စြမ္းအင္ (လွ်ပ္စစ္) က႑ အပိုင္း(၂)
ဦးေမာ္သာေထြး (လွ်ပ္စစ္ ဒု၀န္ၾကီးေဟာင္း) ႏွင့္ MRTV ေတြ႕ဆံုျခင္း၊
လွ်ပ္စစ္ အရင္းအျမစ္ေတြကို ဘယ္လိုအသံုးခ်မယ္၊ လွ်ပ္စစ္ကို ဘယ္လိုသံုးစြဲမယ္၊ လွ်ပ္စစ္မူ၀ါဒေတြ၊ လွ်ပ္စစ္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ အက်ိဳးအျမတ္၊ ဘယ္လိုရရွိမယ္ မ်ားကို ရွင္းျပပါတယ္။
ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဥပေဒအားလံုး ဟာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ေပၚမွာ မူတည္ေနသလို၊ စြမ္းအင္က႑ ပတ္သတ္ရင္လဲ စြမ္းအင္ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ဒီ ေပၚလစီ (၃) ခုေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ က႑မွာလဲ (၄)ခ်က္ ေပၚလစီေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ျပန္ေရးပါမယ္။
.
စြမ္းအင္ေပၚလစီ ၃ခု ကေတာ့ ..
ဦးေမာ္သာေထြး (လွ်ပ္စစ္ ဒု၀န္ၾကီးေဟာင္း) ႏွင့္ MRTV ေတြ႕ဆံုျခင္း၊
လွ်ပ္စစ္ အရင္းအျမစ္ေတြကို ဘယ္လိုအသံုးခ်မယ္၊ လွ်ပ္စစ္ကို ဘယ္လိုသံုးစြဲမယ္၊ လွ်ပ္စစ္မူ၀ါဒေတြ၊ လွ်ပ္စစ္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ အက်ိဳးအျမတ္၊ ဘယ္လိုရရွိမယ္ မ်ားကို ရွင္းျပပါတယ္။
ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဥပေဒအားလံုး ဟာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ေပၚမွာ မူတည္ေနသလို၊ စြမ္းအင္က႑ ပတ္သတ္ရင္လဲ စြမ္းအင္ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ဒီ ေပၚလစီ (၃) ခုေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ က႑မွာလဲ (၄)ခ်က္ ေပၚလစီေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ျပန္ေရးပါမယ္။
.
စြမ္းအင္ေပၚလစီ ၃ခု ကေတာ့ ..
.... ၁။ Physical Energy လက္ရွိ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္မ်ား
.... ၂။ Price စြမ္းအင္ေစ်းႏႈန္း (အတက္အက်မရွိရန္၊ ျငိမ္ရန္)
.... ၃။ Geo Political ဘူမိ (ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး) တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္အရင္းအျမစ္ကို အေျခခံျပီး စြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္၊ တင္ပို႕ သံုးစြဲမလဲ ေပၚလစီ
ခ်ရပါမယ္။
.
.
လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ေပၚလစီ္ (၄)ခ်က္ကေတာ့
ဒီတစ္ခုကိုပဲ အာရံုစိုက္ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေတာ့ ၄ခ်က္ရွိပါတယ္။
.... ၁။ Price ေစ်းႏႈန္းကို နံပါတ္(၁) ထားရပါမယ္။
.... ၂။ Quality လွ်ပ္စစ္ အရည္အေသြး
.... ၃။ Physical လွ်ပ္စစ္အရင္းအျမစ္
... ၄။ Geo Political သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
.
သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ကိစၥကိုေတာ့ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံသူေတြ ထည့္မတြက္ပါဘူး။ ဒါက သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရနဲ႕ ဆိုင္ပါတယ္။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ စြမ္းအင္ေပၚလစီ ျပသနာက တယူနစ္ေစ်းႏႈန္း Price Policy မရွိေသးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံတဲ့ ကုမဏီ က လွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္ျပီး အစိုးရက ၀ယ္မဲ့ တယူနစ္ေစ်းႏႈန္း ကို တိက်ျပတ္သားတဲ့ ေစ်းႏႈန္း ေပၚလစီ မရွိေသးတဲ့အတြက္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံသူေတြ က သိပ္မလာၾကပါ။ တျခား အိမ္နီးျခင္း ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္တဲ့ ဗီယက္နမ္၊ တရုပ္၊ လာအို ကိုပဲ သြားလုပ္ၾကတယ္။
.
ႏိုင္ငံေတြမွာ တယူနစ္ေစ်းႏႈန္းကို အေျခခံလူတန္းစားကို တယူနစ္ 7.1 cents (၁၀၀က်ပ္) ေရာင္းေပးပါတယ္ (US$1.00 = Kyat 1400, June-2018)။ ၂၅ယူနစ္ ထက္ပိုသံုးရင္ 11 cents စသျဖင့္ ပိုသံုးရင္ သံုးသလို ေစ်းျမွင့္လာပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ 5 cent to 8 cents, တရုပ္ႏိုင္ငံမွာ 6 cents to 7 cents အေျခခံ လူတန္းစားကို ေလွ်ာ ့ ျပီး ေရာင္းခ်ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားထံ သိပ္ေစ်းမၾကီးတဲ့ ေစ်းႏႈန္း ေပၚလစီ ခ်မွတ္ရပါတယ္။
.
ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းမၾကီးဖို႕ အရင္းအျမစ္မ်ားျဖစ္တဲ့ ေရအား၊ ေက်ာက္မီးေသြး စသျဖင့္ အစြမ္းကုန္ သံုးေနျပီး ညူကလီယာအထိ သြားေနၾကပါျပီ။ ျပည္ပက အရင္းအျမစ္ေတြ ကိုလည္း တင္သြင္းျပီး လ််ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ ေနၾကရပါတယ္။
.
.
ေက်ာက္မီးေသြး အရင္းအျမစ္ိ
လွ်ပ္စစ္ ေပၚလစီနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အရင္းအျမစ္ အသံုးခ်ပံု မ်ားက ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ ႏိုင္ငံမေရြး၊ အားလံုး အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြး နဲ႕ ပတ္သက္ရင္ အေမရိကန္က ႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္ရဲ့ ၃၁% ကို ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္ အသံုးျပဳေနတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာက္မီးေသြး လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲမႈ ယူနစ္သန္းေပါင္း ကို ၾကည့္ရင္
* အေမရိကန္ ၁၁၀၀၀ ယူနစ္
* ျမန္မာ ၂၅၀ ယူနစ္
* လာအို ၅၁၀
* တရုပ္ ၄၀၀၀
* ထိုင္း - ၃၀၀၀
* မေလးရွား - ၄၀၀၀ .. စသျဖင့္ ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္ ကို မွီခို ေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မီးေသြး အသံုးခ်မႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။
.
ဓါတ္ေငြ႕ အရင္းအျမစ္
အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ဓါတ္ေငြအေျမာက္အမ်ား အရင္းျမစ္ ရွိပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ ေစ်းႏႈန္းက ေနရာ ေဒသအေပၚ မူတည္ျပီး ေစ်းႏႈန္းမတူပါဘူး အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ရွဲလ္ ဆိုတဲ့ ေက်ာက္ေျမမ်ားက ဓါတ္ေငြ႕ထုတ္ႏုိင္တဲ့ အတြက္ အလြန္ေစ်းခ်ိဳပါတယ္။ LNG ကို ေစ်းသက္သာစြာ ထုတ္လုပ္ ႏိုင္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဓါတ္ေငြ ေစ်းႏႈန္းက အေမရိကန္မွာ 3 cents အထိ ေစ်းျပဳတ္က် သြားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ က ထုတ္တဲ့ ဓါတ္ေငြ႕ကို တရုပ္က 8 cents to 9 cents ေစ်းနဲ႕ ၀ယ္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက 10 cents ေစ်းႏႈန္းနဲ႕ ၀ယ္ပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႕ကိုလဲ မ်ားစြာ မမွီခိုလိုၾကပါဘူး။
.
ေရအား အရင္းအျမစ္
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္က႑ နဲ႕ ေပၚလစီကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဓါတ္ေငြ႕ကို ၃၄% ၊ ေက်ာက္မီးေသြး ၃၁% ႏိုင္ငံရဲ့ ပါ၀ါဂရစ္ Power Grid ထဲ ထည့္ထားျပီး၊ ညူကလီယာ စြမ္းအင္ကို တြဲေမာင္းႏွင္ထားပါတယ္။ သူ႕ႏိုင္ငံတြင္း ထြက္တဲ့ သဘာ၀ တြင္းထြက္ အရင္းအျမစ္မ်ားကို အေသအခ်ာ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ မိမိ ႏိုင္ငံရဲ့ လွ်ပ္စစ္အရင္းအျမစ္ သာမက တျခားအရင္းအျမစ္မ်ား (လူသားအရင္းအျမစ္) အထိ ထိမ္းသိမ္း အသံုးခ်ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ကမၻာေပၚ အခ်မ္းသာဆံုး ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနတာ မဆန္းပါဘူး။
.
အခုဆို တရုပ္ တိုးတက္လာေတာ့ တရုပ္ကို အေမရိကန္ အေတာ္ျဖဳန္ ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ေပၚလစီမ်ားမွာ တရုပ္နဲ႕ ကုန္သြယ္မႈ ျပသနာမ်ား ျဖစ္လာပါျပီ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ က ျပည္တြင္းထြက္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အစား အေမရိကန္ကြာလတီ မီဗအာင္ တရုပ္က ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္သံုးရာက အေမရိကန္ စီးပြားထိခိုက္လာတယ္။ (စကားခ်ပ္။ အခု ၂၀၁၈ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္မႈ ေပၚလစီမ်ား ေျပာင္းလဲလို႕ အေမရိကန္ေဒၚလာေစ်း တက္လာပါတယ္)။
.
တရုပ္ႏိုင္ငံက ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြကို တယူနစ္ 5 cents to 6 cents နဲ႕ ေရာင္းခ် ေပးႏိုင္ျပီး၊ မဂါ၀ပ္ ၃သိန္းေက်ာ္ ျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္ေနပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးကို ၆၃% အထိ အသံုးျပဳေနျပီး၊
.
ဂ်ာမဏီးႏိုင္ငံ .. ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈကို က်ယ္ေလာင္စြာ ေျပာေနတဲ့ ဂ်ာမဏီ မွာေတာင္ ေက်ာက္မီးေသြးကို ၄၁% အသံုးျပဳေနရပါတယ္။
ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ ခ်မ္းသာတယ္။ ေလစြမ္းအင္ အၾကီးစား ေလရဟတ္မ်ား ထုတ္လုပ္ျပီး၊ ကမၻာ ့ႏိုင္ငံမ်ားကို ေရာင္းခ်ဖို႕ ၾကိဳးစားေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူလဲ ေက်ာက္မီးေသြး ၃၀%၊ Renewable ဆိုတဲ့ ေလ၊ေနေရာင္ျခည္ ၆၀% အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႕ လွ်ပ္စစ္က ၂% ပဲ အသံုးျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပသနာက ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံမွာ လွ်ပ္စစ္ တယူနစ္ ေစ်းႏႈန္းက 32 cents (ျမန္မာေငြ ၄၅၀က်ပ္ ) ေစ်းအရမ္းၾကီးေနတယ္။
.
ႏိုင္ငံမ်ား ႏိႈင္းယွဥ္ျပျခင္းက လွ်ပ္စစ္ အရင္းအျမစ္ မ်ားကို ဘယ္လို အသံုးခ်ေနသလဲ ဆိုတာကို ရွင္းျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
.
.
ျမန္မာႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအတြက္
ပုဂၢလိက IPP Independent Power Production, တယူနစ္ေစ်းႏႈန္း PPA Power Purchase Agreement ေတြအေၾကာင္း ၊ ျမန္မာ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား ဒီလုပ္ငန္းအတြက္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိတာကို ေဆြးေႏြးပါတယ္။
.
ျမန္မာဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ (မ.ဆ.လ) ေခတ္မွာေတာ့ အားလံုး ႏိုင္ငံပိုင္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ေခတ္ သူ႕အခါ ကလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ အရင္းရွင္ေတြက မတရား အႏိုင္က်င့္လာေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္ ေပၚလာျပီး ရုရွား၊ တရုပ္ စတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံမ်ားစြာ အရင္းရွင္စနစ္ကို ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အရင္းရွင္စနစ္က ဒီမိုကေရစီ လူထုအခြင့္ေရး မ်ားကို ျပန္လည္ၾကည့္လာခ်ိန္ ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္ၾကီးကလည္း ယိုယြင္းပ်က္စီးလာေတာ့ စနစ္ေတြ ေျပာင္းရပါတယ္။ ေခတ္ေျပာင္းသြားတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြက ေစာေစာ ေျပာင္းလဲတယ္။ လွ်ပ္စစ္ က႑ကို အစိုးရကပဲ Regulate ညွိႏိႈင္းတဲ့ စနစ္ကို ေျပာင္းသြားပါတယ္။
.
.
လွ်ပ္စစ္ က႑မွာ (၃)ပိုင္း ရွိပါတယ္။
၁။ ျဖန္႕ခ်ိေရး (ျမိဳ႕ရြာ အိမ္၊ အလုပ္ရံုမ်ားအထိ သြယ္တန္းျခင္း)
၂။ ပို႕လႊတ္ျခင္း (ပါ၀ါဂရစ္ ဆိုတဲ့ မဟာဓါတ္အားလိုင္း)
၃။ ထုတ္လုပ္ျခင္း (အရင္းအျမစ္မ်ား သံုးျပီး လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားစက္ရံုမ်ား) .. ျဖစ္ၾကပါတယ္။
.
တရုပ္ႏုိင္ငံမွာ ေမာ္စီတုန္း ကြယ္လြန္ျပီး ေနာက္တက္လာတဲ့ ဟြကိုဖုန္း ျပီးေတာ့၊ တိန္ေရွာက္ပိန္ အာဏာရရွိလာတယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံရဲ့ သမ၀ါယမ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ အားနည္းခ်က္ကို ျပင္ဆင္ျပီး ပုဂၢလိက အားေပးစနစ္၊ အထူး စီးပြားဇံုမ်ား စတင္ခဲ့ပါတယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံ က ကံေကာင္းပါတယ္။ ၁၉၉၀ အေရွ႕ဥေရာပ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံမ်ား ျပိဳလဲသြားခ်ိန္မွာ တရုပ္ႏုိင္ငံက ေပၚလစီ ေကာင္းေတြ ရွိျပီးျဖစ္ေတာ့ ျပိဳလဲ မသြားပါဘူး။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေကာ္မတီတစ္ကို ဖြဲ႕ျပီး လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို DG, MD စနစ္ မဟုတ္ေတာ့ပဲ စီးပြားေရးဆန္ဆန္ President, Governor ေတြ ျဖစ္သြားျပီး၊ ေငြေၾကး တိုးတက္မႈ (အရံႈးအျမတ္) အေျခခံ၊ အျပိဳင္ဆိုင္ လုပ္ေဆာင္ေစပါတယ္။
.
ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမွာလဲ အဓိက မဟာဓါတ္အားလိုင္းၾကီး ၄ခု ရွိျပီး၊ အဲဒီ ၄ခု စလံုးကို ၁၀၀% အစိုးရပိုင္ လုပ္ငန္းအျဖစ္ ခြဲခန္႕ စီမံေစပါတယ္။
.
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာလဲ အစိုးရ ထိမ္းေၾကာင္းတဲ့ လွ်ပ္စစ္ Governor စနစ္ပဲ က်င့္သံုးပါတယ္။
.
အဲဒီ လွ်ပ္စစ္ တာ၀န္ခံမ်ား ရွိတဲ့ အတြက္ တခုခု ျဖစ္ရင္ အစိုးရ (၀န္ၾကီးဌာန) ကို ေျပးေဆာင့္ သလို အစိုးရျပသနာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ အစိုးရဦးစီးတဲ့ စီးပြားေရး ကုမဏီမ်ားကိုပဲ လွ်ပ္စစ္ ျပသနာမ်ားကို ေျဖရွင္းေစပါတယ္။ အစိုးရက Regulate ညွိႏိႈင္းေရးကို ပဲ ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။
.
တကယ္ေတာ့ ယခုေခတ္ကာလမွာ လွ်ပ္စစ္သည္ ႏိုင္ငံေရး၊ လွ်ပ္စစ္သည္ စီးပြားေရး၊ လွ်ပ္စစ္သည္ လူမႈေရး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာနဲ႕ ယွဥ္ျပီး ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈေတြ ဆြဲေဆာင္ ရာမွာ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္း ခ်ိဳသာဖို႕ အဓိက က်ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း ကုမဏီမ်ားက မိမိထုတ္ကုန္ပစၥည္း ကမၻာနဲ႕ယွဥ္ျပိဳင္ ေရာင္းခ်ရတဲ့အခါ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသာမႈ အေရးအၾကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္ က႑ တခုလံုးကို ျခံဳျပီး System Control လုပ္ဖို႕ အစိုးရ Regulation Body တစ္ခု ဖြဲ႕ျပီး လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။
.
ႏိုင္ငံ အမ်ားစုမွာ လွ်ပ္စစ္ က႑ (၃)ခုကို စီးပြားေရးက႑ အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။
၁။ ျဖန္႕ခ်ိေရး ကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသမ်ားက အစိုးရက End User အသံုးျပဳသူမ်ားထံ ေရာင္းခ် ၾကပါတယ္။
၂။ ပို႕လႊတ္ျခင္း (ပါ၀ါဂရစ္ ကိုေတာ့ 100% own by government စီးပြားေရး ကုမဏီက လုပ္ေဆာင္ပါတယ္)။ ဒီက႑က ဥပေဒအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾကတဲ့ ျပည္နယ္အမ်ားျပား ျဖတ္သန္းသြားရလို႕ ပုဂလိက လုပ္ဖို႕ မလြယ္ပါဘူး။ အစိုးရပဲ လုပ္ကိုင္ရပါတယ္။
၃။ ထုတ္လုပ္ျခင္း (လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားစက္ရံုမ်ား) .ကိုေတာ့ ပုဂလိက ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံျပီး ပါ၀ါဂရစ္မ်ားထံ ေရာင္းခ်ၾကပါတယ္။ .
.
.
.
ပုဂၢလိက လွ်ပ္စစ္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ
အစိုးရမွာ ပိုက္ဆံ မရွိဘူး၊ ဘယ္လို လွ်ပ္စစ္ က႑ကို ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံဖို႕ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ကုမဏီမ်ားကို ဘယ္လို ဖိတ္ေခၚရမလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို ရွင္းျပပါတယ္။
.
မဟာဓါတ္အားလိုင္း ေတြကိုေတာ့ အာဏာပိုင္ အစိုးရကပဲ လုပ္ကိုင္၊ ရင္းႏွီးရပါမယ္။ ေခ်းေငြ ရေအာင္ ရွာျပီး ရင္းႏွီးရပါမယ္။ P.P.P လို ပုဂၢလိက ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံဖို႕ ခက္ခဲပါတယ္။
.
ျဖန္႕ျဖဴးေရးမွာေတာ့ အခု အစိုးရ စီးပြားေရးအဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ YESB နဲ႕ မႏၱေလး MESB တို႕က လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ျပည္နယ္တိုင္း ေတြမွာေတာ့ အစိုးရလုပ္ငန္း (ယခင္ EPC) ကပဲ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႕ေတြ မရံႈးေအာင္ ေနာက္က အစိုးရက ပံ့ပိုးေပးေနရပါတယ္။ ျမန္မာ ျပည္သူေတြက ဆင္းရဲေတာ့ အာစီယံ ႏုိင္ငံမ်ား ေပါက္ေစ်း တယူနစ္ ၁၀၀က်ပ္ ေစ်းမေပးႏိုင္ေတာ့ ေလာေလာ ဆယ္ အရံႈးခံျပီး အေျခခံ လူတန္းစားေတြကို ျဖန္႕ျဖဴးေပးေနရပါတယ္။
.
.
သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ကိစၥကိုေတာ့ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံသူေတြ ထည့္မတြက္ပါဘူး။ ဒါက သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရနဲ႕ ဆိုင္ပါတယ္။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ စြမ္းအင္ေပၚလစီ ျပသနာက တယူနစ္ေစ်းႏႈန္း Price Policy မရွိေသးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံတဲ့ ကုမဏီ က လွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္ျပီး အစိုးရက ၀ယ္မဲ့ တယူနစ္ေစ်းႏႈန္း ကို တိက်ျပတ္သားတဲ့ ေစ်းႏႈန္း ေပၚလစီ မရွိေသးတဲ့အတြက္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံသူေတြ က သိပ္မလာၾကပါ။ တျခား အိမ္နီးျခင္း ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္တဲ့ ဗီယက္နမ္၊ တရုပ္၊ လာအို ကိုပဲ သြားလုပ္ၾကတယ္။
.
ႏိုင္ငံေတြမွာ တယူနစ္ေစ်းႏႈန္းကို အေျခခံလူတန္းစားကို တယူနစ္ 7.1 cents (၁၀၀က်ပ္) ေရာင္းေပးပါတယ္ (US$1.00 = Kyat 1400, June-2018)။ ၂၅ယူနစ္ ထက္ပိုသံုးရင္ 11 cents စသျဖင့္ ပိုသံုးရင္ သံုးသလို ေစ်းျမွင့္လာပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ 5 cent to 8 cents, တရုပ္ႏိုင္ငံမွာ 6 cents to 7 cents အေျခခံ လူတန္းစားကို ေလွ်ာ ့ ျပီး ေရာင္းခ်ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားထံ သိပ္ေစ်းမၾကီးတဲ့ ေစ်းႏႈန္း ေပၚလစီ ခ်မွတ္ရပါတယ္။
.
ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းမၾကီးဖို႕ အရင္းအျမစ္မ်ားျဖစ္တဲ့ ေရအား၊ ေက်ာက္မီးေသြး စသျဖင့္ အစြမ္းကုန္ သံုးေနျပီး ညူကလီယာအထိ သြားေနၾကပါျပီ။ ျပည္ပက အရင္းအျမစ္ေတြ ကိုလည္း တင္သြင္းျပီး လ််ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ ေနၾကရပါတယ္။
.
.
ေက်ာက္မီးေသြး အရင္းအျမစ္ိ
လွ်ပ္စစ္ ေပၚလစီနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အရင္းအျမစ္ အသံုးခ်ပံု မ်ားက ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ ႏိုင္ငံမေရြး၊ အားလံုး အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြး နဲ႕ ပတ္သက္ရင္ အေမရိကန္က ႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္ရဲ့ ၃၁% ကို ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္ အသံုးျပဳေနတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာက္မီးေသြး လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲမႈ ယူနစ္သန္းေပါင္း ကို ၾကည့္ရင္
* အေမရိကန္ ၁၁၀၀၀ ယူနစ္
* ျမန္မာ ၂၅၀ ယူနစ္
* လာအို ၅၁၀
* တရုပ္ ၄၀၀၀
* ထိုင္း - ၃၀၀၀
* မေလးရွား - ၄၀၀၀ .. စသျဖင့္ ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္ ကို မွီခို ေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မီးေသြး အသံုးခ်မႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။
.
ဓါတ္ေငြ႕ အရင္းအျမစ္
အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ဓါတ္ေငြအေျမာက္အမ်ား အရင္းျမစ္ ရွိပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ ေစ်းႏႈန္းက ေနရာ ေဒသအေပၚ မူတည္ျပီး ေစ်းႏႈန္းမတူပါဘူး အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ရွဲလ္ ဆိုတဲ့ ေက်ာက္ေျမမ်ားက ဓါတ္ေငြ႕ထုတ္ႏုိင္တဲ့ အတြက္ အလြန္ေစ်းခ်ိဳပါတယ္။ LNG ကို ေစ်းသက္သာစြာ ထုတ္လုပ္ ႏိုင္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဓါတ္ေငြ ေစ်းႏႈန္းက အေမရိကန္မွာ 3 cents အထိ ေစ်းျပဳတ္က် သြားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ က ထုတ္တဲ့ ဓါတ္ေငြ႕ကို တရုပ္က 8 cents to 9 cents ေစ်းနဲ႕ ၀ယ္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက 10 cents ေစ်းႏႈန္းနဲ႕ ၀ယ္ပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႕ကိုလဲ မ်ားစြာ မမွီခိုလိုၾကပါဘူး။
.
ေရအား အရင္းအျမစ္
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္က႑ နဲ႕ ေပၚလစီကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဓါတ္ေငြ႕ကို ၃၄% ၊ ေက်ာက္မီးေသြး ၃၁% ႏိုင္ငံရဲ့ ပါ၀ါဂရစ္ Power Grid ထဲ ထည့္ထားျပီး၊ ညူကလီယာ စြမ္းအင္ကို တြဲေမာင္းႏွင္ထားပါတယ္။ သူ႕ႏိုင္ငံတြင္း ထြက္တဲ့ သဘာ၀ တြင္းထြက္ အရင္းအျမစ္မ်ားကို အေသအခ်ာ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ မိမိ ႏိုင္ငံရဲ့ လွ်ပ္စစ္အရင္းအျမစ္ သာမက တျခားအရင္းအျမစ္မ်ား (လူသားအရင္းအျမစ္) အထိ ထိမ္းသိမ္း အသံုးခ်ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ကမၻာေပၚ အခ်မ္းသာဆံုး ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနတာ မဆန္းပါဘူး။
.
အခုဆို တရုပ္ တိုးတက္လာေတာ့ တရုပ္ကို အေမရိကန္ အေတာ္ျဖဳန္ ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ေပၚလစီမ်ားမွာ တရုပ္နဲ႕ ကုန္သြယ္မႈ ျပသနာမ်ား ျဖစ္လာပါျပီ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ က ျပည္တြင္းထြက္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အစား အေမရိကန္ကြာလတီ မီဗအာင္ တရုပ္က ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္သံုးရာက အေမရိကန္ စီးပြားထိခိုက္လာတယ္။ (စကားခ်ပ္။ အခု ၂၀၁၈ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္မႈ ေပၚလစီမ်ား ေျပာင္းလဲလို႕ အေမရိကန္ေဒၚလာေစ်း တက္လာပါတယ္)။
.
တရုပ္ႏိုင္ငံက ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြကို တယူနစ္ 5 cents to 6 cents နဲ႕ ေရာင္းခ် ေပးႏိုင္ျပီး၊ မဂါ၀ပ္ ၃သိန္းေက်ာ္ ျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္ေနပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးကို ၆၃% အထိ အသံုးျပဳေနျပီး၊
.
ဂ်ာမဏီးႏိုင္ငံ .. ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈကို က်ယ္ေလာင္စြာ ေျပာေနတဲ့ ဂ်ာမဏီ မွာေတာင္ ေက်ာက္မီးေသြးကို ၄၁% အသံုးျပဳေနရပါတယ္။
ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ ခ်မ္းသာတယ္။ ေလစြမ္းအင္ အၾကီးစား ေလရဟတ္မ်ား ထုတ္လုပ္ျပီး၊ ကမၻာ ့ႏိုင္ငံမ်ားကို ေရာင္းခ်ဖို႕ ၾကိဳးစားေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူလဲ ေက်ာက္မီးေသြး ၃၀%၊ Renewable ဆိုတဲ့ ေလ၊ေနေရာင္ျခည္ ၆၀% အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႕ လွ်ပ္စစ္က ၂% ပဲ အသံုးျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပသနာက ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံမွာ လွ်ပ္စစ္ တယူနစ္ ေစ်းႏႈန္းက 32 cents (ျမန္မာေငြ ၄၅၀က်ပ္ ) ေစ်းအရမ္းၾကီးေနတယ္။
.
ႏိုင္ငံမ်ား ႏိႈင္းယွဥ္ျပျခင္းက လွ်ပ္စစ္ အရင္းအျမစ္ မ်ားကို ဘယ္လို အသံုးခ်ေနသလဲ ဆိုတာကို ရွင္းျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
.
.
ျမန္မာႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအတြက္
ပုဂၢလိက IPP Independent Power Production, တယူနစ္ေစ်းႏႈန္း PPA Power Purchase Agreement ေတြအေၾကာင္း ၊ ျမန္မာ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား ဒီလုပ္ငန္းအတြက္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိတာကို ေဆြးေႏြးပါတယ္။
.
ျမန္မာဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ (မ.ဆ.လ) ေခတ္မွာေတာ့ အားလံုး ႏိုင္ငံပိုင္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ေခတ္ သူ႕အခါ ကလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ အရင္းရွင္ေတြက မတရား အႏိုင္က်င့္လာေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္ ေပၚလာျပီး ရုရွား၊ တရုပ္ စတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံမ်ားစြာ အရင္းရွင္စနစ္ကို ျခိမ္းေျခာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အရင္းရွင္စနစ္က ဒီမိုကေရစီ လူထုအခြင့္ေရး မ်ားကို ျပန္လည္ၾကည့္လာခ်ိန္ ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္ၾကီးကလည္း ယိုယြင္းပ်က္စီးလာေတာ့ စနစ္ေတြ ေျပာင္းရပါတယ္။ ေခတ္ေျပာင္းသြားတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြက ေစာေစာ ေျပာင္းလဲတယ္။ လွ်ပ္စစ္ က႑ကို အစိုးရကပဲ Regulate ညွိႏိႈင္းတဲ့ စနစ္ကို ေျပာင္းသြားပါတယ္။
.
.
လွ်ပ္စစ္ က႑မွာ (၃)ပိုင္း ရွိပါတယ္။
၁။ ျဖန္႕ခ်ိေရး (ျမိဳ႕ရြာ အိမ္၊ အလုပ္ရံုမ်ားအထိ သြယ္တန္းျခင္း)
၂။ ပို႕လႊတ္ျခင္း (ပါ၀ါဂရစ္ ဆိုတဲ့ မဟာဓါတ္အားလိုင္း)
၃။ ထုတ္လုပ္ျခင္း (အရင္းအျမစ္မ်ား သံုးျပီး လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားစက္ရံုမ်ား) .. ျဖစ္ၾကပါတယ္။
.
တရုပ္ႏုိင္ငံမွာ ေမာ္စီတုန္း ကြယ္လြန္ျပီး ေနာက္တက္လာတဲ့ ဟြကိုဖုန္း ျပီးေတာ့၊ တိန္ေရွာက္ပိန္ အာဏာရရွိလာတယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံရဲ့ သမ၀ါယမ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ အားနည္းခ်က္ကို ျပင္ဆင္ျပီး ပုဂၢလိက အားေပးစနစ္၊ အထူး စီးပြားဇံုမ်ား စတင္ခဲ့ပါတယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံ က ကံေကာင္းပါတယ္။ ၁၉၉၀ အေရွ႕ဥေရာပ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံမ်ား ျပိဳလဲသြားခ်ိန္မွာ တရုပ္ႏုိင္ငံက ေပၚလစီ ေကာင္းေတြ ရွိျပီးျဖစ္ေတာ့ ျပိဳလဲ မသြားပါဘူး။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေကာ္မတီတစ္ကို ဖြဲ႕ျပီး လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို DG, MD စနစ္ မဟုတ္ေတာ့ပဲ စီးပြားေရးဆန္ဆန္ President, Governor ေတြ ျဖစ္သြားျပီး၊ ေငြေၾကး တိုးတက္မႈ (အရံႈးအျမတ္) အေျခခံ၊ အျပိဳင္ဆိုင္ လုပ္ေဆာင္ေစပါတယ္။
.
ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမွာလဲ အဓိက မဟာဓါတ္အားလိုင္းၾကီး ၄ခု ရွိျပီး၊ အဲဒီ ၄ခု စလံုးကို ၁၀၀% အစိုးရပိုင္ လုပ္ငန္းအျဖစ္ ခြဲခန္႕ စီမံေစပါတယ္။
.
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာလဲ အစိုးရ ထိမ္းေၾကာင္းတဲ့ လွ်ပ္စစ္ Governor စနစ္ပဲ က်င့္သံုးပါတယ္။
.
အဲဒီ လွ်ပ္စစ္ တာ၀န္ခံမ်ား ရွိတဲ့ အတြက္ တခုခု ျဖစ္ရင္ အစိုးရ (၀န္ၾကီးဌာန) ကို ေျပးေဆာင့္ သလို အစိုးရျပသနာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ အစိုးရဦးစီးတဲ့ စီးပြားေရး ကုမဏီမ်ားကိုပဲ လွ်ပ္စစ္ ျပသနာမ်ားကို ေျဖရွင္းေစပါတယ္။ အစိုးရက Regulate ညွိႏိႈင္းေရးကို ပဲ ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။
.
တကယ္ေတာ့ ယခုေခတ္ကာလမွာ လွ်ပ္စစ္သည္ ႏိုင္ငံေရး၊ လွ်ပ္စစ္သည္ စီးပြားေရး၊ လွ်ပ္စစ္သည္ လူမႈေရး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာနဲ႕ ယွဥ္ျပီး ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈေတြ ဆြဲေဆာင္ ရာမွာ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္း ခ်ိဳသာဖို႕ အဓိက က်ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း ကုမဏီမ်ားက မိမိထုတ္ကုန္ပစၥည္း ကမၻာနဲ႕ယွဥ္ျပိဳင္ ေရာင္းခ်ရတဲ့အခါ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသာမႈ အေရးအၾကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္ က႑ တခုလံုးကို ျခံဳျပီး System Control လုပ္ဖို႕ အစိုးရ Regulation Body တစ္ခု ဖြဲ႕ျပီး လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။
.
ႏိုင္ငံ အမ်ားစုမွာ လွ်ပ္စစ္ က႑ (၃)ခုကို စီးပြားေရးက႑ အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။
၁။ ျဖန္႕ခ်ိေရး ကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသမ်ားက အစိုးရက End User အသံုးျပဳသူမ်ားထံ ေရာင္းခ် ၾကပါတယ္။
၂။ ပို႕လႊတ္ျခင္း (ပါ၀ါဂရစ္ ကိုေတာ့ 100% own by government စီးပြားေရး ကုမဏီက လုပ္ေဆာင္ပါတယ္)။ ဒီက႑က ဥပေဒအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾကတဲ့ ျပည္နယ္အမ်ားျပား ျဖတ္သန္းသြားရလို႕ ပုဂလိက လုပ္ဖို႕ မလြယ္ပါဘူး။ အစိုးရပဲ လုပ္ကိုင္ရပါတယ္။
၃။ ထုတ္လုပ္ျခင္း (လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားစက္ရံုမ်ား) .ကိုေတာ့ ပုဂလိက ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံျပီး ပါ၀ါဂရစ္မ်ားထံ ေရာင္းခ်ၾကပါတယ္။ .
.
.
.
ပုဂၢလိက လွ်ပ္စစ္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ
အစိုးရမွာ ပိုက္ဆံ မရွိဘူး၊ ဘယ္လို လွ်ပ္စစ္ က႑ကို ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံဖို႕ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ကုမဏီမ်ားကို ဘယ္လို ဖိတ္ေခၚရမလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို ရွင္းျပပါတယ္။
.
မဟာဓါတ္အားလိုင္း ေတြကိုေတာ့ အာဏာပိုင္ အစိုးရကပဲ လုပ္ကိုင္၊ ရင္းႏွီးရပါမယ္။ ေခ်းေငြ ရေအာင္ ရွာျပီး ရင္းႏွီးရပါမယ္။ P.P.P လို ပုဂၢလိက ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံဖို႕ ခက္ခဲပါတယ္။
.
ျဖန္႕ျဖဴးေရးမွာေတာ့ အခု အစိုးရ စီးပြားေရးအဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ YESB နဲ႕ မႏၱေလး MESB တို႕က လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ျပည္နယ္တိုင္း ေတြမွာေတာ့ အစိုးရလုပ္ငန္း (ယခင္ EPC) ကပဲ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႕ေတြ မရံႈးေအာင္ ေနာက္က အစိုးရက ပံ့ပိုးေပးေနရပါတယ္။ ျမန္မာ ျပည္သူေတြက ဆင္းရဲေတာ့ အာစီယံ ႏုိင္ငံမ်ား ေပါက္ေစ်း တယူနစ္ ၁၀၀က်ပ္ ေစ်းမေပးႏိုင္ေတာ့ ေလာေလာ ဆယ္ အရံႈးခံျပီး အေျခခံ လူတန္းစားေတြကို ျဖန္႕ျဖဴးေပးေနရပါတယ္။
.
.
ေနာက္ဆံုး MRTV ေမးခြန္းဦးေမာ္သာေထြး အဓိက ထားျပီး ရွင္းျပလိုတဲ့ အခ်က္က ေတာ့ Generation Mix ဆိုတဲ့ လွ်ပ္စစ္ မူ၀ါဒ (၄)ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
.
လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္း ပိုင္းဆိုရင္၊ ျဖန္႕ျဖဴးရာမွာ အေျခခံ လူတန္းစားေတြကို ေစ်းႏႈန္းသက္သာစြာ ျဖန္႕ျဖဴးေရး (အရံႈးခံ ျဖန္႕ျဖဴးေရး) ကေတာ့ ႏိုင္ငံတိုင္းရဲ့ တယူနစ္ေစ်းႏႈန္း ေပၚလစီပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ပထမ ယူနစ္ ၅၀ ကို တေစ်း၊ ေနာက္ပိုသံုးေလေလ ေစ်းျမွင့္လာတယ္။ ဟိုတယ္၊ ရံုး၊ စီးပြားေရး ၀န္ေဆာင္မႈေတြကို ေစ်းအျမင့္ဆံုး ေတာင္းျပီး၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြအတြက္ေတာ့ ေစ်းေလွ်ာ ့ေပးရျပန္ပါတယ္။ ဒါက ေစ်းႏႈန္း ေပၚလစီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းလမ္းနဲ႕ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမဲ႕ ကုမဏီၾကီးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္လာဖို႕ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသာတဲ့ နည္းလမ္း နဲ႕ ဆြဲေဆာင္ရပါမယ္။ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ ဆိုတာ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားကို ပဲ အမ်ားဆံုး လာၾကပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွွံမႈက တႏွစ္ကို ေဒၚလာ ၁၀ဘီလ်ံ လာေနခ်ိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အဲဒီလို ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈေတြ မလာႏိုင္ေသးပါဘယ္။
.
.
ျမန္မာအစိုးရ ျပင္ဆင္ေနတဲ့၊ (ျပင္ဆင္ရမဲ့) အျခခံ အခ်က္မ်ားကေတာ့
* လက္ရွိ စီမံခန္႕ခြဲမႈ စနစ္ကို ျပင္ဆင္ရပါမယ္
* စီးပြားေရး ဆန္ဆန္း လုပ္ရပါမယ္။
* ႏိုင္ငံပိုင္ 100% own by government ကုမဏီ ကိုလဲ စီးပြားဆန္ဆန္ လုပ္ႏုိင္ရပါမယ္။
.
ျခံဳငံု လုပ္ေဆာင္ဖို႕ ဆိုရင္ ၀န္ၾကီးဌာန မ်ားျပားစြာနဲ႕ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့အတြက္ အဲဒီခ်ိတ္ဆက္မႈကို အျမန္လုပ္ႏိုင္ဖို႕ ၀န္ၾကီးဌာန အထက္မွာ Regulation Body တခု ဖြဲ႕ျပီး လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ ၀န္ၾကီးဌာန ေတြကို ေခ်ာဆီ ထိုးေပးရပါမယ္။
.
MRTV အင္တာဗ်ဴး ကိုကို (စက္မႈတကၠသိုလ္) က ဟိုဘက္ကမ္းက မီးထိန္ထိန္ ကဗ်ာကို ရြတ္ျပီး အဆံုးသတ္ပါတယ္။
.
.
မိမိသံုးသပ္ခ်က္မ်ား
အပိုင္း(၁) ကေတာ့ ေပၚလစီမ်ားအေၾကာင္း ၊ အပိုင္း(၂)ကေတာ့ ေပၚလစီမ်ားကို ဘယ္လိုအေကာင္ထည္ေဖာ္ရမဲ့ အေၾကာင္း ပတ္၀န္းက်င္ႏုိင္ငံမ်ားနဲ႕ ႏိႈင္းယွဥ္ ရွင္းျပသြားပါတယ္။
.
အရင္သံုးသပ္ခ်က္အတုိင္း လက္ရွိ အစိုးရလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ေစ်းၾကီးတဲ့ LNG လွ်ပ္စစ္အေၾကာင္း မေျပာပါဘူး။ ျပိးေတာ့ မူေတြ ေျပာင္းလဲ ဖို႕ ေျပာပါတယ္။ မူေတြ ေျပာင္းလဲဖို႕ ဆိုတာ အဓိကလုပ္ေဆာင္တဲ့ လူေတြ ေျပာင္းလဲမွ ရမယ္ ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ အားလံုး သိထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ လူေျပာင္းလဲ ျခင္းမွာ လူစားလဲစရာ မလိုတဲ့သူ (သင္လို႕ရတဲ့သူ) နဲ႕ လူစားလဲစရာ လိုသူ (သင္လို႕ မရေတာ့တဲ့လူ) ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္ က႑ စီမံကိန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လက္၀ါးအုပ္ထားတဲ့ ကုမဏီၾကီးမ်ား အုပ္စုကို စနစ္တက် ကိုင္တြယ္ျပီး၊ လက္၀ါးမအုပ္ႏုိင္တဲ့ ေပၚလစီ ခ်မွတ္ႏိုင္ရပါမယ္။
.
ေပၚလစီ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းပါေစ၊ ေဆာင္ရြက္ အေကာင္ထည္ ေဖာ္တဲ့လူ မေကာင္းရင္၊ တရုပ္၊ ဗီယက္နမ္ လို မျပဳျပင္ႏုိင္ပဲ၊ လက္ရွိ အာစီယံႏိုင္ငံ ဖိလစ္ပိုင္လို ဆင္းရဲခ်မ္းသာ အရမ္းကြာဟ သြားျပီး၊ ႏိုင္ငံ အၾကီးအကဲ သမၼတ ကိုယ္တိုင္က မူးရစ္ေဆး၀ါး ဂိုဏ္မ်ားကို အေသပစ္သတ္ တဲ့ ဥပေဒ ထုတ္ရတဲ့ ႏိုင္ငံလို ျဖစ္သြား ႏိုင္ပါတယ္။
.
ေရ႐ွည္ စီမံကိန္း ရင္းႏွီးဖို႔.အျမက္ရဖို႔ ႏွစ္ေပါင္မ်ားစြာ ေစာင့္ရမယ္ ဆိုပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲလိုမျမင္ပါ။ ဘဏ္တိုးႏႈန္း ကာမိရင္. Public List IPO လုပ္ႏိုင္ရင္. . IPP, PPP Production ဆိုတာ ခ်က္ခ်င္းေတာင္ အျမတ္ထြက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အခု အစိုးရကို လ်ွပ္စစ္ ေရာင္းစားေနတဲ့ ကုမဏီေတြ ခ်က္ခ်င္း အျမတ္ထြက္တာ ျမင္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြား ဆန္ဆန္ လုပ္ကိုင္တတ္ဖို႕ နဲ႕ အေျခခံ လူတန္းစားအတြက္ အလုပ္ကိုင္ေကာင္းမ်ားစြာ ရေစမဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုေရာက္ရွိလာဖို႕၊ အထူးသျဖင့္ လက္၀ါးအုပ္ တင္ဒါ၊ မပြင့္မလင္း တင္ဒါမ်ား ကို ပြင့္လင္းလာေအာင္၊၊ ကုမဏီမ်ားရဲ့ ပစၥည္း၊ လူ နဲ႕ နည္းပညာမ်ားမွာ အရည္အေသြး ထိန္းသိမ္းေရး Regulation Body ဖြဲ႕စည္းရံုမက၊ စစ္ေဆး ထိမ္းသိမ္းဖို႕ ပုဂလိက အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားေပး ဖြဲ႕စည္းေပးဖို႕ လိုပါတယ္။
.
အင္တာဗ်ဴးသူ ကိုကို(စက္မႈတကၠသိုလ္) နဲ႕ ဦးေမာ္သာေထြး (လွ်ပ္စစ္ ဒု၀န္ၾကီးေဟာင္း) ကဲ့သို႕ မီဒိယာမွာ ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပ ေနၾကတာ အားရစရာ ေကာင္းပါတယ္။ စာတမ္းတင္သြင္း၊ အၾကံေပးၾကဖို႕ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ပညာရွင္မ်ား၊ စီမံဘ႑ာ ေငြေၾကးပညာရွင္မ်ား လည္း လွ်ပ္စစ္ က႑ တိုးတက္မႈ ျမန္ဆန္ေရးအတြက္ အထူး လိုအပ္ပါတယ္။
ေဇာ္ေအာင္ (မံုရြာ)
၃၀. ၆. ၂၀၁၈
.
.
ကိုးကား
ဗီဒီယို (နားဆင္းရန္)
https://m.facebook.com/
MRTV အင္တာဗ်ဴး အပိုင္း(၁) (ဖတ္ရန္)
https://www.facebook.com/myanmarjobstudent/posts/10155835416283472
No comments:
Post a Comment