အေျပာင္း အလဲျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္ေလးေလာက္သာ ဖုတ္ပူမီးတိုက္..ေကာက္ရုိးမီးလိုဘဲ .ျပီးရင္ ပြဲျပီးမီးေသ ံျပစ္ထားလိုက္ၾကေတာ့တာပါဘဲ….
#တကယ္ေအာင္ျမင္ဖို႕လိုအပ္တဲ့ ICT Infrastructure…..eServices ….. HR …Action Plan……..Law regulation ဒါေတြက တစ္စိုက္မတ္မတ္နဲ႕ တည္ေဆာက္လာရမွာျဖစ္ပါတယ္..လက္ရွိ အစိုးရသက္တမ္း (၂)နွစ္ေက်ာ္မွာ ယခင္ရွိျပီးသားဌာနေတြေျပာင္းလဲဖြဲ့လိုက္မွုဟာလည္း တာ၀န္ယူမွဳကိုပိုမိုေလ်ာ့ပါးသြား ေစတယ္လို ျမင္မိပါတယ္..လြတ္ေတာ္အတြင္းမွာ e-Government နဲ႕ပတ္သက္လို အဆိုတင္ေဆြးေနြးတာ တစ္ၾကိမ္ဘဲ ၾကားလိုက္ဖူးတယ္…လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ ရဲ႕ ၁% ဘဲ IT Field ထဲကပါတယ္..အဲအတြက္ အသံေတြျငိမ္ခ်က္သားေကာင္းတာျဖစ္နိုင္ပါတယ္…ေနာက္ဆံုးမွာ အစိုးရေရာ လြတ္ေတာ္ေရာက အီးဆိုတဲ့အသံမထြက္သေလာက္ျဖစ္လာတယ္…Public ပိုင္းမွာေတာ့အရင္ကထက္ ပိုမို awareness လုပ္လာ နုိင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္…
#ေနာက္တစ္ခုကျပန္သံုးသပ္ေစခ်င္ပါသည္….လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုနွစ္ေက်ာ္ကတည္းကလုပ္ခဲ့တဲ့ e-Government လုပ္ငန္းေတြမွာ ဘယ္အပိုင္းကေအာင္ျမင္ေနလဲ …မေအာင္ျမင္ဘူးလဲဆိုတာမ်ဳိး.. တစ္ခ်ိန္က ေဆာက္ခဲ့တဲ့ data center ေတြ G2G eService ေတြဘယ္ေလာက္အသံုးခ်နိုင္ျပီလဲ ဘာေတြ လိုအပ္ေနလဲ…overlap ျဖစ္ေနလည္းစတာေတြကို ၀န္ၾကီးဌာနတစ္ခုခ်င္းအလိုက္ေရာ.. တာ၀န္ရွိတဲ့ ဌာနေတြကေရာ ျပန္သံုးသပ္ျပီး တကယ္အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္တြန္းအားေပးေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္….. လူေၾကာင့္လား…မူေၾကာင့္လား…နည္းပညာေၾကာင့္လား ျပန္သံုးသပ္သင့္ပါတယ္..
နိုင္ငံေတာ္အဆင့္မွာ eGovernmrnt Master Plan (2014/2016) ေဒၚလာသန္းခ်ီအကုန္ အက်ခံျပီးဆြဲထား တယ္ လက္ရွိမွာေရာ အဲအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေနလား…၀န္ၾကီးဌာနေတြေရာ အဲထဲကအတိုင္းသြားေနလား ျပန္စိစစ္ၾကည့္ပါ..သက္ဆိုင္တဲ့ဌာနက တာ၀န္ရွိသူအခ်ဳိ႕ကလြဲလို႕ ၀န္ၾကီးဌာန ေတြမွာ စာရြက္ေရ ဘယ္နွရြက္ပါတယ္ဆိုတာေတာင္သိတဲ့သူခပ္ရွားရွားပါဘဲ…သူလည္းစာအုပ္စင္ေပၚမွာ မိန္႕မိန္႕ၾကီးျဖစ္ေနေလာက္ျပီ
၀န္ၾကီးဌာနေတြမွာ သူလုပ္ငန္း service ေတြအလိုက္ eServices ေတြေပးလာၾကတယ္.. အခုေလာေလာဆယ္မွာ ကညန နဲ႕ passport ရုံးေတြမွာ ၾကိဳတင္နံပတ္ယူတဲ့အပိုင္း (serial token)ကို အြန္လိုင္းေပၚကေန လုပ္ေပးေနတာေတြ႕ရပါတယ္….ယခင္ထက္ေတာ့ ပိုအဆင္ေျပလာပါလိမ့္မယ္… ဒီလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ၅၀ % ေလာက္က စာရြက္စာတမ္းေပၚမွာအေျခခံ လုပ္ရတာ…အဲဒါေတြအကုန္သာ အြန္လိုင္းေပၚက ျဖည့္စြက္စစ္ေဆးမွတ္တမ္း ထားနိုင္ရင္ ဘယ္ေလာက္မ်ားအဆင္ေျပၾကမလဲ… သိပ္အမ်ားၾကီးမစဥ္းစားပါနဲ႕…ဘတ္ဂ်တ္ေတြခဏထား …….လုပ္နိုင္တဲံ IT company တစ္ခုကိုသာ လုပ္ခိုင္းလုိက္ပါ… အစိုးရတစ္ျပားမွမကုန္ဘဲ Customerဆိက ထိုက္သင့္တဲ့ ၀န္ေဆာင္ေၾကး ယူျပီး လုပ္ခ်င္တဲ့ သူေတြ ျမန္မာျပည္မွာပံုလို႕ပါဘဲ…. အဲ၀န္ေဆာင္ေၾကးက လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ စာရြက္ေကာ္ပီကူးခ ေလာက္မကုန္ ပါဘူး…… ၀န္ထမ္းက ckeck & decision ထိုင္လုပ္ေနရုံပါဘဲ… လုပ္ခ်င္တဲ့စိတ္ေလးရယ္….လုပ္တက္တဲ့သူေတြကို တာ၀န္ေပးတက္ဖို႕ဘဲလိုတာပါ…..
#ဒီလုပ္ငန္းေတြေဆာင္ရြက္နိုင္ဖို႕ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနေတြမွာ CIO ေတြခန္႕အပ္ျပီးလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္…ပိုမိုတာ၀န္ယူလုပ္နိုင္ဖို႕ CIO ကို ညြွန္မွဴးအဆင့္ထားရွိရမယ္ဆိုျပီး သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္….ေနာက္ဆံုးေတာ့ အခ်ဳိ႕ဌာနေတြမွ CIO ေတြက ညြွန္မွဴးမျဖစ္လာၾကဘဲ ..ညြွန္မွဴးေတြက CIO ျဖစ္လာၾကတဲ့လြွဲေခ်ာ္မွဳေတြလည္းအမ်ားၾကီးေတြ႕နိုင္ပါတယ္…တကယ္ေတာ့ အစိုးရဌာနေတြမွာလည္း ဒီ နည္ပယ္မွာေရရွည္ရပ္တည္လုပ္နိုင္ဖို႕ဆိုတာ အခက္အခဲအမ်ား ၾကီးရွိၾကပါတယ္… အမ်ားစုကမလုပ္ခ်င္ၾကပါဘူး…ခဏတျဖဳတ္နားခိုျပီး အဆင္ေျပတဲ့အရပ္ကို ျပန္ထြက္သြားၾကသူ ေတြမ်ားပါတယ္….IT ဆိုတဲ့ စကားလံုး ကို ျမန္မာလက္ကြက္နဲ႕ရုိက္ရင္ “ငအ” ဆိုတဲ့စကားလံုးထြက္လာ တာကလည္း တိုက္ဆိုင္မွုတစ္ခုဘဲလားမသိ……
#၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္း ဒီမိုကေရစီအစိုးရေျပာင္းျပီး ျပည္ပအကူအညီေတြအမ်ားၾကီး၀င္လာတယ္… IT project မ်ဳိးစံုကို Aid/loan/grant မ်ဳိးစံုနဲ႕ေရာက္လာၾကတယ္….project တစ္ခုကို ေဒၚလာသန္းခ်ီအကုန္အက်ခံျပီး အကူအညီေပးတယ္လို႕နာမည္တပ္ခံရေပမဲ့လည္း ကိုယ္ရလိုက္တဲ့ နည္းပညာက ေဒၚလာေသာင္ဂဏန္းမရွိပါဘူး…..International ဆိုတိုင္းေအာင္ျမင္တိုးတက္ တာေတာ့မဟုတ္ ပါဘူး….ကုလားခပ္တဲ့ေရ ကုလားဖင္ေဆးတာနဲ႕ကုန္ဆိုသလိုပါဘဲ…အင္တာေနရွင္နယ္တိုင္းေကာင္းတာ ေတာ့မဟုတ္ပါ
#ကိုယ္လုပ္ဖူးတဲ့ပတ္၀န္းက်င္မွာဆယ္စုနွစ္တစ္ခုေက်ာ္ eService G2B လုပ္ငန္း၀န္ေဆာင္မွဳေပးေနတဲ့လုပ္ငန္း တစ္ခုရွိပါတယ္….eSevice အျပည့္ေပးနိုင္ဖို႕လိုအပ္တဲ့ online Payment ပိုင္းေတြ….ဆက္စပ္အဖြဲ့အစည္းဌာနေတြနဲ႕ အြန္လိုင္းခ်ိတ္ဆက္မွုေတြ Data integration ေပးနုိင္ဖို႕ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေတြက ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲစတင္ခဲ့တယ္…တကယ္လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ လက္ရွိရွိေနတဲ့ ဘ႑ေရးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းဥပေဒမူ၀ါဒအခ်ဳိ႕ေတြ Audit လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ eServices လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ လုပ္ရကိုင္ရာတာအေတာ္ေလးခက္ခဲ့ပါတယ္…..အခ်ဳိ႕ ဘ႑ာေရးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းဥပေဒအခ်ဳိ႕ဟာ 1940 ေလာက္ကဆြဲထားတဲ့ လက္ရွိအေျခအေနနဲ႕ လိုက္ေလ်ာညီေထြတဲ့ ျပင္ဆင္မွုေတြလည္း လုပ္သင့္ပါတယ္.. ျဖစ္ေအာင္သာလုပ္ေနရတယ္ ေအာက္ေျခမွာ DJ နဲ႕ ရုပ္ေသးရုပ္ကေနရသလိုပါဘဲ…… #ဒါေတြကဘယ္သူေတြက တာ၀န္ယူ ျပင္ဆင္လုပ္ေပးၾကမွာလဲ…
ဒီလို အစိုးရဌာနအခ်င္းခ်င္းကိုေပါင္းစပ္ညွိနွိုင္းေပးနိင္ေအာင္…တူညီတဲ့၀န္ေဆာင္မွု ေတြစုစည္း လုပ္နုိင္ေအာင္ နဲ႕ Drive လုပ္နိုင္ဖို႕ ဦးခင္ညြွန္ တို႕ ဦးစိုး၀င္းတို႕လက္ထက္ကစျပီး လက္ရွိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္ အထိ ဖြဲ႕ခဲ့တဲ့ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီေေတြ အေျမာက္အျမားပါဘဲ…အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ လူၾကီးတစ္ေယာက္ေျပာင္းသြားတာနဲ႕/ အစိုးရတစ္ဆက္ေျပာင္း သြားတာနဲ႕ မူတစ္ခု ေျပာင္းျပီး အဖြဲ႕သစ္တစ္ခုျပန္ဖြဲ႕ တစ္ကျပန္စေန ေလာက္ေလာက္လားလားမျဖစ္နဲ႕ သံသရာကလည္ေနတုန္းပါဘဲ… အခုလည္း eGovernment ဦးေဆာင္ေကာ္မတီကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ျပီး ဖြဲ႕ဖိုျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္(ဖြဲ႕ျပီးမျပီးမသိပါ) …သူခမ်ာမွာလည္း ျမန္မာတျပည္လံုးရဲ႕အဖြဲ႕မ်ဳိးစံု အလုပ္မ်ဳိးစံုကို ဦးေဆာင္လုပ္ေနရသူ..လက္ရွိနိုင္ငံေရး ရခိုင္အေရးေတြ..စီးပြားေရး (take off) ေတြ….အျခားအျခား လူမူေရး..ပညာေရး..တရားဥပေဒစိုးမိုးေရ…စတဲ့ ..အေရးအခင္းေပါင္းစံု… .အစံုအစံုပါဘဲ….အေရးမၾကီးတာ ကိုမရွိ သူသည္လည္းပုထုဇဥ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေလာက္မ်ားျပားတဲ့အလုပ္ေတြ ေထာင့္ေစ့ေအာင္လုပ္နိုင္ဖို႕ လြယ္မည္မထင္ပါ…ဘဲအုပ္ကတစ္ရာနွစ္ရာ မေဗဒါကတစ္ပင္ထဲ လိုျဖစ္ေနသည္…ဒီအလုပ္ေတြဆိုတာလည္း ပေရာဂ ကုသလို ေရမန္းေလးေခါင္းေပၚကသပ္ခ်ျပီး ေပ်ာက္ေစ လိုလုပ္ရုံနဲ႕ ျပီးသြားတာမဟုတ္ တစိုက္မက္မက္ လုပ္ရမွာ……ေရရွည္ကိုလုပ္နုိင္ဖို႕လိုပါတယ္…
#လက္ရွိအခ်ိန္ ေတာေရာျမိဳ႕ပါ ဆက္သြယ္ေရး တယ္လီဖုန္းမိုဘိိုင္းအင္တာနက္ ေတြသံုးေန နုိင္ျပီ..Infra ပိုင္းေတြအမ်ားၾကီးေကာင္းလာျပီး ……..အစိုးရရဲ႕ ၀န္ေဆာင္မွဳေတြကို ျပည္သူေတြကသံုးနိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရကေပးရတဲ့ အြန္လိုင္း၀န္ေဆာင္မွဳေတြက ေလာက္ေလာက္ လားလားမရွိ…..ခေနာ္နီခေနာ္နဲ႕သာသာျဖစ္ေနသည္…..e-Government တင္မဟုတ္ m-Government ဆိုတဲ့ mobile government ထိကို အဆင့္တက္သြားနိုင္တဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ေနပါျပီ..လက္ရွိမွာေတာ့ အြန္လိုင္းေပၚက အျပန္အလွန္တရားစြဲေနတ ဲ့၆၆ ဆားဗစ္ေတြဘဲေရာင္းေကာင္းေနၾကသလိုပါဘဲ
#တာ၀န္ရွိသူ လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ…ဒီတစ္ခါေတာ့ eGovernment ကို For Show မဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ျဖစ္ေအာင္ တစ္စိုက္မက္တက္လုပ္ေပးၾကပါ…လုပ္နိုင္ေလာက္တဲ့သူေတြကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႕ လြတ္ေတာ္ေတြထဲ တာ၀န္ေပးေဆာင္ရြက္ေပးၾကပါခင္ဗ်ာ…
.
.
Comment
#တကယ္ေအာင္ျမင္ဖို႕လိုအပ္တဲ့ ICT Infrastructure…..eServices ….. HR …Action Plan……..Law regulation ဒါေတြက တစ္စိုက္မတ္မတ္နဲ႕ တည္ေဆာက္လာရမွာျဖစ္ပါတယ္..လက္ရွိ အစိုးရသက္တမ္း (၂)နွစ္ေက်ာ္မွာ ယခင္ရွိျပီးသားဌာနေတြေျပာင္းလဲဖြဲ့လိုက္မွုဟာလည္း တာ၀န္ယူမွဳကိုပိုမိုေလ်ာ့ပါးသြား ေစတယ္လို ျမင္မိပါတယ္..လြတ္ေတာ္အတြင္းမွာ e-Government နဲ႕ပတ္သက္လို အဆိုတင္ေဆြးေနြးတာ တစ္ၾကိမ္ဘဲ ၾကားလိုက္ဖူးတယ္…လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ ရဲ႕ ၁% ဘဲ IT Field ထဲကပါတယ္..အဲအတြက္ အသံေတြျငိမ္ခ်က္သားေကာင္းတာျဖစ္နိုင္ပါတယ္…ေနာက္ဆံုးမွာ အစိုးရေရာ လြတ္ေတာ္ေရာက အီးဆိုတဲ့အသံမထြက္သေလာက္ျဖစ္လာတယ္…Public ပိုင္းမွာေတာ့အရင္ကထက္ ပိုမို awareness လုပ္လာ နုိင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္…
#ေနာက္တစ္ခုကျပန္သံုးသပ္ေစခ်င္ပါသည္….လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုနွစ္ေက်ာ္ကတည္းကလုပ္ခဲ့တဲ့ e-Government လုပ္ငန္းေတြမွာ ဘယ္အပိုင္းကေအာင္ျမင္ေနလဲ …မေအာင္ျမင္ဘူးလဲဆိုတာမ်ဳိး.. တစ္ခ်ိန္က ေဆာက္ခဲ့တဲ့ data center ေတြ G2G eService ေတြဘယ္ေလာက္အသံုးခ်နိုင္ျပီလဲ ဘာေတြ လိုအပ္ေနလဲ…overlap ျဖစ္ေနလည္းစတာေတြကို ၀န္ၾကီးဌာနတစ္ခုခ်င္းအလိုက္ေရာ.. တာ၀န္ရွိတဲ့ ဌာနေတြကေရာ ျပန္သံုးသပ္ျပီး တကယ္အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္တြန္းအားေပးေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္….. လူေၾကာင့္လား…မူေၾကာင့္လား…နည္းပညာေၾကာင့္လား ျပန္သံုးသပ္သင့္ပါတယ္..
နိုင္ငံေတာ္အဆင့္မွာ eGovernmrnt Master Plan (2014/2016) ေဒၚလာသန္းခ်ီအကုန္ အက်ခံျပီးဆြဲထား တယ္ လက္ရွိမွာေရာ အဲအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေနလား…၀န္ၾကီးဌာနေတြေရာ အဲထဲကအတိုင္းသြားေနလား ျပန္စိစစ္ၾကည့္ပါ..သက္ဆိုင္တဲ့ဌာနက တာ၀န္ရွိသူအခ်ဳိ႕ကလြဲလို႕ ၀န္ၾကီးဌာန ေတြမွာ စာရြက္ေရ ဘယ္နွရြက္ပါတယ္ဆိုတာေတာင္သိတဲ့သူခပ္ရွားရွားပါဘဲ…သူလည္းစာအုပ္စင္ေပၚမွာ မိန္႕မိန္႕ၾကီးျဖစ္ေနေလာက္ျပီ
၀န္ၾကီးဌာနေတြမွာ သူလုပ္ငန္း service ေတြအလိုက္ eServices ေတြေပးလာၾကတယ္.. အခုေလာေလာဆယ္မွာ ကညန နဲ႕ passport ရုံးေတြမွာ ၾကိဳတင္နံပတ္ယူတဲ့အပိုင္း (serial token)ကို အြန္လိုင္းေပၚကေန လုပ္ေပးေနတာေတြ႕ရပါတယ္….ယခင္ထက္ေတာ့ ပိုအဆင္ေျပလာပါလိမ့္မယ္… ဒီလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ၅၀ % ေလာက္က စာရြက္စာတမ္းေပၚမွာအေျခခံ လုပ္ရတာ…အဲဒါေတြအကုန္သာ အြန္လိုင္းေပၚက ျဖည့္စြက္စစ္ေဆးမွတ္တမ္း ထားနိုင္ရင္ ဘယ္ေလာက္မ်ားအဆင္ေျပၾကမလဲ… သိပ္အမ်ားၾကီးမစဥ္းစားပါနဲ႕…ဘတ္ဂ်တ္ေတြခဏထား …….လုပ္နိုင္တဲံ IT company တစ္ခုကိုသာ လုပ္ခိုင္းလုိက္ပါ… အစိုးရတစ္ျပားမွမကုန္ဘဲ Customerဆိက ထိုက္သင့္တဲ့ ၀န္ေဆာင္ေၾကး ယူျပီး လုပ္ခ်င္တဲ့ သူေတြ ျမန္မာျပည္မွာပံုလို႕ပါဘဲ…. အဲ၀န္ေဆာင္ေၾကးက လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ စာရြက္ေကာ္ပီကူးခ ေလာက္မကုန္ ပါဘူး…… ၀န္ထမ္းက ckeck & decision ထိုင္လုပ္ေနရုံပါဘဲ… လုပ္ခ်င္တဲ့စိတ္ေလးရယ္….လုပ္တက္တဲ့သူေတြကို တာ၀န္ေပးတက္ဖို႕ဘဲလိုတာပါ…..
#ဒီလုပ္ငန္းေတြေဆာင္ရြက္နိုင္ဖို႕ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနေတြမွာ CIO ေတြခန္႕အပ္ျပီးလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္…ပိုမိုတာ၀န္ယူလုပ္နိုင္ဖို႕ CIO ကို ညြွန္မွဴးအဆင့္ထားရွိရမယ္ဆိုျပီး သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္….ေနာက္ဆံုးေတာ့ အခ်ဳိ႕ဌာနေတြမွ CIO ေတြက ညြွန္မွဴးမျဖစ္လာၾကဘဲ ..ညြွန္မွဴးေတြက CIO ျဖစ္လာၾကတဲ့လြွဲေခ်ာ္မွဳေတြလည္းအမ်ားၾကီးေတြ႕နိုင္ပါတယ္…တကယ္ေတာ့ အစိုးရဌာနေတြမွာလည္း ဒီ နည္ပယ္မွာေရရွည္ရပ္တည္လုပ္နိုင္ဖို႕ဆိုတာ အခက္အခဲအမ်ား ၾကီးရွိၾကပါတယ္… အမ်ားစုကမလုပ္ခ်င္ၾကပါဘူး…ခဏတျဖဳတ္နားခိုျပီး အဆင္ေျပတဲ့အရပ္ကို ျပန္ထြက္သြားၾကသူ ေတြမ်ားပါတယ္….IT ဆိုတဲ့ စကားလံုး ကို ျမန္မာလက္ကြက္နဲ႕ရုိက္ရင္ “ငအ” ဆိုတဲ့စကားလံုးထြက္လာ တာကလည္း တိုက္ဆိုင္မွုတစ္ခုဘဲလားမသိ……
#၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္း ဒီမိုကေရစီအစိုးရေျပာင္းျပီး ျပည္ပအကူအညီေတြအမ်ားၾကီး၀င္လာတယ္… IT project မ်ဳိးစံုကို Aid/loan/grant မ်ဳိးစံုနဲ႕ေရာက္လာၾကတယ္….project တစ္ခုကို ေဒၚလာသန္းခ်ီအကုန္အက်ခံျပီး အကူအညီေပးတယ္လို႕နာမည္တပ္ခံရေပမဲ့လည္း ကိုယ္ရလိုက္တဲ့ နည္းပညာက ေဒၚလာေသာင္ဂဏန္းမရွိပါဘူး…..International ဆိုတိုင္းေအာင္ျမင္တိုးတက္ တာေတာ့မဟုတ္ ပါဘူး….ကုလားခပ္တဲ့ေရ ကုလားဖင္ေဆးတာနဲ႕ကုန္ဆိုသလိုပါဘဲ…အင္တာေနရွင္နယ္တိုင္းေကာင္းတာ ေတာ့မဟုတ္ပါ
#ကိုယ္လုပ္ဖူးတဲ့ပတ္၀န္းက်င္မွာဆယ္စုနွစ္တစ္ခုေက်ာ္ eService G2B လုပ္ငန္း၀န္ေဆာင္မွဳေပးေနတဲ့လုပ္ငန္း တစ္ခုရွိပါတယ္….eSevice အျပည့္ေပးနိုင္ဖို႕လိုအပ္တဲ့ online Payment ပိုင္းေတြ….ဆက္စပ္အဖြဲ့အစည္းဌာနေတြနဲ႕ အြန္လိုင္းခ်ိတ္ဆက္မွုေတြ Data integration ေပးနုိင္ဖို႕ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေတြက ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲစတင္ခဲ့တယ္…တကယ္လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ လက္ရွိရွိေနတဲ့ ဘ႑ေရးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းဥပေဒမူ၀ါဒအခ်ဳိ႕ေတြ Audit လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ eServices လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ လုပ္ရကိုင္ရာတာအေတာ္ေလးခက္ခဲ့ပါတယ္…..အခ်ဳိ႕ ဘ႑ာေရးလုပ္ထံုးလုပ္နည္းဥပေဒအခ်ဳိ႕ဟာ 1940 ေလာက္ကဆြဲထားတဲ့ လက္ရွိအေျခအေနနဲ႕ လိုက္ေလ်ာညီေထြတဲ့ ျပင္ဆင္မွုေတြလည္း လုပ္သင့္ပါတယ္.. ျဖစ္ေအာင္သာလုပ္ေနရတယ္ ေအာက္ေျခမွာ DJ နဲ႕ ရုပ္ေသးရုပ္ကေနရသလိုပါဘဲ…… #ဒါေတြကဘယ္သူေတြက တာ၀န္ယူ ျပင္ဆင္လုပ္ေပးၾကမွာလဲ…
ဒီလို အစိုးရဌာနအခ်င္းခ်င္းကိုေပါင္းစပ္ညွိနွိုင္းေပးနိင္ေအာင္…တူညီတဲ့၀န္ေဆာင္မွု ေတြစုစည္း လုပ္နုိင္ေအာင္ နဲ႕ Drive လုပ္နိုင္ဖို႕ ဦးခင္ညြွန္ တို႕ ဦးစိုး၀င္းတို႕လက္ထက္ကစျပီး လက္ရွိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္ အထိ ဖြဲ႕ခဲ့တဲ့ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီေေတြ အေျမာက္အျမားပါဘဲ…အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ လူၾကီးတစ္ေယာက္ေျပာင္းသြားတာနဲ႕/ အစိုးရတစ္ဆက္ေျပာင္း သြားတာနဲ႕ မူတစ္ခု ေျပာင္းျပီး အဖြဲ႕သစ္တစ္ခုျပန္ဖြဲ႕ တစ္ကျပန္စေန ေလာက္ေလာက္လားလားမျဖစ္နဲ႕ သံသရာကလည္ေနတုန္းပါဘဲ… အခုလည္း eGovernment ဦးေဆာင္ေကာ္မတီကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ျပီး ဖြဲ႕ဖိုျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္(ဖြဲ႕ျပီးမျပီးမသိပါ) …သူခမ်ာမွာလည္း ျမန္မာတျပည္လံုးရဲ႕အဖြဲ႕မ်ဳိးစံု အလုပ္မ်ဳိးစံုကို ဦးေဆာင္လုပ္ေနရသူ..လက္ရွိနိုင္ငံေရး ရခိုင္အေရးေတြ..စီးပြားေရး (take off) ေတြ….အျခားအျခား လူမူေရး..ပညာေရး..တရားဥပေဒစိုးမိုးေရ…စတဲ့ ..အေရးအခင္းေပါင္းစံု… .အစံုအစံုပါဘဲ….အေရးမၾကီးတာ ကိုမရွိ သူသည္လည္းပုထုဇဥ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေလာက္မ်ားျပားတဲ့အလုပ္ေတြ ေထာင့္ေစ့ေအာင္လုပ္နိုင္ဖို႕ လြယ္မည္မထင္ပါ…ဘဲအုပ္ကတစ္ရာနွစ္ရာ မေဗဒါကတစ္ပင္ထဲ လိုျဖစ္ေနသည္…ဒီအလုပ္ေတြဆိုတာလည္း ပေရာဂ ကုသလို ေရမန္းေလးေခါင္းေပၚကသပ္ခ်ျပီး ေပ်ာက္ေစ လိုလုပ္ရုံနဲ႕ ျပီးသြားတာမဟုတ္ တစိုက္မက္မက္ လုပ္ရမွာ……ေရရွည္ကိုလုပ္နုိင္ဖို႕လိုပါတယ္…
#လက္ရွိအခ်ိန္ ေတာေရာျမိဳ႕ပါ ဆက္သြယ္ေရး တယ္လီဖုန္းမိုဘိိုင္းအင္တာနက္ ေတြသံုးေန နုိင္ျပီ..Infra ပိုင္းေတြအမ်ားၾကီးေကာင္းလာျပီး ……..အစိုးရရဲ႕ ၀န္ေဆာင္မွဳေတြကို ျပည္သူေတြကသံုးနိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရကေပးရတဲ့ အြန္လိုင္း၀န္ေဆာင္မွဳေတြက ေလာက္ေလာက္ လားလားမရွိ…..ခေနာ္နီခေနာ္နဲ႕သာသာျဖစ္ေနသည္…..e-Government တင္မဟုတ္ m-Government ဆိုတဲ့ mobile government ထိကို အဆင့္တက္သြားနိုင္တဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ေနပါျပီ..လက္ရွိမွာေတာ့ အြန္လိုင္းေပၚက အျပန္အလွန္တရားစြဲေနတ ဲ့၆၆ ဆားဗစ္ေတြဘဲေရာင္းေကာင္းေနၾကသလိုပါဘဲ
#တာ၀န္ရွိသူ လူၾကီးမင္းမ်ားခင္ဗ်ာ…ဒီတစ္ခါေတာ့ eGovernment ကို For Show မဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ျဖစ္ေအာင္ တစ္စိုက္မက္တက္လုပ္ေပးၾကပါ…လုပ္နိုင္ေလာက္တဲ့သူေတြကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႕ လြတ္ေတာ္ေတြထဲ တာ၀န္ေပးေဆာင္ရြက္ေပးၾကပါခင္ဗ်ာ…
.
.
Comment
ေဆာင္းပါးေကာင္းပါ...
ဒီမွာ m-Government (Mobile Phone) ဆိုတာ အရမ္းမွန္ကန္တယ္... အခု အြန္လိုင္းအေရာင္း၀ယ္ေတြ ေၾကာ္ျငာေတြမွာ ေစ်းၾကီးတဲ့ တီဗြီ၊ သတင္းစာေတြမွာ မသံုးႏိုင္သူမ်ား SME မ်ားအတြက္ ေဖ့ဘုတ္မွာပဲ ေၾကာ္ျငာရပါတယ္။ အီးေမးကေတာ့ အဆင့္ျမင္ပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက မိုဘိုင္းဖုန္းကို ခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊား သြားေတာ့ မိုဘိုင္းဖုန္းကပဲ ကလစ္လုပ္၊ ေဖာင္ျဖည့္ ..လူတိုင္းအလြယ္တကူလုပ္တတ္ပါတယ္။ Send လုပ္လိုက္ရင္ အကုန္မျဖည့္မခ်င္း ျပန္ျဖည့္ခိုင္းတဲ့ မိုဘိုင္း (ေဖ့ဘုတ္ App) ေတြ လုပ္ရတာလဲ ေတာ္ေတာ္လြယ္ေနပါတယ္။ ခက္တာက ေဒတာသိမ္းဆည္းထားဖို႕ Data Center လိုပါတယ္။ Cloud လို ဆာဗာမ်ားလည္း ရွိေပမဲ့ အစိုးရကိစၥေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ ေဒတာစင္တာ ရွိဖို႕လိုပါတယ္။ အဂတိလုပ္ခ်င္သူမ်ားက e-Gov ဟန္႕တားေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ (ခက္ခဲေပမဲ့) ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ဦးပိုင္နဲ႕ဗီယက္နမ္ မိုင္တဲလ္နဲ႕ပဲ လုပ္ေပးရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ၅၂% ဘတ္ဂ်တ္ရေငြက အစိုးရနဲ႕စစ္တပ္ လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားျဖစ္ေနလို႕ပါ။ သူတို႕ကပဲ ေတာင့္ခံေနၾကပါတယ္။
.
.
.....
e-Government နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဓိကတာဝန္ရွိတဲ့ဝန္ႀကီးဌာန ကေတာ့ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တုန္းကေတာ့ အဲဒီဝန္ႀကီးဌာနကို ဆက္သြယ္ေရး၊ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာနလို႔ သတ္မွတ္ထားရာကေန NLD အစိုးရတက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၊ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာနဆိုတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနႏွစ္ခုကို ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနအျဖစ္ တစ္ခုတည္းေပါင္းစည္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကေနမွတစ္ဆင့္ ဦးသန္႔စင္ေမာင္ဟာ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ဝန္ႀကီးအျဖစ္ စတင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ “ေရရွည္ တည္တံ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို ရရွိခ်င္ရင္ e-Government ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ e-Government အခန္းက႑မပါရင္ ျပည့္စံုတဲ့ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ e-Government ၫႊန္းကိန္းကိုၾကည့္ရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၉၃ ႏိုင္ငံမွာ ၁၆၉ ပဲ ရွိပါတယ္”ဆိုၿပီး ဝန္ႀကီးဟာ e-Government ကြန္ဖရင့္အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားပံုကိုၾကည့္ရင္ e-Government အေရးပါတယ္ဆိုတာ အစိုးရအေနနဲ႔ နားလည္ထားၿပီးျဖစ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ e-Government မွာ အဆင့္အလြန္နိမ့္က်ေနတာကို သိရွိၿပီးသားျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မူလေဆာင္းပါး The Voice
http://thevoicemyanmar.com/opinion/18269-egn
ဒီမွာ m-Government (Mobile Phone) ဆိုတာ အရမ္းမွန္ကန္တယ္... အခု အြန္လိုင္းအေရာင္း၀ယ္ေတြ ေၾကာ္ျငာေတြမွာ ေစ်းၾကီးတဲ့ တီဗြီ၊ သတင္းစာေတြမွာ မသံုးႏိုင္သူမ်ား SME မ်ားအတြက္ ေဖ့ဘုတ္မွာပဲ ေၾကာ္ျငာရပါတယ္။ အီးေမးကေတာ့ အဆင့္ျမင္ပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက မိုဘိုင္းဖုန္းကို ခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊား သြားေတာ့ မိုဘိုင္းဖုန္းကပဲ ကလစ္လုပ္၊ ေဖာင္ျဖည့္ ..လူတိုင္းအလြယ္တကူလုပ္တတ္ပါတယ္။ Send လုပ္လိုက္ရင္ အကုန္မျဖည့္မခ်င္း ျပန္ျဖည့္ခိုင္းတဲ့ မိုဘိုင္း (ေဖ့ဘုတ္ App) ေတြ လုပ္ရတာလဲ ေတာ္ေတာ္လြယ္ေနပါတယ္။ ခက္တာက ေဒတာသိမ္းဆည္းထားဖို႕ Data Center လိုပါတယ္။ Cloud လို ဆာဗာမ်ားလည္း ရွိေပမဲ့ အစိုးရကိစၥေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ ေဒတာစင္တာ ရွိဖို႕လိုပါတယ္။ အဂတိလုပ္ခ်င္သူမ်ားက e-Gov ဟန္႕တားေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ (ခက္ခဲေပမဲ့) ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ဦးပိုင္နဲ႕ဗီယက္နမ္ မိုင္တဲလ္နဲ႕ပဲ လုပ္ေပးရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ၅၂% ဘတ္ဂ်တ္ရေငြက အစိုးရနဲ႕စစ္တပ္ လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားျဖစ္ေနလို႕ပါ။ သူတို႕ကပဲ ေတာင့္ခံေနၾကပါတယ္။
.
.
.....
e-Government ႏွင့္ NLD အစိုးရ
e-Government ဆိုတာ Process တစ္ခုပါ။ Package တစ္ခု၊ Product တစ္ခု ဝယ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္တိုင္းတာလို႔ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း ၿပီးဆံုးမယ့္ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး”
အဲဒီစကားကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏိုဝင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔တုန္းက ေနျပည္ေတာ္ MICC2 မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ -Government Conference မွာပါတဲ့ VIP Discussion Panel မွာ KMD ဦးေသာင္းတင္က ေျပာသြားခဲ့တာပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ e-Government ဆိုတာ ဘယ္ေလာက္အခ်ိန္ၾကာမွာလဲ၊ ဘယ္ေတာ့ၿပီးမွာလဲ၊ ေငြဘယ္ေလာက္ကုန္မွာလဲဆိုၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ေနျခင္းဟာ နားလည္မႈလြဲေနၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုလိုလိုက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ NLD အစိုးရရဲ႕ တာဝန္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ e-Government ဆိုတဲ့ ျဖစ္စဥ္ႀကီးအေပၚ ဘယ္လိုပါဝင္ေနၿပီလဲဆိုတာ စိတ္ပါဝင္စားတဲ့ျပည္သူေတြက ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈေတြ၊ ေဝဖန္မႈေတြ တျဖည္းျဖည္း စတင္ေပၚထြက္လာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အြန္လိုင္းသံုးစြဲသူေတြအတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ Cyber Law၊ အိုင္စီတီ နည္းပညာဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အဓိကအေရးပါတဲ့ ICT Master Plan၊ NLD အစိုးရရဲ႕ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဦးသန္႔စင္ေမာင္ရဲ႕ အိုင္စီတီအေပၚမွာ စိတ္ဝင္စားမႈ စတာေတြကို -Government Conference မွာ အနည္းငယ္ တီးေခါက္ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
အဓိကတာဝန္ရွိတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာန
e-Government နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဓိကတာဝန္ရွိတဲ့ဝန္ႀကီးဌာန ကေတာ့ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တုန္းကေတာ့ အဲဒီဝန္ႀကီးဌာနကို ဆက္သြယ္ေရး၊ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာနလို႔ သတ္မွတ္ထားရာကေန NLD အစိုးရတက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၊ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာနဆိုတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနႏွစ္ခုကို ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနအျဖစ္ တစ္ခုတည္းေပါင္းစည္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကေနမွတစ္ဆင့္ ဦးသန္႔စင္ေမာင္ဟာ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ဝန္ႀကီးအျဖစ္ စတင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ “ေရရွည္ တည္တံ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို ရရွိခ်င္ရင္ e-Government ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ e-Government အခန္းက႑မပါရင္ ျပည့္စံုတဲ့ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ e-Government ၫႊန္းကိန္းကိုၾကည့္ရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၉၃ ႏိုင္ငံမွာ ၁၆၉ ပဲ ရွိပါတယ္”ဆိုၿပီး ဝန္ႀကီးဟာ e-Government ကြန္ဖရင့္အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားပံုကိုၾကည့္ရင္ e-Government အေရးပါတယ္ဆိုတာ အစိုးရအေနနဲ႔ နားလည္ထားၿပီးျဖစ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ e-Government မွာ အဆင့္အလြန္နိမ့္က်ေနတာကို သိရွိၿပီးသားျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ e-Government ခရီးစဥ္
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ e-Government ခရီးစဥ္ကို ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကေန စတင္ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ယခုအခ်ိန္ထိ အလြန္ေႏွးေကြးစြာနဲ႔ အိပဲ့အိပဲ့ ေလွ်ာက္လွမ္းေနဆဲပဲ ရွိပါေသးတယ္။ “e-Government က ခုအခ်ိန္ထိ မေအာင္ျမင္ေသးဘူး”လို႔ ျပည္တြင္းက နည္းပညာကုမၸဏီပိုင္ရွင္တစ္ဦးက သံုးသပ္လိုက္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ အရင္ထက္စာရင္ e-Service အေတာ္မ်ားမ်ားရေနတာကိုေတာ့ ဘယ္သူမွ မျငင္းႏိုင္ပါဘူး။ e-Government ဆိုတာ e-Service ေတြကိုစုေပါင္းထားတာျဖစ္လို႔ အစိုးရရဲ႕ဝန္ေဆာင္မႈေတြ၊ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို ျပည္သူေတြဟာ အီလက္ထရြန္နစ္နည္းပညာနဲ႔ ရရွိလာတဲ့အမွ် e-Government က႑ တျဖည္းျဖည္း တိုးတက္လာတယ္လို႔ ယူဆရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ e-Government ခရီးစဥ္ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာခဲ့တာဟာ ဆီးသီးဗန္းေမွာက္ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြျဖစ္ခဲ့လို႔ဆိုၿပီး ယူဆသံုးသပ္ၾကသူ အမ်ားအျပားလည္း ရွိေနပါတယ္။
ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ e-Services
အစိုးရဝန္ႀကီးဌာနအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတို႔ေတြရဲ႕ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြကို တိက်မွန္ကန္ျမန္ဆန္ေစဖို႔အတြက္ အီလက္ထရြန္နစ္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား၊ အြန္လိုင္းဝန္ေဆာင္မႈမ်ားနဲ႔ အစားထိုးလုပ္ေဆာင္ေနၾကပါၿပီ။ ဝန္ႀကီးဌာနအေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ ျပည္သူ႔ထံကို ဌာနရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္႔ေဝေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ Website ေတြ ရွိေနၾကၿပီျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ဝန္ႀကီးဌာနေတြက ေရွ႕ေျပးသေလာက္ တခ်ိဳ႕ဝန္ႀကီးဌာနေတြက ေနာက္ေကာက္က်က်န္ေနဆဲပါပဲ။ လုပ္ငန္းအစအဆံုးကို အြန္လိုင္းကေန လုပ္ေဆာင္လို႔ရတဲ့ဌာနဆိုတာကေတာ့ လက္ခ်ိဳးေရလိုရတဲ့အဆင့္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ဝန္ႀကီးဌာနအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအားနည္းတာေၾကာင့္ ထပ္တူသြားက်ေနတာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ဥပမာ-ဝန္ႀကီးဌာနတစ္ခုက လုပ္ေဆာင္ထားတဲ့ ႐ံုးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာဖိုင္မ်ား စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္ ရွိၿပီးသားျဖစ္ေပမယ့္ တျခားဝန္ႀကီးဌာနတစ္ခုကလည္း အဲဒီစနစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔အတြက္ တျခားကုမၸဏီတစ္ခုကို တင္ဒါေခၚၿပီး လုပ္ေဆာင္ထားတာေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေကာ္မတီတစ္ခုခုကေန ဝန္ႀကီးဌာနအားလံုးကို နည္းပညာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုင္တြယ္အႀကံျပဳ ေျဖရွင္းေပးတာမ်ိဳး မရွိေသးတာေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးဌာနေတြဟာ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ e-Service ေတြကို လုပ္ေဆာင္ၾကရင္း စံႏႈန္းမညီတာေတြ၊ ထပ္တူမက်တာေတြ ျဖစ္ေပၚေနဆဲပါပဲ။ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ e-Government ဆိုင္ရာ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈေတြကို ပဲ့ကိုင္ေမာင္းႏွင္ေပးဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ေကာ္မတီတစ္ခု လိုအပ္ေနၿပီဆိုတာ တာဝန္ရွိသူအားလံုး နားလည္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရသစ္ရဲ႕ေျခလွမ္းမ်ား
၂၀၁၇ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တုန္းက ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးကေန ဝန္ႀကီးဌာနအားလံုးဆီကို ျမန္မာယူနီကုတ္ကိုပဲ စံသတ္မွတ္ခ်က္အေနနဲ႔ သံုးစြဲဖို႔ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္ ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္ဟာ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ႀကိဳဆိုရမယ့္ကိစၥျဖစ္ေပမယ့္လည္း အစိုးရသစ္ဟာ ျပည္သူေတြၾကားမွာ သံုးစြဲေနတဲ့ စံႏႈန္းမညီတဲ့ ျမန္မာစာစနစ္ (ဥပမာ-ေဇာ္ဂ်ီ) ကို သံုးစြဲေနတာကိုေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ရပ္တန္႔ေပးႏိုင္စြမ္း မရွိေသးပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးဟာ ဝန္ႀကီးဌာနအသီးသီးရဲ႕ Chief Information Officer (CIO) မ်ားကို သီးျခားတာဝန္ေပးဖို႔၊ CIO ေတြရဲ႕ စြမ္းရည္ကို ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔၊ e-Government အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ တြန္းအားေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြပါဝင္တဲ့ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္ကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါ႔အျပင္ အစိုးရဝန္ႀကီးဌာနေတြအေနနဲ႔ Government Personnel Management System နဲ႔ EDMS (Electronic Document Management System) ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သံုးစြဲဖို႔ ၫႊန္ၾကားထားမႈေတြလည္း ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
၂၀၁၇ ဇန္နဝါရီကစတင္ၿပီး Myanmar Web Portal ပေရာဂ်က္ကို စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၈ မွာ အၿပီးသတ္ဖို႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ မည္သူမဆို အစိုးရဌာနအသီးသီးရဲ႕ ကိန္းဂဏန္းေတြ၊ အခ်က္အလက္ေတြကို အဲဒီကေနတစ္ဆင့္ သိရွိၾကည့္႐ႈႏိုင္မယ္လို႔ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
မၾကာေသးခင္ကာလျဖစ္တဲ့ ၂၀၁၈ ဇန္နဝါရီလကုန္တုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က နာယကအေနနဲ႔တာဝန္ယူၿပီး e-Government ဦးေဆာင္ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းလိုက္တာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ အရင္အစိုးရတုန္းက e-Government ေကာ္မတီဥကၠ႒ဟာ ဝန္ႀကီးအဆင့္ပဲ ကိုင္တြယ္တာမို႔ ဝန္ႀကီးဌာနအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစပ္လုပ္ကိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေႏွးေကြးမႈ၊ မေအာင္ျမင္မႈေတြ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္သံေတြၾကားမွာ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ e-Government ေကာ္မတီကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္လိုက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အလုပ္တာဝန္ေတြ မ်ားျပားလြန္းတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂိၢလ္အေနနဲ႔ e-Government အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ လမ္းၫႊန္ႀကီးၾကပ္မႈ အျပည့္အဝလုပ္ႏိုင္ပါ႔မလားဆိုတာ ေစာဒကတက္စရာေတာ့ရွိေပမယ့္ e-Government လုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီဆိုတာကိုလည္း ဦးေဆာင္ေကာ္မတီနဲ႔အတူတူ ဖြဲ႔စည္းၿပီးျဖစ္တာမို႔ အဆိုပါအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းကို ေစာင့္ၾကည့္အကဲခတ္ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုထိေတာ့ ေကာ္မတီအစည္းအေဝးေတြ မစတင္ႏိုင္ေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈမ်ား
e-Government အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ အစိုးရသစ္အတြက္ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈ ၄ ခ်က္ရွိေနပါတယ္။ ပထမအခ်က္ကေတာ့ အစိုးရဌာနအဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ အားနည္းမႈပါပဲ။ နည္းပညာဆိုင္ရာ တတ္ကၽြမ္းမႈ အားနည္းတာေတြ၊ ေခါက္႐ိုးက်ိဳးေနတဲ့ ပံုစံအတိုင္း ဆက္သြားခ်င္တဲ့ဝန္ထမ္းေတြ၊ အေျပာင္းအလဲကို ေၾကာက္ရြံ႕တဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကလည္း ဒုနဲ႔ေဒး ရွိေနဆဲပါပဲ။ -Government နဲ႔အတူ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈဆိုတာကလည္း တြဲကပ္ပါလာတာမို႔ တခ်ိဳ႕က ကိုယ့္ရဲ႕လုပ္ကြက္ေလး ေပ်ာက္သြားမွာ စိုးရိမ္ၾကသူေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ဌာနဆိုင္ရာအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းျခင္းပါပဲ။ ဌာနတစ္ခုက အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးသြားၿပီျဖစ္တဲ့ အြန္လိုင္း သို႔မဟုတ္ အိုင္တီနည္းပညာ ထုတ္ကုန္တစ္ခုကို အျခားဌာနက မသိဘဲ အဲဒီဌာနကလည္း တင္ဒါေခၚၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြေၾကာင့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြန္ေငြေတြ အလဟႆျဖစ္ေနတာေတြ၊ ဌာနဆိုင္ရာအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေအာင္ ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းခ်ဳပ္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ မရွိေသးတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မယ့္ပေရာဂ်က္ေတြ (ဥပမာ- National Identity Card Project) မွာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တတိယအခ်က္ကေတာ့ နည္းပညာအေျခခံအေဆာက္အဦ (IT Infrastructure) ေတြ လိုအပ္ေနတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ ဥပမာ-မီးပြိဳင့္တစ္ခုမွာ ျဖတ္သန္းသြားတဲ့ ကားတစ္စီးဟာ လိုင္စင္ရွိလား၊ လိုင္စင္မဲ့လားဆိုၿပီး စစ္ေဆးမယ့္စနစ္ (RFID Vehicle Registration System) ကို အစိုးရသစ္ဟာ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ စနစ္ကို စတင္ဖို႔အတြက္ အေျခခံအေဆာက္အဦေတြ လိုအပ္ေနတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကိုလည္း ႀကံဳေတြ႔ေနရပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ အေျခခံအေဆာက္အဦဆိုတာကေတာ့ ဘတ္ဂ်က္နဲ႔နည္းပညာရွိရင္ ေျဖရွင္းလို႔ရတဲ့ကိစၥတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ခ်က္ကေတာ့ ႀကီးမားပါတယ္။ e-Government ဇီးသီးဗန္းေမွာက္တဲ့ကိစၥပါ။ e-Government ကို အေၾကာင္းျပၿပီး မတန္တဆပစၥည္းဝယ္ယူမႈေတြ၊ ကုမၸဏီေတြဘက္က လံုးဝမျဖစ္သင့္တဲ့ ႏႈန္းထားေတြရယူၿပီး လုပ္ခဲ့တာေတြ စတဲ့ ဆီးသီးဗန္းေမွာက္ခဲ့တာေတြဟာ အရင္အစိုးရတုန္းကလည္း ျဖစ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အခုလက္ရွိ အစိုးရလက္ထက္မွာ e-Government ဆီးသီးဗန္း ထပ္မေမွာက္ဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဝန္ႀကီးဌာနေတြဘက္ကတင္ျပလာတဲ့ e-Government ဆိုင္ရာ အသံုးစရိတ္ေတြဟာ ျဖစ္သင့္ေသာႏႈန္းထားမ်ား ဟုတ္၊ မဟုတ္၊ ျပင္ပေပါက္ေဈးႏွင့္ ညီ မညီ စသည္ေတြကို လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ေသခ်ာစိစစ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၈ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၂ ရက္တုန္းက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပေဆြးေႏြးသြားၾကတဲ့ ျပည္သူ႔ေငြစာရင္း ပူးေပါင္းေကာ္မတီအစီရင္ခံစာအရ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ကြန္ပ်ဴတာဝယ္ယူဖို႔ ေတာင္းခံထားတဲ့စာရင္းမွာ Desktop တစ္လံုး ၁၃ သိန္း၊ Laptop တစ္လံုး ၁၅ သိန္းႏႈန္းနဲ႔ Desktop အလံုးေပါင္း ၁၂၀၀ ေက်ာ္၊ Laptop အလံုးေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ စတဲ့ ျပင္ပေပါက္ေဈးထက္ အဆမ်ားစြာ တင္ျပေတာင္းခံမႈကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေသခ်ာစိစစ္ၾကပ္မတ္မႈ လိုအပ္ေနၿပီလို႔ ေျပာရေတာ့မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
မခ်ိတင္ကဲျဖစ္စရာေတြ
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြ ညည္းတြားေနက်စကားတစ္ခြန္း ရွိပါတယ္။ ဒီအစိုးရဟာ စီးပြားေရးကို စိတ္မဝင္စားဘူးဆိုတဲ့ စကားပါပဲ။ တကယ့္အေျခအေနမွာလည္း အစိုးရသစ္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုသာ အားသြန္ခြန္စိုက္ ႀကိဳးစားေနဆဲျဖစ္ၿပီး က်န္ရွိတဲ့က႑မ်ားကို အေနာက္ကို ေ႐ႊ႕ထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ e-Government အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးကိစၥဆိုတာကလည္း တစ္ခုအပါအဝင္ပါ။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ နည္းပညာတတ္ကၽြမ္းတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မပါဝင္တာေၾကာင့္ e-Government စနစ္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ဥပေဒေတြ ထြက္ေပၚလာျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ျပင္ဆင္သင့္တဲ့ဥပေဒေတြလည္း မျပင္ဆင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔လည္း အခ်ိဳးအေကြ႔တစ္ခုသဖြယ္ ျဖစ္သြားေစမယ့္ e-Government ဆိုင္ရာ ေျခလွမ္းသစ္လွမ္းတာမ်ိဳး ယခုအခ်ိန္ထိေတာ့ မေတြ႔ရေသးပါ။ သို႔ေပမယ့္ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနဝန္ႀကီးကေတာ့ “e-Government သမိုင္းစာမ်က္ႏွာသစ္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖြင့္လွစ္ၾကရေအာင္” ဆိုၿပီး e-Government Conference အဖြင့္မိန္႔ခြန္းအဆံုးသတ္မွာ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားတာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာသစ္အား တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ရင္း...။
ေဇာ္သူရိန္ထြန္း
http://thevoicemyanmar.com/opinion/18269-egn
No comments:
Post a Comment