုင္ငံျခားအကူညီမ်ား၊ ေခ်းေငြမ်ားနဲ႕ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းမ်ားစြာ ေဆာက္လုပ္ေနျခင္း၊ ေဆး၀ါးမ်ားစြာ အခမဲ့ပံ့ပိုးေပးျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဇီးသီးဗန္း ေမွာက္ျခင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚရေပမဲ့၊ အမ်ားစု က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းမ်ားက လခပဲရၾကပါတယ္။ သူတို႕ရဲ့ သက္ေမြးပညာနဲ႕ အျပင္ေဆးခန္းမ်ားမွာ အခ်ိန္ပိုင္ လုပ္ကိုင္စားျခင္းကလဲ မုဒိတာ ထားၾကပါတယ္)။ . . . ဇီးသီးဗန္း အနည္းဆံုးေမွာက္ျခင္း ေအာက္ေဖၚျပပါ အဆင့္-၁၄ ကစတင္တဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနေတြကေတာ့ ဇီးသီးဗန္း အနည္းဆံုးေမွာက္တဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနေတြ လို႕ သတ္မွတ္ပါတယ္။ . ၁၄။ စက္မႈ၀န္ၾကီးဌာန (၂.၇၈% ဘတ္ဂ်တ္) စက္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္စစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာန စက္မႈပူသးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဦးစီးဌာန အမွတ္(၁)အၾကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္း အမွတ္(၂) အၾကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္း အမွတ္(၃) အၾကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္း ျမန္မာ့ေဆး၀ါးလုပ္ငန္း အထည္အလိပ္လုပ္ငန္း အေသးစားစက္မႈလက္မႈ ဦးစီးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ .ဇီးသီးဇန္းအေမွာက္ဆံုးကေတာ့ သိန္းနဲ႕ခ်ီရွိေနတဲ့ ၀န္ထမ္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ခ်ေပးတဲ့ ဘတ္ဂ်တ္ေငြကလဲ ထံုးစံအတိုင္း ဇီးသီးဗန္း ေမွာက္ေပမဲ့ နည္းပါတယ္)။ . . ၁၅။ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန အာစီယံေရးရာဦးစီးဌာန ေကာင္စစ္ေရးရာႏွင့္ဥပေဒေရးရာဦးစီးဌာန ႏိုင္ငံေရးရာဦးစီးဌာန အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္စီးပြားေရးဦးစီးဌာန စီမံကိန္းႏွင့္စီမံေရးရာဦးစီးဌာန သံတမန္ေရးရာဥိးစီးဌာန ..................................... (မွတ္ခ်က္။ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ ေနထိုင္၊ စားေသာက္၊ လစာ ေပးျပီး အေဆာင္အေယာင္၊ အခမ္းအနားမ်ားေၾကာင့္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားတဲ့ ဌာနျဖစ္ေပမဲ့ မုဒိတာ ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္)။ . . ၁၆။ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာန ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရးဦးစီးဌာန ျမန္မာ့အသံႏွင့္ရုပ္ျမင္သံၾကား သတင္းစာႏွင့္စာနယ္ဇင္းလုပ္ငန္း ပံုႏွိပ္၊ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးလုပ္ငန္း ေနျပည္ေတာ္သတင္းစာတိုက္ . . ၁၇။ စီးပြားကူးသန္း၀န္ၾကီးဌာန . . ၁၈။ လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ၾကီးဌာန ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဦးစိးဌာန လူမႈ၀န္ထမ္းဦးစီးဌာန . . ၁၉။ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလုပ္ငန္း၀န္ၾကီးဌာန ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားညြန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားဖြံ႕ျဖိဳးမႈတိုးတက္ေရးဦးစီးဌာန . . ၂၀။ သာသနာေရးႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ၾကီးဌာန သာသနာထြန္းကားျပန္႕ပြားေရးဦးစီးဌာန အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေထရ၀ါဒဗုဒၵသာသနာျပဳတကၠသိုလ္ သာသနာေရးဦးစီးဌာန ေရွးေဟာင္းသုေတသနအမ်ိဳးသားျပတိုက္ဦးစီးဌာန အႏုပညာဦးစီးဌာန သမိုင္းသုေတသနႏွင့္အမ်ိဳးသားစာၾကည့္တိုက္ဦးစီးဌာန . . ၂၁။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေရးရာ၀န္ၾကီးဌာန . . ၂၂။ သမၼတရံုး၀န္ၾကီးဌာန . . ၂၃။ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံရံုး ၀န္ၾကီးဌာန . . . နိဂံုးခ်ဳပ္ (သံုးသပ္ခ်က္) . အစိုးရ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား ေအာက္မွာရွိတဲ့ ဌာနမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ႏိုင္ဖို႕ ေရးျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဌာနအၾကီးအကဲျဖစ္တဲ့ ညြန္ၾကားေရးမႈး၊ ညြန္ၾကားေရမႈးခ်ဳပ္ MD, DG မ်ားစြာ ရွိေနေပမဲ့ အေရးၾကီးတဲ့ ဌာနမ်ား တနည္း ဇီးသီးဗန္း အၾကီးအက်ယ္ ေမွာက္တဲ့ ဌာနမ်ားကေတာ့ ၁၀% ေလာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ အမ်ားစု ၀န္ထမ္းမ်ားက ဇီးသီးဗန္းအနား မကပ္ႏုိင္ၾကပဲ အလုပ္အခ်ိန္ကိုပဲ အလြဲသံုးစားလုပ္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ . ဇီးသီးဗန္း ေမွာက္ျခင္းနည္းရန္ လက္ရွိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္ျပီး ေခါင္မိုးလံုျခင္း နည္းလမ္းနဲ႕ စတင္ေနပါတယ္။ သတင္းစာနယ္ဇင္း နဲ႕ လူမႈကြန္ယက္မ်ားမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေအာင္ လူေတြေျပာရဲဆိုရဲတဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ အေရးယူမႈ နည္းပါးျခင္း၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ နည္းပါးျခင္းရွိေနပါတယ္။ . ႏိုင္ငံတကာ အဂတိစံႏႈန္းမွာ ၂၁၁၀ ခုႏွစ္က ရမွတ္ ၇% နဲ႕ ဘိတ္ဆံုးအဆင့္ကေန ယခု ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ရမွတ္ ၂၆ နဲ႕ အဆင့္မ်ားစြာ တိုးတက္လာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ၂၀၁၆ တစ္ႏွစ္ထဲ ၄မွတ္ တိုးတက္ခဲ့ပါတယ္။ စင္ကာပူ 84 (ဂုဏ္ထူးမွတ္ top 10)၊ မေလးရွား 49 ၊ အင္ဒိုနီးရွား 37 ၊ ဖိလစ္ပိုင္ 35၊ ထိုင္း 35 ၊ ဗီယက္နမ္ 33 ၊ လာအို 30 ၊ ျမန္မာ26 ၊ ကေမၻာဒီယား 25 တို႕ျဖစ္ပါတယ္။ လာအိုကို မွီဖို႕ အထူးၾကိဳးစားရပါမယ္။ https://en.wikipedia.org/wiki/Corruption_Perceptions_Index . ႏိုင္ငံေတာ္က ၀န္ထမ္းမ်ားကို လစာတိုးေပးျခင္းထက္ အခြင့္အေရး၊ အိမ္ယာ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စတဲ့ လူမႈဖူလံုေရးမ်ားကို တိုးျမွင့္ေပးဖို႕ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ေဘာနပ္စ္ ဆိုတဲ့ ဆုေၾကးေငြ၊ ပင္စင္ ဂရက္ၾတဴတီေငြမ်ားနဲ႕ ဆြဲေဆာင္ျပီး အဂတိနည္းပါးေရး လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိတဲ့ ၀န္ထမ္းအရာရွိၾကီးမ်ားကိုေတာ့ ဒိနည္းနဲ႕မရပါဘူး။ အေရးယူ ဖမ္းဆီးမႈျပဳလုပ္ဖို႕ အဂတိတိုက္ျဖတ္ေရးဥပေဒ ျပဌာန္းျပီးျဖစ္ပါတယ္။ . အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ ရွိလာေရးျဖစ္ပါတယ္။ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ ေအာက္က တရားသူၾကီးမ်ား လာပ္စားျခင္း ဇတ္လမ္းမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈမ်ား လာပ္စားျခင္း ေျမယာေကာ္မတီ ဇတ္လမ္မ်ားလည္း နည္းပါးလာတာ ၀မ္းသာစရာပါပဲ။ . ႏိုင္ငံျခားအကူညီ ေခ်းေငြမ်ားကို ဇီးသီးဗန္းေမွာက္မႈ အနည္းဆံုး၊ ဥပမာ လွ်ပ္စစ္၀န္ၾကီးဌာနက လုပ္ငန္းမ်ားအားလံုးကို အမ်ားပိုင္လုပ္ငန္းျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္ဖို႕၊ အျမတ္အစြန္းရွိေအာင္ လုပ္ႏိုင္လာရင္ ၀န္ထမ္းေတြလည္း အစိုးရ၀န္ထမ္းဘ၀က ေငြထုတ္ပိုက္လို႕ အျငိမ္းစားယူျပီး၊ ပုဂလိကကို ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ကူးေျပာင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူ႕၀န္ထမ္းမ်ား အလြန္အက်ဴး ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ေနမႈမ်ားကို အခ်ိန္တိုအတြင္း တားဆီးႏိုင္မယ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ . ျမန္မာျပည္ သာယာ၀ေျပာေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါေစ။ . . ဇာနီၾကီး ၁၈ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၁၇

.