အေမရိကန္သမၼတ လာေရာက္မႈနဲ႕ ႏိုင္ငံတိုးတက္မႈ
ေျမာက္ကိုးရီးယား နဲ႕ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား သမိုင္း၀င္ေတြ႕ဆံုပြဲ ၁၂ ဇြန္လ ၂၀၁၈ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံက ေဒၚလာသန္း၂၀ အကုန္က်ခံ ျပဳလုပ္ေပးတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ အားမရ ျဖစ္ေနသူ မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ေတာ့ အေကာင္းျမင္စိတ္နဲ႕ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ..ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ခင္ဗ်ားတို႕ အားမရျဖစ္ေနတာ ကိုယ္ခ်င္းစားပါတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္လာဖို႕က ျမန္မာႏိုင္ငံအဆင့္ ေရာက္လာေအာင္ သူတို႕ရဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦး အမ်ားၾကီး လုပ္ရဦးမွာပါ။
.
ဂ်ာမဏီ၂ႏိုင္ငံေပါင္းစည္းျခင္း၊ ဗီယက္နမ္၂ႏိုင္ငံ ေပါင္းစည္းျခင္း လိုပဲ ေတာင္-ေျမာက္ ကိုးရီးယား၂ႏိုင္ငံ ေပါင္းစည္းေရးက ထင္သေလာက္ လြယ္မွာမဟုတ္ေသးပါဘူး။ ကမၻာ ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေတာ္ေတာ္ အလားအလာ ေကာင္းတယ္ ဆိုတာေတာ့ လက္ခံရမွာပါ။
.
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ တိုးတက္သလား ဆိုတာ စီးပြားေရး အေျခခံအေဆာက္အဦ ေတြကို ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၂ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္မွာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား လာေရာက္ျပီး ကမၻာ ့အဆင့္ကို ၀င္လွမ္းဖို႕ ဦးသိန္းစိန္ ၾကိဳးစားခဲ့တယ္။ ၁၉၇၂ တရုပ္ႏိုင္ငံကို သမၼတနစ္ဆင္ လာေရာက္ျပီး တရုပ္ႏိုင္ငံ ကမၻာ ့အဆင့္၀င္လာသလို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံကို အေမရိကန္သမၼတ လာေရာက္ျပီး ဗီယက္နမ္ တိုးတက္လာပါတယ္။
.
ကေမၻာဒီယား ကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ ေျဖေလွ်ာ ့ ေပးမႈ အေစာၾကီးကတည္းက ရရွိခဲ့ေပမဲ့ အေမရိကန္စံႏႈန္းကို မလိုက္ႏိုင္တဲ့အျပင္ အာဏာရွင္ ကေမၻာဒီယား ေခါင္းေဆာင္ ဟြန္ဆန္ ရဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မသမာ မႈမ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္ရဲ့ အေရးေပးမႈ မခံရပါဘူး။ ၂၀၁၂ က်မွ သမၼတ အိုဘားမား လာေရာက္ႏိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆို ကမၻာဒီယား ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ၇ႏွစ္ အတြင္ ျမန္မာေနာက္ကို က်ေရာက္ သြားျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
.
.
ႏိုင္ငံတိုးတက္မႈ စီးပြားအညႊန္းမ်ား
အထူးသျဖင့္ GDP per capital တစ္ဦးခ်င္း တႏွစ္၀င္ေငြ ကိုၾကည့္ျပီး၊ ဆံုးျဖတ္ၾကပါတယ္။ GNP Gross National Product အခ်က္အလက္က ပိုျပီး တိက်ပါတယ္။ ကမၻာ ့ကုလသမဂၢ ကို ထည့္၀င္ေငြ အခ်ိဳးစားကို ႏိုင္ငံရဲ့ GNP နဲ႕ တိုင္းတာ ထည့္၀င္ၾကေတာ့ 2016-2017 Budget $5.6b မွာ American 22%, Japan 9.68%, China 7.92% , Germany 6.38%, Frence, UK, Brazil, Italy, Russia, Canada စသျဖင့္ အနည္းဆံုး ထည့္၀င္ေငြ 0.01% ကိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါ၀င္ ဆင္းရဲႏိုင္ငံမ်ားက ထည့္၀င္ရပါတယ္။ ကုလသမဂၢအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နဲ႕ နည္းပညာ အကူအညီမ်ားအတြက္ သီးသန္႕ရံပံုေငြမ်ား လဲရွိေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ့ စကင္ေနဒီဗီယား ေနာ္ေ၀း၊ ဒိန္းမတ္၊ ဆြီဒင္ ႏိုင္ငံမ်ားက သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ပိုျပီး လွဳဒါန္းပါတယ္။
.
စင္ကာပူႏိုင္ငံက ေျမာက္ကိုးရီးယာ-အေမရိကန္ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ေဒၚလာ သန္း၂၀ အကုန္ခံတယ္ဆိုတာ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံရဲ့ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လႈဒါန္းေငြ ႏွစ္စဥ္ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာ နဲ႕ ယွဥ္ၾကည့္လို႕မရပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ့ ရခိုင္-မြတ္စလင္ အေရးအခင္းအျပီး ဒုကၡသယ္ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ ႏိုင္ငံက ထြက္ေျပးတဲ့ ကိစၥေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ အကူညီ ရပ္တံ့သြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံ စီးပြားတိုးတက္မႈဟာ မိမိႏိုင္ငံ အစိုးရ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသလဲ အပေပၚပဲ မူတည္ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းေနၾကသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္မႈ စနစ္ေကာင္းသလဲ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။
.
သာမန္အားျဖင့္ အစိုးရ ေကာင္းမေကာင္း၊ ႏိုင္ငံ စီးပြားတိုးတက္မႈ အလားအလာကို အၾကမ္းဖ်င္း ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ အဂတိတိုက္ဖ်က္ေရးအညႊန္း၊ GDP per capital, Electricity per capital နဲ႕ ဘတ္ဂ်တ္ခြဲေ၀မႈ မ်ားအေပၚမွာ မ်ားစြာ မူတည္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေငြေၾကးေပၚလစီနဲ႕ ကြ်မ္းက်င္မႈအေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ဘ႑ာေရး ၀န္ၾကီး ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ စနစ္က်သလဲ၊ ႏိုင္ငံေငြေၾကးမ်ားကို ဘယ္လိုအသံုးခ်သလဲ ဆိုတာေတြအေပၚ အမ်ားၾကီးမူတည္းပါတယ္။ ျမန္မာ၊ ေျမာက္ကိုးရီးယား၊ အီသီယိုပီးယား ႏိုင္ငံမ်ားကို ၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ အီသီယိုပီးယား ႏိုင္ငံက လယ္ယာက႑ ဦးစားေပးေနလို႕ GDP per capital မွာ ျမန္မာကို မယွဥ္ႏိုင္ေပမဲ့၊ Corruption Index အဂတိ အညြန္းမွာေတာ့ ျမန္မာထက္ အမ်ားၾကီး သာေနပါတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားကေတာ့ အရာရာ အရမ္းႏိုမ့္က်ေနပါတယ္။
.
.
စီးပြားေရး အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ ေလ့လာျခင္း
အၾကမ္းဖ်င္း ဇယာကို တႏွစ္ တစ္ဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ ၊ အဂတိအညႊန္း နဲ႕ တစ္ႏွစ္ တစ္ဦးခ်င္း လွ်ပ္စစ္ သံုးစြဲမႈ ေတြ ကမၻာ ့ဘဏ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေရးခ်မယ္ဆိုရင္
ေျမာက္ကိုးရီးယား နဲ႕ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား သမိုင္း၀င္ေတြ႕ဆံုပြဲ ၁၂ ဇြန္လ ၂၀၁၈ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံက ေဒၚလာသန္း၂၀ အကုန္က်ခံ ျပဳလုပ္ေပးတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ အားမရ ျဖစ္ေနသူ မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ေတာ့ အေကာင္းျမင္စိတ္နဲ႕ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ..ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ခင္ဗ်ားတို႕ အားမရျဖစ္ေနတာ ကိုယ္ခ်င္းစားပါတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္လာဖို႕က ျမန္မာႏိုင္ငံအဆင့္ ေရာက္လာေအာင္ သူတို႕ရဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦး အမ်ားၾကီး လုပ္ရဦးမွာပါ။
.
ဂ်ာမဏီ၂ႏိုင္ငံေပါင္းစည္းျခင္း၊ ဗီယက္နမ္၂ႏိုင္ငံ ေပါင္းစည္းျခင္း လိုပဲ ေတာင္-ေျမာက္ ကိုးရီးယား၂ႏိုင္ငံ ေပါင္းစည္းေရးက ထင္သေလာက္ လြယ္မွာမဟုတ္ေသးပါဘူး။ ကမၻာ ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေတာ္ေတာ္ အလားအလာ ေကာင္းတယ္ ဆိုတာေတာ့ လက္ခံရမွာပါ။
.
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ တိုးတက္သလား ဆိုတာ စီးပြားေရး အေျခခံအေဆာက္အဦ ေတြကို ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၂ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္မွာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား လာေရာက္ျပီး ကမၻာ ့အဆင့္ကို ၀င္လွမ္းဖို႕ ဦးသိန္းစိန္ ၾကိဳးစားခဲ့တယ္။ ၁၉၇၂ တရုပ္ႏိုင္ငံကို သမၼတနစ္ဆင္ လာေရာက္ျပီး တရုပ္ႏိုင္ငံ ကမၻာ ့အဆင့္၀င္လာသလို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံကို အေမရိကန္သမၼတ လာေရာက္ျပီး ဗီယက္နမ္ တိုးတက္လာပါတယ္။
.
ကေမၻာဒီယား ကေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ ေျဖေလွ်ာ ့ ေပးမႈ အေစာၾကီးကတည္းက ရရွိခဲ့ေပမဲ့ အေမရိကန္စံႏႈန္းကို မလိုက္ႏိုင္တဲ့အျပင္ အာဏာရွင္ ကေမၻာဒီယား ေခါင္းေဆာင္ ဟြန္ဆန္ ရဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မသမာ မႈမ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္ရဲ့ အေရးေပးမႈ မခံရပါဘူး။ ၂၀၁၂ က်မွ သမၼတ အိုဘားမား လာေရာက္ႏိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆို ကမၻာဒီယား ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ၇ႏွစ္ အတြင္ ျမန္မာေနာက္ကို က်ေရာက္ သြားျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
.
.
ႏိုင္ငံတိုးတက္မႈ စီးပြားအညႊန္းမ်ား
အထူးသျဖင့္ GDP per capital တစ္ဦးခ်င္း တႏွစ္၀င္ေငြ ကိုၾကည့္ျပီး၊ ဆံုးျဖတ္ၾကပါတယ္။ GNP Gross National Product အခ်က္အလက္က ပိုျပီး တိက်ပါတယ္။ ကမၻာ ့ကုလသမဂၢ ကို ထည့္၀င္ေငြ အခ်ိဳးစားကို ႏိုင္ငံရဲ့ GNP နဲ႕ တိုင္းတာ ထည့္၀င္ၾကေတာ့ 2016-2017 Budget $5.6b မွာ American 22%, Japan 9.68%, China 7.92% , Germany 6.38%, Frence, UK, Brazil, Italy, Russia, Canada စသျဖင့္ အနည္းဆံုး ထည့္၀င္ေငြ 0.01% ကိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါ၀င္ ဆင္းရဲႏိုင္ငံမ်ားက ထည့္၀င္ရပါတယ္။ ကုလသမဂၢအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နဲ႕ နည္းပညာ အကူအညီမ်ားအတြက္ သီးသန္႕ရံပံုေငြမ်ား လဲရွိေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ့ စကင္ေနဒီဗီယား ေနာ္ေ၀း၊ ဒိန္းမတ္၊ ဆြီဒင္ ႏိုင္ငံမ်ားက သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ပိုျပီး လွဳဒါန္းပါတယ္။
.
စင္ကာပူႏိုင္ငံက ေျမာက္ကိုးရီးယာ-အေမရိကန္ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ေဒၚလာ သန္း၂၀ အကုန္ခံတယ္ဆိုတာ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံရဲ့ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လႈဒါန္းေငြ ႏွစ္စဥ္ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာ နဲ႕ ယွဥ္ၾကည့္လို႕မရပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ့ ရခိုင္-မြတ္စလင္ အေရးအခင္းအျပီး ဒုကၡသယ္ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ ႏိုင္ငံက ထြက္ေျပးတဲ့ ကိစၥေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ အကူညီ ရပ္တံ့သြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံ စီးပြားတိုးတက္မႈဟာ မိမိႏိုင္ငံ အစိုးရ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသလဲ အပေပၚပဲ မူတည္ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းေနၾကသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္မႈ စနစ္ေကာင္းသလဲ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။
.
သာမန္အားျဖင့္ အစိုးရ ေကာင္းမေကာင္း၊ ႏိုင္ငံ စီးပြားတိုးတက္မႈ အလားအလာကို အၾကမ္းဖ်င္း ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ အဂတိတိုက္ဖ်က္ေရးအညႊန္း၊ GDP per capital, Electricity per capital နဲ႕ ဘတ္ဂ်တ္ခြဲေ၀မႈ မ်ားအေပၚမွာ မ်ားစြာ မူတည္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေငြေၾကးေပၚလစီနဲ႕ ကြ်မ္းက်င္မႈအေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ဘ႑ာေရး ၀န္ၾကီး ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ စနစ္က်သလဲ၊ ႏိုင္ငံေငြေၾကးမ်ားကို ဘယ္လိုအသံုးခ်သလဲ ဆိုတာေတြအေပၚ အမ်ားၾကီးမူတည္းပါတယ္။ ျမန္မာ၊ ေျမာက္ကိုးရီးယား၊ အီသီယိုပီးယား ႏိုင္ငံမ်ားကို ၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ အီသီယိုပီးယား ႏိုင္ငံက လယ္ယာက႑ ဦးစားေပးေနလို႕ GDP per capital မွာ ျမန္မာကို မယွဥ္ႏိုင္ေပမဲ့၊ Corruption Index အဂတိ အညြန္းမွာေတာ့ ျမန္မာထက္ အမ်ားၾကီး သာေနပါတယ္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားကေတာ့ အရာရာ အရမ္းႏိုမ့္က်ေနပါတယ္။
.
.
စီးပြားေရး အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ ေလ့လာျခင္း
အၾကမ္းဖ်င္း ဇယာကို တႏွစ္ တစ္ဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ ၊ အဂတိအညႊန္း နဲ႕ တစ္ႏွစ္ တစ္ဦးခ်င္း လွ်ပ္စစ္ သံုးစြဲမႈ ေတြ ကမၻာ ့ဘဏ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေရးခ်မယ္ဆိုရင္
ႏိုင္ငံ GDP/capital/year, Corruption Index, Electricity/capital/year(2003-2013)
ျမန္မာ ….$1242, .. 30(Rank130), . 217KWh
အီသီယိုပီးယား … $687, .. 35(Rank 107) .. 70KWh
ေျမာက္က္ုိးရီးယား… $665, .. 17(Rank 171) .. 600 KWh
ဗီယက္နမ္ …. $2171, ..35(Rank 107), .. 1411 KWh
Source: World Bank
.
ဒီအခ်က္အလက္ ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္သမၼတ ဗိယက္နမ္ကို လာခဲ့တဲ့ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ က စျပီး ေရတြက္ရင္ ၁၇ႏွစ္အၾကာမွာ ဗီယက္နမ္ က အတိုးတက္ဆံုး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႕ယွဥ္ၾကည့္ရင္ အားလံုး အစစ အရာရာ သာလြန္ေနပါတယ္။ ျမန္မာကေတာ့ ၂၀၁၂ မွ အေမရိကန္သမၼတ အလည္လာခ်ိန္ ၅ႏွစ္အတြင္း ေျမာက္ကိုးရီးယားထက္ အမ်ားၾကီး သာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အဂတိအညႊန္းမွာ အျပက္အသတ္ သာလြန္ေနပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ က ဂ်ီဒီပီ မွာ ျမန္မာထက္ သိပ္မကြာဘူး ေျပာႏိုင္ေပမဲ့ ၂ဆ နီးပါး ကြာျခားပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ က႑မွာေတာ့ ၆ဆ ေတာင္မွ ကြာျခားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေငြအရင္းအျမစ္ (ဗဟိုအစိုးရပိုင္ေငြ) အေျမာက္အမ်ား ရွိလို႕ ဗိယက္နမ္ ကုမဏီမ်ား ႏိုင္ငံတကာကို ေျခလွမ္းေနပါျပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Myanmar Plaza နဲ႕ MyTel ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ နဲ႕ပဲ ေဒၚလာ ၃ ဘီလ်ံေလာက္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
.
လွ်ပ္စစ္ က႑ (ျမန္မာနဲ႕ေျမာက္ကိုးရီးယား)
အေျခခံ လွ်ပ္စစ္ က႑မွာ ေျမာက္ကိုးရီးယား က ျမန္မာထက္ ၃ဆေလာက္ သာလြန္ေနတာ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၃ႏွစ္အတြင္ လွ်ပ္စစ္ ၂ဆ တိုးတက္ရရွိဖို႕ ကမၻာ ့ေစ်းအၾကီးဆံုး LNG ဓါတ္ေငြ႕ရည္သံုး လွ်ပ္စစ္ နဲ႕ တႏိုင္ငံလံုးသံုးစြဲမႈ ၂ဆ တိုးဖို႕ စီမံကိန္း ခ်ထားျပီးပါျပီ။ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြး လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား မ်ားစြာ ထုတ္ႏိုင္မဲ့အျပင္ ေတာင္ကိုးရီးယားက လက္ရွိ လိုသမွ် လွ်ပ္စစ္ကို မဟာဓါတ္အားလိုင္း ဆြဲျပီး ေပးပို႕ဖို႕ အသင့္ျဖစ္ေနပါျပီ။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ မိုႏိုပိုလီ ကုမဏီမ်ားနဲ႕ ေပါင္းျပီး ေစ်းၾကီးတဲ့ LNG အျပင္၊ အခုလဲ ေစ်းၾကီးတဲ့ Clean Coal Technology ကလင္းကိုးလ္ ေက်ာက္မီးေသြး နည္းပညာကို သံုးဖို႕ နည္းပညာရွင္မ်ားက အၾကံေပးတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ပညာရွင္ မ်ားက ကန္႕ကြက္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ Clean Coal Technology နည္းပညာလဲ မႏိုင္နင္းေသးပါ။ ေစ်းအခ်ိဳဆံုး ျဖစ္တဲ့ ေရအားလလွ်ပ္စစ္ နဲ႕ ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္ ကိုသံုးဖို႕ ခက္ခဲေနဆဲပါ။
.
အလြန္လြယ္ကူတဲ့ မဟာဓါတ္အားလိုင္း ဆြဲျပီး လာအို၊ တရုပ္ႏိုင္ငံမ်ားက လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား လဲ ၀ယ္ဖို႕ ေပၚလစီ (COI Conflicts of Interest) ခက္ခဲေနဆဲပါ။ တပ္မေတာ္နဲ႕ အင္အယ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား COI ကို မၾကည့္ပဲ ႏိုင္ငံအက်ိဳးအတြက္ လွ်ပ္စစ္က႑ကို ေပၚလစီခ်၊ အဂတိတိုက္ဖ်က္၊ မိုႏိုပိုလီလုပ္ျခင္းမ်ား ရပ္တံ့ႏိုင္ရင္ေတာ့ ျမန္မာလွ်ပ္စစ္ လဲ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကို အမွီလိုက္ႏိုင္မွာပါ။
.
ေျမာက္ကိုးရီးယား အတြက္ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ တရုပ္ႏိုင္ငံမ်ားက ကူညီၾကသလို၊ ျမန္မာ အတြက္လဲ တရုပ္၊ ဂ်ပန္ နဲ႕ အာစီယံႏိုင္ငံမ်ားက ကူညီ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံၾကပါလိမ့္မယ္။
.
.
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အဓိကအခ်က္ (COI)
အဓိက အက်ဆံုး ကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဘယ္ေလာက္ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ကိုယ္က်ိဳးမၾကည့္ဘူးလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတိုင္းမွာ COI ဆိုတဲ့ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ရွိပါတယ္။ တရားမွ်တတဲ့ စီးပြားေရးစနစ္ကို အစိုးရက တည္ေဆာက္ေပးရမွာပါ။ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္း ၾကီးေနရင္လဲ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးမႈေတြ လာဖို႕ တြန္႕ေနမွာပါ။ အဂတိ (ၾကိဳးနီစနစ္) သိပ္မ်ားေနရင္လဲ အလုပ္အကိုင္ေပးတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား လာမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။
.
ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံကေတာ့ အေျခခံ က်တဲ့ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အေမရိကန္ အကူအညီနဲ႕ ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္၊ တိုင္၀မ္(၁၉၄၅)၊ ေတာင္ကိုးရီးယား (၁၉၅၃)၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ(၁၉၇၀)၊ ဗီယက္နမ္(၂၀၀၀)၊ လာအို၊အီသီယိုပိးယား (၂၀၀၅ ေနာက္ပိုင္း) ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ေနပါျပီ။ အထူးသျဖင့္ တရုပ္ႏိုင္ငံက ၁၉၇၈ တိန္႕ေရွာက္ဖိန္ အာဏာရရွိျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အထူးေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။
.
ကမၻာ ့အဆင္းရဲဆံုး သန္းေပါင္း ေထာင္ခ်ီတဲ့ တရုပ္ျပည္သူမ်ားကို ဆင္းရဲမြဲေတမႈက လြတ္ျမာက္ေစခဲတာ ကမၻာ က လက္ဖ်ားခါရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ (လယ္လုပ္သူတိုင္း လယ္ပိုင္ျပီး၊ႏိုင္ငံေတာ္က ၂၀% ပံ့ပိုးဖို႕) အရွိန္ျမွင့္ရပါမယ္။ ေလာေလာဆည္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ ကတည္းက လုပ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသားေျမ၀ါဒ က ၀န္ၾကီးဌာန ၅ခုနဲ႕ ရႈပ္ေထြးေနဆဲပါ။ ေအာင္ျမင္ပါေစ။
.
.
နိဂံုး (ျမန္မာ-ေျမာက္ကိုးရီးယား)
ေျမာက္ကိုးရီးယား နဲ႕ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႕ဆံုျပီး၊ ျမန္မာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ၀ါဒီမ်ားက ျမန္မာအစိုးရနဲ႕တပ္မေတာ္ကို အားမလို အားမရ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဓိက အခ်က္က တပ္မေတာ္နဲ႕ ၀န္ၾကီးဌာနဆိုင္ရာမ်ားက ေျမနဲ႕စီးပြားေရးကို လက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားျခင္းကို ေျပာင္းလဲမႈ ေႏွးေကြးေနလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
.
COI ျပသနာ ကေတာ့ ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ မၾကာခင္ ေပၚေပါက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရဌာန မ်ားနဲ႕ သူတို႕နဲ႕ဆိုင္တဲ့ စူပါကုမဏီၾကီးမ်ား ေပၚေပါက္လာျပီး မိုႏိုပိုလီလုပ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ အရမ္းကြာျခား လာၾကပါလိမ့္မယ္။ မထိမ္းႏိုင္ရင္ ျမန္မာျပည္လို ေျမေစ်းႏႈန္း ၾကီးလာပါဦးမယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံလဲ တိန္ေရွာက္ပိန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ၁၀ႏွစ္အၾကာ မိုႏိုပိုလီ ၀ိသမစီးပြားသမား မ်ားစြာ ေပၚလာျပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၁၉၈၈ အေရးခင္လို ႏိုင္ငံလံုးကြ်တ္ ရင္ျပင္နီ အေရးအခင္းၾကီး ေပၚေပါက္လာရပါတယ္။
.
ေျမာက္ကိုးရီးယား နဲ႕ တရုပ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက စစ္တပ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ ကာခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လိႈင္ တို႕က စစ္တပ္ကို မအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေသးေပမဲ့၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခခံအေဆာက္ဦ ျဖစ္တဲ့ စီမံဘ႑ာ (ဘ႑ာေရး) လုပ္ငန္း အေျခခိုင္လာတာ အားရစရာေကာင္းပါတယ္။ အင္ဖရာ စထရပ္ခ်ာ Infra Structure အေျခခံအေဆာက္အဦေတြမွာ ျမင္ရတဲ့ လမ္းတံတား နဲ႕ လွ်ပ္စစ္ က႑ ထိမ္းေက်ာင္းႏိုင္ျပီး၊ မျမင္ရတဲ့ စာရင္းစစ္ စနစ္ နဲ႕ အာမခံစနစ္ တို႕ စနစ္က်ေအာင္ (အဂတိနည္းပါးေအာင္) ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ျပဳစုပ်ိဳးေဆာင္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ျမန္မာကို ေျမာက္ကိုးရီးယား မွွီဖို႕မလြယ္ေသးေၾကာင္း၊
.
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘဏ္စနစ္၊ ေငြေၾကးစနစ္၊ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈဥပေဒ၊ လႊတ္ေတာ္၊ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း၊ အခြန္ဥပေဒ စတဲ့အရာမ်ား အေျခတည္ ေနပါျပီ။ ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ ဒါေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအခ်င္းခ်င္း ရန္ျဖစ္၊ တိုက္ခိုက္၊ အက်ိဳးစီးပြားလုယူ ေနတဲ့ အေျခအေနကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႕၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား မၾကာခဏ ေတြ႕ဆံုႏိုင္ပါေစ၊ တိုးတက္လာပါေစလို႕ ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားပဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕၊ ကိုယ္က်ိဳးမၾကည့္ၾကဖို႕၊ ေခတ္ကာလၾကီးကို ေလ့လာၾကဖို႕၊ လူငယ္မ်ားကို ပ်ိဳးေထာင္၊ေနရာေပးဖို႕ အလြန္အေရးၾကီးေနပါျပီ။
.
ေဇာ္ေအာင္
၁၃. ဇြန္ . ၂၀၁၈
.
.
.
ကိုးကားခ်က္မ်ား
၁။ ကမၻာ ့ဘဏ္ အခ်က္အလက္မ်ား နဲ႕ ၀ီကီအခ်က္လက္မ်ား
၂။ JICA ဂ်ပန္အစိုးရေအဂ်င္စီ ျမန္မာလမ္းတံတား၊ လွ်ပ္စစ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးအတြက္ ပါ၀င္ေနတာကို ေလ့လာသင္ယူရန္...https://goo.gl/cQ19Ff
၃။ တရုပ္အကူညီမ်ား နဲ႕ ျမန္မာလွ်ပ္စစ္ https://goo.gl/2iEKdP
၄။ Wynn Khine Htay ၏ ျမန္မာအစိုးရအေပၚအားမရမႈ https://goo.gl/yUjEmT
၅။ အေမရိကန္သမၼတ ျမန္မာ၊ဗီယက္နမ္ ၊ တရုပ္ သို႕လာလည္ျခင္း ...https://goo.gl/8CUqbU .. https://goo.gl/WHjD1e
၆။ ျမန္မာလယ္ယာေျမ မူ၀ါဒနဲ႕ဥပေဒမ်ားအေၾကာင္း(မိုးမခ ေဆာင္းပါး)
….. http://moemaka.com/archives/54352
၇။ အေမရိကန္ခြင့္ျပဳမွ စီးပြားေရးေကာင္းမည္။ တရုပ္ ႏွစ္၅၀နဲ႕ မွီဖို႕မလြယ္..ဒါေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊ အေမရိကန္ဘက္ ခ်ဥ္းကပ္ .. https://goo.gl/9voFEs
ျမန္မာ ….$1242, .. 30(Rank130), . 217KWh
အီသီယိုပီးယား … $687, .. 35(Rank 107) .. 70KWh
ေျမာက္က္ုိးရီးယား… $665, .. 17(Rank 171) .. 600 KWh
ဗီယက္နမ္ …. $2171, ..35(Rank 107), .. 1411 KWh
Source: World Bank
.
ဒီအခ်က္အလက္ ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္သမၼတ ဗိယက္နမ္ကို လာခဲ့တဲ့ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ က စျပီး ေရတြက္ရင္ ၁၇ႏွစ္အၾကာမွာ ဗီယက္နမ္ က အတိုးတက္ဆံုး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႕ယွဥ္ၾကည့္ရင္ အားလံုး အစစ အရာရာ သာလြန္ေနပါတယ္။ ျမန္မာကေတာ့ ၂၀၁၂ မွ အေမရိကန္သမၼတ အလည္လာခ်ိန္ ၅ႏွစ္အတြင္း ေျမာက္ကိုးရီးယားထက္ အမ်ားၾကီး သာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အဂတိအညႊန္းမွာ အျပက္အသတ္ သာလြန္ေနပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ က ဂ်ီဒီပီ မွာ ျမန္မာထက္ သိပ္မကြာဘူး ေျပာႏိုင္ေပမဲ့ ၂ဆ နီးပါး ကြာျခားပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ က႑မွာေတာ့ ၆ဆ ေတာင္မွ ကြာျခားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေငြအရင္းအျမစ္ (ဗဟိုအစိုးရပိုင္ေငြ) အေျမာက္အမ်ား ရွိလို႕ ဗိယက္နမ္ ကုမဏီမ်ား ႏိုင္ငံတကာကို ေျခလွမ္းေနပါျပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Myanmar Plaza နဲ႕ MyTel ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ နဲ႕ပဲ ေဒၚလာ ၃ ဘီလ်ံေလာက္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
.
လွ်ပ္စစ္ က႑ (ျမန္မာနဲ႕ေျမာက္ကိုးရီးယား)
အေျခခံ လွ်ပ္စစ္ က႑မွာ ေျမာက္ကိုးရီးယား က ျမန္မာထက္ ၃ဆေလာက္ သာလြန္ေနတာ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၃ႏွစ္အတြင္ လွ်ပ္စစ္ ၂ဆ တိုးတက္ရရွိဖို႕ ကမၻာ ့ေစ်းအၾကီးဆံုး LNG ဓါတ္ေငြ႕ရည္သံုး လွ်ပ္စစ္ နဲ႕ တႏိုင္ငံလံုးသံုးစြဲမႈ ၂ဆ တိုးဖို႕ စီမံကိန္း ခ်ထားျပီးပါျပီ။ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြး လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား မ်ားစြာ ထုတ္ႏိုင္မဲ့အျပင္ ေတာင္ကိုးရီးယားက လက္ရွိ လိုသမွ် လွ်ပ္စစ္ကို မဟာဓါတ္အားလိုင္း ဆြဲျပီး ေပးပို႕ဖို႕ အသင့္ျဖစ္ေနပါျပီ။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ မိုႏိုပိုလီ ကုမဏီမ်ားနဲ႕ ေပါင္းျပီး ေစ်းၾကီးတဲ့ LNG အျပင္၊ အခုလဲ ေစ်းၾကီးတဲ့ Clean Coal Technology ကလင္းကိုးလ္ ေက်ာက္မီးေသြး နည္းပညာကို သံုးဖို႕ နည္းပညာရွင္မ်ားက အၾကံေပးတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ပညာရွင္ မ်ားက ကန္႕ကြက္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ Clean Coal Technology နည္းပညာလဲ မႏိုင္နင္းေသးပါ။ ေစ်းအခ်ိဳဆံုး ျဖစ္တဲ့ ေရအားလလွ်ပ္စစ္ နဲ႕ ေက်ာက္မီးေသြးလွ်ပ္စစ္ ကိုသံုးဖို႕ ခက္ခဲေနဆဲပါ။
.
အလြန္လြယ္ကူတဲ့ မဟာဓါတ္အားလိုင္း ဆြဲျပီး လာအို၊ တရုပ္ႏိုင္ငံမ်ားက လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား လဲ ၀ယ္ဖို႕ ေပၚလစီ (COI Conflicts of Interest) ခက္ခဲေနဆဲပါ။ တပ္မေတာ္နဲ႕ အင္အယ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား COI ကို မၾကည့္ပဲ ႏိုင္ငံအက်ိဳးအတြက္ လွ်ပ္စစ္က႑ကို ေပၚလစီခ်၊ အဂတိတိုက္ဖ်က္၊ မိုႏိုပိုလီလုပ္ျခင္းမ်ား ရပ္တံ့ႏိုင္ရင္ေတာ့ ျမန္မာလွ်ပ္စစ္ လဲ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကို အမွီလိုက္ႏိုင္မွာပါ။
.
ေျမာက္ကိုးရီးယား အတြက္ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ တရုပ္ႏိုင္ငံမ်ားက ကူညီၾကသလို၊ ျမန္မာ အတြက္လဲ တရုပ္၊ ဂ်ပန္ နဲ႕ အာစီယံႏိုင္ငံမ်ားက ကူညီ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံၾကပါလိမ့္မယ္။
.
.
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အဓိကအခ်က္ (COI)
အဓိက အက်ဆံုး ကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဘယ္ေလာက္ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ကိုယ္က်ိဳးမၾကည့္ဘူးလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတိုင္းမွာ COI ဆိုတဲ့ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ရွိပါတယ္။ တရားမွ်တတဲ့ စီးပြားေရးစနစ္ကို အစိုးရက တည္ေဆာက္ေပးရမွာပါ။ လွ်ပ္စစ္ ေစ်းႏႈန္း ၾကီးေနရင္လဲ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးမႈေတြ လာဖို႕ တြန္႕ေနမွာပါ။ အဂတိ (ၾကိဳးနီစနစ္) သိပ္မ်ားေနရင္လဲ အလုပ္အကိုင္ေပးတဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား လာမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။
.
ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံကေတာ့ အေျခခံ က်တဲ့ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အေမရိကန္ အကူအညီနဲ႕ ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္၊ တိုင္၀မ္(၁၉၄၅)၊ ေတာင္ကိုးရီးယား (၁၉၅၃)၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ(၁၉၇၀)၊ ဗီယက္နမ္(၂၀၀၀)၊ လာအို၊အီသီယိုပိးယား (၂၀၀၅ ေနာက္ပိုင္း) ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ေနပါျပီ။ အထူးသျဖင့္ တရုပ္ႏိုင္ငံက ၁၉၇၈ တိန္႕ေရွာက္ဖိန္ အာဏာရရွိျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အထူးေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။
.
ကမၻာ ့အဆင္းရဲဆံုး သန္းေပါင္း ေထာင္ခ်ီတဲ့ တရုပ္ျပည္သူမ်ားကို ဆင္းရဲမြဲေတမႈက လြတ္ျမာက္ေစခဲတာ ကမၻာ က လက္ဖ်ားခါရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ (လယ္လုပ္သူတိုင္း လယ္ပိုင္ျပီး၊ႏိုင္ငံေတာ္က ၂၀% ပံ့ပိုးဖို႕) အရွိန္ျမွင့္ရပါမယ္။ ေလာေလာဆည္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ ကတည္းက လုပ္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသားေျမ၀ါဒ က ၀န္ၾကီးဌာန ၅ခုနဲ႕ ရႈပ္ေထြးေနဆဲပါ။ ေအာင္ျမင္ပါေစ။
.
.
နိဂံုး (ျမန္မာ-ေျမာက္ကိုးရီးယား)
ေျမာက္ကိုးရီးယား နဲ႕ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႕ဆံုျပီး၊ ျမန္မာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ၀ါဒီမ်ားက ျမန္မာအစိုးရနဲ႕တပ္မေတာ္ကို အားမလို အားမရ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဓိက အခ်က္က တပ္မေတာ္နဲ႕ ၀န္ၾကီးဌာနဆိုင္ရာမ်ားက ေျမနဲ႕စီးပြားေရးကို လက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားျခင္းကို ေျပာင္းလဲမႈ ေႏွးေကြးေနလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
.
COI ျပသနာ ကေတာ့ ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ မၾကာခင္ ေပၚေပါက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရဌာန မ်ားနဲ႕ သူတို႕နဲ႕ဆိုင္တဲ့ စူပါကုမဏီၾကီးမ်ား ေပၚေပါက္လာျပီး မိုႏိုပိုလီလုပ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ အရမ္းကြာျခား လာၾကပါလိမ့္မယ္။ မထိမ္းႏိုင္ရင္ ျမန္မာျပည္လို ေျမေစ်းႏႈန္း ၾကီးလာပါဦးမယ္။ တရုပ္ႏိုင္ငံလဲ တိန္ေရွာက္ပိန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ၁၀ႏွစ္အၾကာ မိုႏိုပိုလီ ၀ိသမစီးပြားသမား မ်ားစြာ ေပၚလာျပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၁၉၈၈ အေရးခင္လို ႏိုင္ငံလံုးကြ်တ္ ရင္ျပင္နီ အေရးအခင္းၾကီး ေပၚေပါက္လာရပါတယ္။
.
ေျမာက္ကိုးရီးယား နဲ႕ တရုပ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက စစ္တပ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ ကာခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လိႈင္ တို႕က စစ္တပ္ကို မအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေသးေပမဲ့၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခခံအေဆာက္ဦ ျဖစ္တဲ့ စီမံဘ႑ာ (ဘ႑ာေရး) လုပ္ငန္း အေျခခိုင္လာတာ အားရစရာေကာင္းပါတယ္။ အင္ဖရာ စထရပ္ခ်ာ Infra Structure အေျခခံအေဆာက္အဦေတြမွာ ျမင္ရတဲ့ လမ္းတံတား နဲ႕ လွ်ပ္စစ္ က႑ ထိမ္းေက်ာင္းႏိုင္ျပီး၊ မျမင္ရတဲ့ စာရင္းစစ္ စနစ္ နဲ႕ အာမခံစနစ္ တို႕ စနစ္က်ေအာင္ (အဂတိနည္းပါးေအာင္) ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ျပဳစုပ်ိဳးေဆာင္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ျမန္မာကို ေျမာက္ကိုးရီးယား မွွီဖို႕မလြယ္ေသးေၾကာင္း၊
.
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘဏ္စနစ္၊ ေငြေၾကးစနစ္၊ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈဥပေဒ၊ လႊတ္ေတာ္၊ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း၊ အခြန္ဥပေဒ စတဲ့အရာမ်ား အေျခတည္ ေနပါျပီ။ ေျမာက္ကိုးရီးယားမွာ ဒါေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအခ်င္းခ်င္း ရန္ျဖစ္၊ တိုက္ခိုက္၊ အက်ိဳးစီးပြားလုယူ ေနတဲ့ အေျခအေနကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႕၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား မၾကာခဏ ေတြ႕ဆံုႏိုင္ပါေစ၊ တိုးတက္လာပါေစလို႕ ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားပဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕၊ ကိုယ္က်ိဳးမၾကည့္ၾကဖို႕၊ ေခတ္ကာလၾကီးကို ေလ့လာၾကဖို႕၊ လူငယ္မ်ားကို ပ်ိဳးေထာင္၊ေနရာေပးဖို႕ အလြန္အေရးၾကီးေနပါျပီ။
.
ေဇာ္ေအာင္
၁၃. ဇြန္ . ၂၀၁၈
.
.
.
ကိုးကားခ်က္မ်ား
၁။ ကမၻာ ့ဘဏ္ အခ်က္အလက္မ်ား နဲ႕ ၀ီကီအခ်က္လက္မ်ား
၂။ JICA ဂ်ပန္အစိုးရေအဂ်င္စီ ျမန္မာလမ္းတံတား၊ လွ်ပ္စစ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးအတြက္ ပါ၀င္ေနတာကို ေလ့လာသင္ယူရန္...https://goo.gl/cQ19Ff
၃။ တရုပ္အကူညီမ်ား နဲ႕ ျမန္မာလွ်ပ္စစ္ https://goo.gl/2iEKdP
၄။ Wynn Khine Htay ၏ ျမန္မာအစိုးရအေပၚအားမရမႈ https://goo.gl/yUjEmT
၅။ အေမရိကန္သမၼတ ျမန္မာ၊ဗီယက္နမ္ ၊ တရုပ္ သို႕လာလည္ျခင္း ...https://goo.gl/8CUqbU .. https://goo.gl/WHjD1e
၆။ ျမန္မာလယ္ယာေျမ မူ၀ါဒနဲ႕ဥပေဒမ်ားအေၾကာင္း(မိုးမခ ေဆာင္းပါး)
….. http://moemaka.com/archives/54352
၇။ အေမရိကန္ခြင့္ျပဳမွ စီးပြားေရးေကာင္းမည္။ တရုပ္ ႏွစ္၅၀နဲ႕ မွီဖို႕မလြယ္..ဒါေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊ အေမရိကန္ဘက္ ခ်ဥ္းကပ္ .. https://goo.gl/9voFEs
No comments:
Post a Comment