အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း နဲ႕ တရုပ္ႏိုင္ငံ

Zarni Gyi

June 15 · 

 

အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း
အခု ေျမာက္ကိုးရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္၊ အေမရိကန္ထံ ခ်ဥ္းကပ္လာျခင္းက ၂၀၁၈ မွာ အလြန္ထူးျခားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ၾကီး တစ္ခုပါ။ တရုပ္ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ ရွီက်င္ပင္း အဓိက ေနရာဆိုတာ လက္ခံၾကရပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊ ၂၀၀၈ ကတည္းက အေမရိကန္ကို ခ်ဥ္းကပ္ဖို႕ ဆံုးျဖတ္ျပီး အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား နဲ႕ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေတြ႕ဆံုျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အရွိန္ျမွင့္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
.
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံက ကမၻာ ့စီးပြားေရး အၾကီးမားဆံုး ျဖစ္ျပီး ၊ ၂၀၀၈ စီးပြားကပ္မွာ အနည္းငယ္ ယိမ္းယိုင္သြားေပမဲ့ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္ အိုဘားမား တက္လာျပီ ၁၀ႏွစ္အၾကာ စီးပြားေရး ျပန္လည္တည့္မတ္ တိုးတက္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ီဒီပီ တိုးတက္မႈ (ပံု) ကိုၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ၂၀၁၇ မွာ အေမရိကန္ရဲ့ ဂ်ီဒီပီ က $18,000 billion ျဖစ္ျပီး၊ တရုပ္္ႏုိင္ငံရဲ့ ဂ်ီဒီပီ က $11,000 billion ျဖစ္ပါတယ္။ ဘားဂရပ္ အရ ဆက္တိုးတက္ရင္ တခ်ိန္မွာေတာ့ တရုပ္က အေမရိကန္ကို ေက်ာ္သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ၂၀၀၇၊ ၂၀၀၈ မွာ အေမရိကန္စီးပြားေရး ယိမ္းယိုင္သြားေပမဲ့ မ်ိဳးခ်စ္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ားက ျပန္လည္တည့္မတ္ႏိုင္ျပီး မူ၀ါဒမ်ား ေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
.
တရုပ္ႏိုင္ငံမွာ ကြန္ျဖဴးရွပ္သင္ၾကားမႈမ်ားက ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္စနစ္ကို တိန္႕ေရွာင္ဖိန္႕လက္ထက္ကတည္းက ခ်မွတ္ထားျပီးျပီ ျဖစ္ပါတတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကေတာ့ ပညာေရးစနစ္မွာ ကမၻာ ့နံပါတ္တစ္၊ ထိတ္တန္းျဖစ္ေတာ့ ေနာက္၅၀ႏွစ္ကို အေမရိကန္ပဲ ဦးေဆာင္ရဦးမွာပါ။ အေမရိကန္ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္ေရး ပုဂၢလိကစနစ္ကို တရုပ္ကြန္ျဖဴးရွပ္သင္ၾကားပို႕ခ်မႈထံက ပညာယူရမဲ့ကာလ ျဖစ္ေနပါျပီ။ ျမန္မာလူငယ္မ်ားလည္း တရုပ္လူငယ္မ်ားလိုပဲ အေမရိကန္ကိုအေျမာက္အမ်ား တကၠသိုလ္ပညာသင္ သြားေရာက္ေနၾကပါတယ္။ အေမရိကန္စနစ္ လႊမ္းမိုးတဲ့ ဂ်ပန္၊ စင္ကာပူ၊ ေတာင္ကိုးရီးယား ႏိုင္ငံမ်ားကို ေလ့လာပညာသင္ၾကားမႈ မ်ားစြာလိုအပ္ပါတယ္။
.
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ားက ေခတ္စနစ္အရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး မူ၀ါဒမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ရပါမယ္။ အထူးသျဖင့္ အခုေခတ္ကာလမွာ စီးပြားေရးမူ၀ါဒ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။
.
.
ယခု ၂၀၁၈ မွာလဲ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀၀ႏွစ္ အတိုင္း...
.
* အေမရိကန္ဟာ ဆက္လက္ၾကြယ္၀ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂.၈% ေရာ့နည္းသြားေပမဲ့ ဒုတိယ တရုပ္ႏိုင္ငံထက္ ၃ဆေက်ာ္ ၾကြယ္၀ေနဆဲပါ။
.
* တရုပ္ႏုိင္ငံ ၾကြယ္၀မႈ ၂.၅ဆ တိုးတက္ခဲ့ပါတယ္။ အံ့ၾသဘြယ္ပါ။ ေစ်းကြက္ကို ၅.၅% ရွယ္ယာ ပိုရယူခဲ့ပါတယ္။ တရုပ္ မဟာစိးပြားေရး ေပၚလစီအရ တိုင္းျပည္ရဲ့ GDP per capital တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ ေနာင္အႏွစ္၅၀ တိုင္ေအာင္ ထိပ္ပိုင္း၁၀ႏိုင္ငံထဲ ပါလာဖို႕ ခက္ပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ GDP နဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ အရမ္းတိုးတက္လာလို႕ စီးပြားအင္အားၾကီး အေမရိကန္ကို ေက်ာ္လႊားေကာင္း ေက်ာ္လႊားႏိုင္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္ အေမရိကားရဲ့ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကာကြယ္မႈ မူ၀ါဒ နဲ႕ ေပၚလစီမ်ား ..တရုပ္စတိုင္ လုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ရင္ေတာ့... တရုပ္ႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ကို ေက်ာ္လႊားဖို႕ ေနာင္ႏွစ္၅၀ အထိ မလြယ္ေသးပါဘူး။
.
* အၾကီးမားဆံုး ၾကြယ္၀မႈ ရွယ္ယာ က်ဆင္းသြားတာက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအၾကြယ္၀ဆံုး ကေန တတိယ က်ဆင္းသြားျပီး တ၀က္ေလာက္ ဆံုးရႈံးသြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႕ရဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို တရုပ္ႏိုင္ငံကို ေရႊ႕ေျပာင္းသြားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ရဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ အေမရိကားမွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး ဥေရာပ နဲ႕ ေတာင္အေမရိက ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားကို ေရႊ႕ေျပာင္း ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံထားပါတယ္။
.
* က်န္တဲ့ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ အဂၤလိပ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ ျပင္သစ္တို႕က ျမင့္မားပါတယ္။ အဂၤလိပ္ နဲ႕ ဥေရာပ ပိုင္ဆိုင္မႈ မ်ားစြာကို အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားက ၀ယ္ယူထားၾကလို႕ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ား ၾကြယ္၀ေပမဲ့ စုေဆာင္းေငြ လံုး၀မရွိ၊ အေၾကြးေတြ တင္ေနပါတယ္။ ဂရိႏိုင္ငံ ေဒ၀ါလီခံရလို႕ ဂ်ာမဏီနဲ႕ ဥေရာပဘံုေစ်းအဖြဲ႕ကယ္တင္ျခင္း လုပ္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဂရိႏိုင္ငံကေတာ့ အေၾကြးထူလဲ အသံုးစြဲ ေရွာ ့မဲ့ဟန္ မရွိပါဘူး။
.https://en.wikipedia.org/wiki/Treasury
.
.
`ဤကမၻာကို တရုပ္တို႕ၾကီးစိုးသည့္အခါ၀ယ္ ..စာအုပ္
WHEN CHINA RULES THE WORLD .စာအုပ္ေရးထြက္လာပါတယ္။ Martin Jacques ေရးသားျပီး ေဌးႏိုင္ ျမန္မာျပန္ပါတယ္။ ၂၀၁၂ မွာ ျမန္မာဘာနဲ႕ ထုတ္ေ၀ျပီး ေရာင္းေကာင္းတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း စံုလင္စြာ သံုးသပ္ႏိုင္တဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြးေခၚပညာရွင္မ်ား၊ စီးပြားပညာရွင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္မ်ားက ေျပာဆိုခ်ီးမြမ္းၾကပါတယ္။ တကယ္လဲ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတိုင္းအမွားရွိသလို စာေရးသူသံုးသပ္ခ်က္ဟာ ၂၀၀၉ ကေန ၂၀၁၈ အတြင္းမွာ အေမရိကန္ရဲ့ မေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျဖစ္လာပါတယ္။
.
အဲဒီစာအုပ္ေနာက္ဆံုး က႑မွာ ေနာင္အႏွစ္၅၀ အထိ တရုပ္တစ္ဦးခ်င္း ၀င္ေငြနဲ႕ စစ္အင္အား အေမရိကန္ကို မမွီႏိုင္ေပမဲ့.. တရုပ္ႏိုင္ငံၾသဇာက အေမရိကန္ႏိုင္ငံထက္ ၾကီးမားသြားႏိုင္ေၾကာင္း ခန္႕မွန္းထားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအခန္း ၁၃ (စာ-၃၇၇) မွာ အေမရိကန္ကန္ရဲ့ ဂ်ီဒီပီကို ၂၀၁၈ မွာ ေက်ာ္သြားျပီး ၂၀၂၅ မွာ အေမရိကန္ထက္ ၂ဆ ျမင့္သြားမယ္။ ျဖစ္မလာပါဘူး။ အေမရိကန္စီးပြားကဒ္ ၂၀၀၈ မွာ သမၼတအိုဘားမား တက္လာျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အျမန္လုပ္ႏိုင္လို႕ စီးပြားျပန္ထိုးတက္သြားပါတယ္ (GDP ပံုကိုၾကည့္ပါ။ ဒီအတိုင္းဆို ၂၀၅၀ အထိ အေမရိကန္ဂ်ီဒီပီ ကို တရုပ္မွီဖို႕မလြယ္သလို GDP per capital (စာ-၁၉၅) ကေတာ့ လံုး၀မမွွီႏိုင္ေၾကာင္း အခ်က္အလက္ျပထားပါတယ္။ ဘက္စံု ပညာေရး၊ မူပိုင္ခြင့္၊ စစ္ေရးေတြမွာလဲ မွီဖို႕မလြယ္ပါဘူး။ စီးပြားေရးမွာေတာ့ ၂၀၁၈ မွာ ေဖာဘက္စ္ ၅၀၀ ကုမဏီၾကီး ထိပ္ဆံုး၁၀ႏိုင္ငံမွာ တရုပ္က ၃ခု ပါလာတာေတြ႕ရပါတယ္။
.
စာေရးသူဟာ အေမရိကန္စနစ္ကို ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားနဲ႕ ခ်ီးမြမ္းထားပါတယ္။ စာ-၃၀၁
.
* ကမၻာ အၾကီးဆံုး စီးပြားေရးပမာဏ ျဖစ္တယ္။
.
* တစ္ဦးခ်င္း ပ်မ္းမွ်၀င္ေငြကလဲ ကမၻာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။
.
* နည္းပညာအျမင့္ဆံုး ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ စီလီကြန္ဗဲလီ ဥပမာျဖစ္တယ္။
.
* စစ္အင္အား အၾကီးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ ေရေၾကာင္းအင္အားနဲ႕ တကမၻာလံုး ျပန္႕ခ်က္ ခ်ထားျပီး အာကာသ (ေ၀ဟင္) ၾကီးစိုးမႈ ရယူထားပါတယ္။ GPD
.
* ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားစြာ အေမရိကန္ကို အတိုင္းတာတစ္ခုအထိပဲ ေျပာဆိုရဲပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ကုန္ခါနီး အေမရိကန္နဲ႕ သမၼတသစ္ ေဒၚနယ္ထရန္ ကို ေျမာက္ကိုးရိးယားေခါင္းေဆာင္က ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုျခင္းေတာ့ ရွိပါတယ္။
.
* ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရးစနစ္ဟာ အေမရိကန္ဥိးေဆာင္ ပံုေဖာ္ထားျခင္း ျဖစ္ျပီး စည္းမ်ဥ္းမ်ားဟာလဲ အေမရိကန္ၾသဇာခံ ျဖစ္ေနပါတယ္။
.
* ပညာေရးမွာ ကမၻာ ့အေကာင္းဆံုး တကၠသိုလ္မ်ား ရွိရာအရပ္ျဖစ္ျပီး ကမၻာ ့အထူးခြ်န္ဆံုးမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။
.
* အေမရိကန္ၾသဇာေၾကာင့္ အဂၤလိပ္စာ ကမၻာသံုး ဘာသာစကားျဖစ္လာပါတယ္။
.
* အႏုပညာ အထူးသျဖင့္ ရုပ္ရွင္ေလာကကို ေဟာလိ၀ု က လႊမ္းမိုးထားပါတယ္။
.
* အေမရိကန္ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးမ်ားျဖစ္တဲ့ Google, Microsoft, Coca-Cola, Wal-mart, Facebook စသည္တို႕ဟာ ႏိုင္ငံအမ်ားကို ၾကီးစိုးထားပါတယ္။
.
* နယူးေယာက္ျမိဳ႕ကို ကမၻာ ့ျမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ လက္ခံထားလို႕ အေမရိကန္မွာေပါက္ေရာက္ရင္ ကမၻာကို ေပါက္မယ္ ျဖစ္ပါတယ္။
.
* ယဥ္ေက်းမႈလႊမ္းမိုးျခင္းမ်ား .. အေမရိကန္လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာစာတမ္း၊ ျပည္တြင္းစစ္၊ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပစိတ္ထားမ်ားနဲ႕ အမ်ားအက်ိဳးသယ္ပိုးလိုစိတ္မ်ားမွာ အေမရိကန္တို႕ လႊမ္းမိုးပါတယ္။
.
* အေမရိကန္ စံထားခက္မ်ား ပုဂၢလိက၀ါဒ ဒီမိုကေရစီ လူ႕အခြင့္အေရး လစ္ဘရယ္၀ါဒသစ္ ေရွးရိုး၀ါဒလက္သစ္ ေစ်းကြက္ လြတ္လပ္ခ်ါင့္ ေရွ႕ေဆာင္လိုစိတ္ စသည္တို႕မွာလဲ ကမၻာ အႏွံ႕ ၾသဇာ ပ်ံ႕ပါတယ္။
.
* အေမရိကန္ၾကီးစိုးမႈဟာ လူျဖဴ ၾကီးစိုးမႈနဲ႕ ဆက္စပ္ပါတည္။ တရားမ၀င္ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈမ်ားက တကမၻာလံုးဆိုင္ရာ လူမ်ိဳးေရး အဆင့္ျဖစ္လာပါတယ္။
.
စာအုပ္သံုးသပ္ခ်က္
ေဌးႏိုင္ ျမန္မာျပန္ သူကေတာ့ တရုပ္ GDP အေမရိကန္ကို သိပ္မၾကာခင္ ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္တယ္ ခန္႕မွန္းခဲ့ေပမဲ့ ျဖစ္မလာပါဘူး။ အေမရိကန္တို႕ ဆက္လက္ၾကီးစိုးေနဦးမွာ ေသခ်ာသထက္ ေသခ်ာလာပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ..အေမရိကန္မ်ားရဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ စိတ္ေနစိတ္ထား လူကိုလူလိုသိတတ္ဖို႕စိတ္ထား အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားမွာ ၀ိသမေလာဘသမား သူေဌးၾကီးမ်ား ၀င္မပါေစတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေရြးခ်ယ္စနစ္ ဒီမိုကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
.
ယခုအခါ အေမရိကန္မွာလည္း လူလတ္တန္းစား ေရာ့ပါးလာျပီး ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ ၊ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္တဲ့ အာဖကန္နစၥတန္ နဲ႕ အီရက္ စစ္ေရး က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္မႈမ်ားက အေမရိကန္စီးပြားေရး နစ္နာေစပါတယ္။ သခန္းစာ ရျပီးျဖစ္ပါတယ္။
.
ေနာက္ထပ္ သခန္းစာကေတာ့ တရုပ္ႏိုင္ငံကို နမူနာယူသင့္ေၾကာင္း.. တရုပ္အစိုးရက ေငြမ်ားစြား စုေဆာင္းရရွိျပီး စီးပြားေရးနဲ႕ ႏွစ္၃၀အတြင္ ၾသဇာၾကီး ကမၻာ ့ဒုတိယစီးပြားႏုိင္ငံျဖစ္လာေၾကာင္း မ်က္၀ါးထင္ထင္ေတြ႕တဲ့အတြက္ .. ၂၀၀၈ ခုနွစ္ အေမရိကန္စီးပြားပ်က္သုန္းျပီး .. ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ထူးျခားစြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ ပါတယ္။

ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ ေခါင္းေဆာင္ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရး
တရုပ္၊ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ဗီယက္နမ္ စတဲ့ ေခတ္ျပိဳင္ႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ား ေလလာအတုယူေနတာ ေသခ်ာေပါက္ျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူဆိုရင္ EDB, ေတာင္ကိုးရီးယားဆိုရင္ KDI, တရုပ္ဆိုရင္ Chinese Commerce Association စသျဖင့္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံလိုတဲ့ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားမွာ အေျခစိုက္ထားၾကပါတယ္။
.
ႏိုင္ငံတစ္ခုမွာ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား
အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေပၚလစီ စတင္ခဲ့သူက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ ျဖစ္ပါတယ္။ အလားတူ တရုပ္ျပည္ ေမာ္စီတုန္း၊ ေတာင္ကိုးရီးယား ပက္ခ်ံဳဟီ တို႕ဟာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဟာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အခု တရုပ္ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္သစ္ ရွိက်င့္ပင္း ၂၀၁၂ တက္လာျပီးေနာက္ပိုင္း တရုပ္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားစြာ အျပစ္ေပးခံေနရတာ အခု ၂၀၁၈ အထိပါ။

.
.
နိဂံုးခ်ုပ္ (သံုးသပ္ခ်က္)
၂၀၀၈ ေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္ကန္ စီးပြားေရးေပၚလစီမ်ားကို အျမန္ဆံုးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရပါတယ္။ ၄ႏွစ္ေလာက္ သမၼတ ေဂ်ာ ့ဘြတ္ခ်္ အစိုးရရဲ့ ဗိုလ္က်ၾကီးစိုး ေပၚလစီ ..အီရတ္ႏိုင္ငံစစ္ပြဲတစ္ခုမွာ အလြန္ၾကီးမားတဲ့ ဆံုးရံႈးမႈမ်ားနဲ႕အတူ ၀ိသမေလာဘသမားမ်ားက အေမရိကန္ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထုတ္ယူၾကျခင္းကို အျမန္တားဆိးခဲ့ပါတယ္။ တရုပ္ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို အပ္ကအစ မွီခိုးေနျခင္းကို ရပ္တံ့ဖို႕ တရုပ္စက္ရံု အလုပ္ရံုမ်ားကို အေမရိကန္မွာ တည္ေထာင္ဖို႕ ..တနည္းအားျဖင့္ ျပည္တြင္းမွာပဲ လံုေလာက္စြာ ထုတ္လုပ္မီွခိုဖို႕ ၾကိဳးစားလာပါတယ္။ ေဒၚနယ္ထရန္႕ ရဲ့ ျပည္ပက သံမဏိနဲ႕ တင္သြင္းကုန္မ်ားကို အခြန္ျမွင့္တင္ ျခင္းနဲ႕ စီးပြားေရး ကိုယ္က်ိဳးၾကည့္ ၀ါဒ အေကာင္ထည္ ေဖၚေနပါတယ္။
.
အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာ ၁၉၃၀ ေနာက့္ပိုင္းကာလ Great Depression ဆိုတဲ့ စီးပြားကပ္ဆိုက္ခိ်န္ အေနာက္ကမၻာၾကီး စီးပြားအၾကီးအက်ယ္က်ဆင္း စေတာ့ေစ်းကြက္ေတြ ျပိဳလဲတဲ့ အေတြ႕အၾကံဳကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံက သခန္းစားယူထားျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရပါတယ္။
.
အက်ိဳးရလဒ္ကေတာ့.. ၂၀၀၇-၂၀၀၉ တုံ႕ဆိုင္းသြားတဲ့ အေမရိကန္စီးပြားေရး ျပန္လည္ဦးေမာ့လာပါတယ္။ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားေကာင္းမ်ားက ျပည္သူလူထု ေငြစုေဆာင္းလာေစတဲ့ ေပၚလစီ တရုပ္ႏုိင္ငံကို နမူနာယူျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ေဒၚလာကို ဗဟိုခ်က္မကမထားေတာ့ဖို႕.. စစ္အင္အားေလွ်ာ ့ခ်ဖို႕၊ ေနာက္ဆံုး အခြန္စနစ္ကို ဗဟိုဦးစီး လုပ္တန္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ကိုယ္က်ိဳးရွာသူမ်ားကို မတားဆိးႏိုင္တဲ့ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ စီးပြား ဆက္လက္က်ဆင္းေနပါတယ္။
.
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ စီးပြားက်ဆင္းတာကေတာ့ သူ႕အရင္းႏွီးမ်ားစြာ တရုပ္ျပည္နဲ႕ ႏိုင္ငံတကာကို ဆက္လက္ ေရြႊ႕လ်ားသြားေနလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္မွာ သူတို႕ကိုယ္ပိုင္ ေခြ်တာစုေဆာင္းစနစ္ ရွိပါတယ္။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႕ေတာ့ တရုပ္စတိုင္ စီးပြားေရးကို လိုက္ေနေပမဲ့ ၀န္ထမ္းျပဳစုေရး မဟာျဗဴဟာက အေရးၾကီးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။
.
ပညာေရးဟာ အလြန္အေရးၾကီးလို႕ တရုပ္ႏိုင္ငံသားမ်ား အေမရိကန္မွာ အေျမာက္အမ်ား တကၠသိုလ္ပညာသင္ၾကသလို ..ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ကမၻာ ့ထိတ္တန္းပညာကို ရေအာင္သင္ၾကားရပါမယ္။ ပညာသင္ဆု ပညာခြ်န္ဆုမ်ား ျမန္မာလူငယ္မ်ား ရေအာင္ ပံ့ပိုးေပးဖို႕ အေရးတၾကီး ျမန္ျမန္လိုအပ္ေနပါတယ္။
.
ေနာက္ဆံုး သံုးသပ္ခ်က္ကေတာ့ ေနာင္အႏွစ္၅၀ အထိ အေမရိကန္ ဒီကမၻာၾကီးကို ဆက္လက္ၾကီးစိုး ေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
.
ဇာနီၾကီး
၁၄. ဇြန္. ၂၀၁၈
.
.
.
ကိုးကားခ်က္
၁။ ဘာေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊ အေမရိကန္ဘက္ ခ်ဥ္းကပ္သလဲ .. https://goo.gl/9voFEs
၂။ တရုပ္ႏိုင္ငံ စီးပြားတိုးတက္မႈ တိုးတက္မႈ ..https://goo.gl/nBwFSk
၃။ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း တရုပ္၊ အေမရိကန္ နဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း .. https://goo.gl/YVGz6h
.
.
.

.
ကြၽန္ေတာ္ေရးေသာ ေဆာင္းပါးမ်ား မိုးတင့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္

Yesterday at 11:11 AM · 

" ၿပိဳင္ လာ ရင္ မာ တဲ့ သူ က်န္ ခဲ့ လိမ့္ မယ္ "

အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ နဲ႔ တ ရုတ္ နိုင္ ငံ တို႔ အ ၿပိဳင္ စီး ပြား ေရး အ ေရး ယူ မႈ ေတြ လုပ္ လာ တာ တ ေျဖ ေျဖး နဲ႔ တ ရုတ္ အ ေမ ရိ ကန္ ကို မ ယွဥ္ နိုင္ လာ တာ ေပၚ လြင္ လာ တယ္ ။

တ ရုတ္ ရဲ႕ သြင္း ကုန္ ေဒၚ လာ ဘီ လီ ယံ ၅၀ ဖိုး ကို အ ေမ ရိ ကန္ က အ ခြန္ ျမႇင့္ လိုက္ ေတာ့ တ ရုတ္ က လည္း ခ်က္ ခ်င္း အ ေမ ရိ ကန္ သြင္း ကုန္ ဘီ လီ ယံ ၅၀ ဖိုး ကို အ ခြန္ ျမႇင့္ ခဲ့ တယ္ ။ ဒီ အ ခါ အ ေမ ရိ ကန္ သ မၼ တ ထ ရမ့္ က ခ်က္ ခ်င္း ေနာက္ ထပ္ တ ရုတ္ သြင္း ကုန္ ဘီ လီ ယံ ၂၀၀ ဖိုး ထပ္ ၿပီး အ ခြန္ ျမႇင့္ ခဲ့ ၿပီး တ ရုတ္ လက္ တုန္႔ ျပန္ ရင္ ေနာက္ ထပ္ ဘီ လီ ယံ ၂၀၀ ဖိုး ထပ္ ၿပီး အ ခြန္ ျမႇင့္ တင္ မယ္ လို႔ ေၾက ျငာ လိုက္ တယ္ ။

တ ရုတ္ အ ေမ ရိ ကန္ ကို ဆက္ အ ေရး မ ယူ ရဲ ေတာ့ ပဲ သူ႔ နိုင္ ငံ ထဲ က လုပ္ ငန္း ေတြ ရပ္ တန္႔ မ သြား ေအာင္ ခ်က္ ခ်င္း ေခ်း ေငြ ေတြ ထုတ္ ေပး ၿပီး က်ား ကန္ ခဲ့ ရ တယ္ ။ အ က်ိဳး အ ဆက္ က တ ရုတ္ ေငြ က် ဆင္း လာ ၿပီး အ ေမ ရိ ကန္ ေဒၚ လာ ေဈး တက္ လာ တာ ပါ ပဲ ။

က မာၻ တစ္ လႊား က ရင္း နွီး ျမဳတ္ နွံ သူ ေတြ က တ ရုတ္ နဲ႔ အ ေမ ရိ ကန္ ကို ၾကည့္ ၿပီး ဘယ္ သူ နဲ႔ ပူး ေပါင္း ရင္ အ က်ိဳး ရွိ နိုင္ မ လဲ လို႔ ဆံုး ျဖတ္ ၾက ရ တယ္ ။ အ မွန္ ေတာ့ တ ရုတ္ အ ပါ အ ဝင္ တစ္ က မာၻ လံုး က ထုတ္ ကုန္ ေတြ အား လံုး က အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ ကို ပဲ ဦး တည္ ေန ၾက ရ တာ ။

အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ က သူ႔ နိုင္ ငံ မွာ အ သံုး မ လို ေပ မယ့္ လည္း က မာၻ ့နိုင္ ငံ ေတြ အား လံုး ကို ခြဲ တမ္း ( Quota ) စ နစ္ နဲ႔ ကုန္ ပ စၥည္း တင္ ပို႔ ခြင့္ ျပဳ ထား တယ္ ။ ဥ ပ မာ ျမန္ မာ နိုင္ ငံ လို တ တိ ယ နိုင္ ငံ ေလး ေတြ က တင္ ပို႔ တဲ့ ကုန္ ပ စၥည္း ကို လည္း အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ က တစ္ နွစ္ ကို ဘယ္ ပ စၥည္း ကြန္ တိန္ နာ ဘယ္ ေလာက္ ဆို ၿပီး လက္ ခံ ဝယ္ ယူ ေပး တယ္ ။

ျမန္ မာ နိုင္ ငံ က ခ်ဳပ္ ၿပီး ပို႔ လိုက္ တဲ့ အ ဝတ္ အ ထည္ ေတြ ကို အ ရည္ အ ေသြး မ မွီ လည္း လက္ ခံ ၿပီး ေငြ ေပး ေခ် တယ္ ။ အဲ့ ဒီ အ ရည္ အ ေသြး မ မွီ တဲ့ အ ဝတ္ အ ထည္ ေတြ ကို အ ေမ ရိ ကန္ ေတြ မ သံုး ပဲ ပို ၿပီး ဆင္း ရဲ တဲ့ အာ ဖ ရိ က နိုင္ ငံ ေတြ ကို ေပး လွဴ လိုက္ တယ္ ။

ဒီ လို ကိ စၥ မ်ိဳး ေတြ ေၾကာင့္ တစ္ က မာၻ လံုး က ထုတ္ ကုန္ ပ စၥည္း ေတြ က အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ ကို ဦး တည္ ေန ၾက ရ တယ္ ။ ယုတ္ စြ အ ဆံုး EU နိုင္ ငံ က ထုတ္ တဲ့ မား စီး ဒီး ကား ေတြ ၊ ဖာ ရာ ရီ ကား ေတြ က အ စ အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ ကို ဦး တည္ ေန ၾက ရ တယ္ ။

တ ရုတ္ ျပည္ ရဲ႕ ထုတ္ ကုန္ ေတြ အား လံုး က လည္း တ ရုတ္ လူ မ်ိဳး ေတြ ကို ရည္ ႐ြယ္ တာ ထက္ အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ ကို တင္ ပို႔ ဖို႔ သာ ရည္ ႐ြယ္ ၾက သ လို တ ရုတ္ မွာ ရွိ တဲ့ လူ ဦး ေရ သန္း ၁၅၀၀ ေလာက္ က လည္း တ ရုတ္ ႏုိင္ ငံ ထုတ္ ကုန္ ပ စၥည္း ထက္ အ ေမ ရိ ကန္ နိုင္ ငံ ထုတ္ ပ စၥည္း ကို ပို လို လား ၾက ပါ တယ္ ။

က မာၻ ့ေဈး ကြက္ အ ရ ၾကည့္ ရင္ လူ ဦး ေရ သန္း ၁၅၀၀ ေလာက္ ရွိ တဲ့ တ ရုတ္ ရဲ႕ ဝယ္ လို အား က အ ရမ္း ေကာင္း မယ္ လို႔ ယူ ဆ လို႔ ရ ေပ မယ့္ ပ စၥည္း တစ္ ခု ခ်င္း ရဲ႕ ေဈး နႈန္း အ ရ ၾကည့္ ရင္ တ ရုတ္ ပ စၥည္း ၁၀ ခု ေရာင္း ခ် နိုင္ မွ အ ေမ ရိ ကန္ ပ စၥည္း တစ္ ခု ရဲ႕ အ ျမတ္ အ စြန္း ေလာက္ သာ ရွိ ေန ေသး တာ ျဖစ္ လို႔ မ ယွဥ္ နိုင္ ေသး သ လို ျဖစ္ ေန ၾက ပါ ေသး တယ္ ။ ဥ ပ မာ တစ္ ခု အ ေန နဲ႔ တ ရုတ္ နိုင္ ငံ ထုတ္ Huawai ဖုန္း နဲ႔ အ ေမ ရိ ကန္ ထုတ္ iphone ေဈး ကြက္ ယွဥ္ မ ရ သ လို ပါ ပဲ ။

အ ႀကီး မား ဆံုး စီး ပြား ေရး နိုင္ ငံ နွစ္ ခု အ ျပန္ အ လွန္ အ ေရး ယူ မႈ ေတြ နဲ႔ ယွဥ္ ၿပိဳင္ ေန ၾက ၿပီ ဆို ေတာ့ က မာၻ ့ကုန္ သည္ ေတြ က ေရ ရွည္ စီး ပြား ေရး အ တြက္ ေနာက္ ခံ အ ခ်က္ အ လက္ ေတြ ေတာင့္ တင္း ေကာင္း မြန္ ၿပီး မ ရံႈး နိုင္ မယ့္ ဖက္ ကို ပူး ေပါင္း ဖို႔ လုပ္ ေဆာင္ လာ ၾက ရ တယ္ ။ ဒီ အ ခါ ေရ ရွည္ မွာ အ ေျခ ခံ အ ေဆာက္ အ အံု ေကာင္း တဲ့ အ ေမ ရိ ကန္ ဖက္ က သာ လာ မွာ ကို ခန္႔ မွန္း ၾက ၿပီး အ ေမ ရိ ကန္ ေဒၚ လာ ေတြ ဝယ္ ယူ စု ေဆာင္း ၾက ပါ တယ္ ။

ေဈး ကြက္ မွာ လို သ လို အ စိုး ရ က အ ေလ်ာ့ အ တင္း လုပ္ တတ္ တဲ့ တ ရုတ္ ယြမ္ ေငြ ကို က မာၻ ့ေငြ ေၾကး က စား တဲ့ သူ ေတြ မ ရင္း နွီး မ ျမဳတ္ နွံ လို ၾက ဘူး ။ ဒီ အ ခ်က္ က ပဲ အ ေမ ရိ ကန္ နဲ႔ တ ရုတ္ ရဲ႕ ေရ ရွည္ စီး ပြား ေရး စစ္ ပြဲ မွာ အ ေျပာင္း အ လည္း ကို ဖန္ တီး သြား နိုင္ ပါ တယ္ ။

ေရ နံ ကို ေဒၚ လာ နဲ႔ ခ်ိတ္ ထား ႏိုင္ ၿပီး ေဆာ္ ဒီ ကို လည္း လို သ လို ၫႊန္ ၾကား နိုင္ တဲ့ အ ေမ ရိ ကန္ ကို က မာၻ ့ေငြ ေၾကး ေဈး ကြက္ မွာ တ ရုတ္ မ ယွဥ္ နိုင္ ပါ ဘူး ။ ဒါ ေၾကာင့္ လည္း အ ေမ ရိ ကန္ က ေဒၚ လာ ဘီ လီ ယံ ၂၀၀ ဖိုး ထပ္ ၿပီး ျမႇင့္ တင္ အ ေရး ယူ တဲ့ ကိ စၥ ကို တ ရုတ္ မ တုန္႔ ျပန္ ခဲ့ ဘူး ။ အ ေမ ရိ ကန္ က အ ခြန္ ျမႇင့္ တာ တ ရုတ္ က ခ်က္ ခ်င္း ထိ ခိုက္ မွာ ျဖစ္ ၿပီး တ ရုတ္ က အ ခြန္ ျမႇင့္ တာ အ ေမ ရိ ကန္ က အ ၾကာ ႀကီး ေန မွ ထိ မွာ ။ ဘာ ေၾကာင့္ လဲ ဆို ရင္ အ ေမ ရိ ကန္ ကု မၸ ဏီ နဲ႔ စက္ ရံု ေတြ က တ ရုတ္ နိုင္ ငံ ထဲ မွာ ရွိ ေန လို႔ ပဲ ။

တ ရုတ္ ရဲ႕ မ ရွိ မ ျဖစ္ ေရ နံ လို အပ္ ခ်က္ အ တြက္ ေဆာ္ ဒီ ကို လို အပ္ သ လို ထုတ္ ဖို႔ စီ စဥ္ ထား နိုင္ ရံု မ က ဘူး တ ရုတ္ ဝယ္ ယူ ေန တဲ့ အီ ရန္ ဆီ က ေန ေရ နံ တင္ သြင္း ေန တာ ကို နို ဝင္ ဘာ လ ၄ ရက္ ေန႔ မွာ လံုး ဝ ရပ္ ဆိုင္း ဖို႔ အ ေမ ရိ ကန္ သ မၼ တ ထ ရမ့္ က ရာ ဇ သံ ေပး ထား တယ္ ။ အ ေၾကာင္း ျပ ခ်က္ က အီ ရန္ ရဲ႕ ႏ်ဴ လက္ နက္ စာ ခ်ဳပ္ ကို အ ေၾကာင္း ျပ ၿပီး ထပ္ မံ ပိတ္ ဆို႔ အ ေရး ယူ ဖို႔ လို႔ ဆို တယ္ ။

ေျမာက္ ကို ရီး ယား နဲ႔ သ ေဘာ တူ ညီ ခ်က္ ရ ခဲ့ တာ က လည္း အ ေမ ရိ ကန္ သ မၼ တ ထ ရမ့္ ရဲ႕ အ ကြက္ ထဲ ကို ေျမာက္ ကို ရီး ယား ေကာ တ ရုတ္ ပါ ဝင္ သြား လို႔ ျဖစ္ ပါ တယ္ ။ ဒီ အ တြက္ စစ္ အ သံု စ ရိပ္ ေတြ ပို ထြက္ လာ ၿပီး တ ရုတ္ ကို ပို ဖိ အား ေပး လာ နိုင္ ခဲ့ တယ္ ။

တစ္ ေျဖး ေျဖး ခ်င္း အ ေမ ရိ ကန္ သ မၼ တ ရဲ႕ လုပ္ ေဆာင္ ခ်က္ ေတြ က ပီ ျပင္ လာ ပါ တယ္ ။ သ မၼ တ သက္ တမ္း ၂ နွစ္ ေလာက္ အ တြင္း မွာ အ ခု ေလာက္ လုပ္ နိုင္ ခဲ့ တာ ကို ၾကည့္ ရံု နဲ႔ ေနာက္ ထပ္ သ မၼ တ သက္ တမ္း သာ ဆက္ အ ေ႐ြး ခံ ရ ရင္ တ ရုတ္ ဆို တာ စ ကၠဴ န ဂါး ျဖစ္ သြား ေလာက္ တယ္ ။

ရိႈး လို႔ ေခၚ တဲ့ တစ္ ခ်ပ္ ေမွာက္ ဖဲ က စား နည္း က ဝိုင္း ထဲ မွာ က စား ေန ရင္း ကို ၿပိဳင္ ဖက္ ကို ဘယ္ လို မွ မ နိုင္ နိုင္ ဘူး ဆို တာ ရယ္ ၊ ၿပိဳင္ ဖက္ ကို ဘယ္ လို က စား က စား နိုင္ တယ္ ဆို တာ ရယ္ အ လို လို သိ တယ္ ။ အဲ့ ဒီ အ တြက္ ဖဲ ေကာင္း စ ရာ မ လို ဘူး ။ Chess က စား နည္း လည္း ဒီ လို ပဲ ။ အဲ့ ဒါ ပင္ ကိုယ္ အ ရည္ အ ခ်င္း ကြာ လို႔ ပဲ ။

ေရ ရွည္ မွာ တ ကယ္ အ စြမ္း အ စ ရွိ သူ ေတြ ပဲ ေအာင္ ပြဲ ခံ ပါ လိမ့္ မယ္ ။

မိုး တင့္ ( ရန္ ကုန္ တ ကၠ သိုလ္ )
၄ ၊ ၇ ၊ ၂၀၁၈

မိုး တင့္ ေဆြ
၄ ၊ ၇ ၊ ၂၀၁၈
ဗု ဒၶ ဟူး ။
.... Link ...
https://www.facebook.com/moetintswemgmg/posts/2095451657359005

.
.
.
ေနာက္၂ႏွစ္မၾကာခင္ တ႐ုပ္ အေမရိကန္ လက္တြဲသြာမွာ ျမင္ပါတယ္..မညီၫြတ္တဲ့ EU ကေတာ့ ပိုဆိုးႏိုင္တယ္.. ဂ်ပန္ ဂ်ာမဏီ လဲ တ႐ုပ္ အေမရိကန္ နဲ႔ ပူးေပါင္းသြားႏိုင္တာ္.. အာ႐ွႏိုင္ငံေတြ ပိုစည္းလံုးေအာင္ တ႐ုပ္က ႀကိဳးစားလာပါမယ္... DASSK က သူရဲ့ ေျဖာင့္မတ္မႈ သစၥာတရား အားျဖင့္. .တ႐ုပ္.အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ သနား ဂ႐ုဏာ ကိုရမယ္.. ဆိုးသြမ္းအုပ္စုကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဆက္လက္ဆိုးေနမယ္....
.
တရုပ္ က သူ႕ ယြမ္ ေငြ ကို အေမရိကန္ ေဒၚလာ လို Floating မထားဘူး။ ဗဟို အစိုး ရ က အရမ္း ခ်မ္း သာ ျပီး ျပည္ နယ္ အစိုး ရ ေတြက ဆင္း ရဲ ၾကတယ္။ ဒီ နည္း နဲ႕ ေငြ အလံုး အရင္း သာ မက၊ နည္းပညာ (အေတာ္ ဆံုး အတတ္ ဆံုး ဦး ေႏွာက္ ေတြကို) စု ေပါင္း အသံုး ျပဳ ထားတယ္။ ကြန္ ျဖဴး ရွပ္ ၀ါ ဒီ ကို ေမာ္ စီ တုန္း ၊ လီနင္ ၀ါဒီ အစားထိုး လိုက္ တယ္။
.
အေမရိကန္ က ၂၀၀၉ အိုဘားမား လက္ထက္ စနစ္ေျပာင္း လိုက္မွ ေတာ္ကာ က်တယ္။ အခု ေဒၚ နယ္ ထ ရန္႕ လက္ထက္ မွာ အေမရိကန္ ပိုျပီး ကာကြယ္လာေတာ့ ေနာက္ မၾကာခင္ ၂ႏိုင္ငံ ျပန္ေပါင္း သြား ပါလိမ့္မယ္။ ဂ်ပန္ ဂ်ာမဏီ ၄ႏုိင္ငံ ေပါင္းမယ္။ အီးယူ ႏိုင္ငံ ေတြ ေတာ့ အေျခ အေန ေတာ္ ေတာ္ ဆိုး မယ္။
.
.. အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း နဲ႕ တရုပ္ႏိုင္ငံ ေဆာင္းပါး..
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2024306841119466
.
ဇာနီၾကီး
၃.ဇူလိုင္.၂၀၁၈