ေဖ့ဘုတ္
မူေကာင္းေပမဲ့ လူမေကာင္းလဲ မရပါ. . လူေကာင္းရင္ မူမေကာင္းတာကို ျပင္ႏိုင္ပါတယ္။ ပါတီစည္းကမ္း ထိမ္းသိမ္းေရးပဲ လုပ္ပါ. . နာဂ်စ္လိုလူ. .ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာတာနဲ႕ အဖြဲ႕စည္းပ်က္ပါတယ္. . ေရာမအင္ပါယာ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ တည္တံ့တာ . .အေမရိကန္စနစ္ ႏွစ္၃၀၀ေက်ာ္တာေတြ ၾကည့္ပါ. . အခု တ႐ုပ္စနစ္. ေပၚလစီထက္ ေခါင္းေဆာင္ပ်ိဳးေထာင္ေရး ေပၚလစီ ပန္းတိုင္အမွတ္(၄) လူသားအရင္းအျမစ္ အေရးႀကီးဆံုးပါ. . . .
.
အဂၤလိပ္လို..By English
https://m.facebook.com/groups/360418157423544?view=permalink&id=1294329684032382
“ကြၽန္ေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးက ထြက္ခြာသြားခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဥစၥာပစၥည္းေတြကို စစ္ေဆးပါ။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မျဖစ္ခင္ကထက္ တစ္က်ပ္ပိုရွိေနတာ ေတြ႕တယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ့္ကို သူခိုးလို႔ ေၾကညာပါ။ ကြၽန္ေတာ္ခံပါ့မယ္”
(၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏု )
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ဦးႏုက သူအဂတိ ကင္းရွင္းေၾကာင္းကို ရဲရဲႀကီး အာမခံခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဦးေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရ အဖြဲ႕၀င္ေတြၾကားမွာ အဂတိနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတၱိရွိရွိ အာမခံရဲတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုလို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳး မျမင္ရတာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၆ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။
ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္၊ န၀တ၊ နအဖေခတ္၊ ဦးသိန္းစိန္ေခတ္နဲ႔ အခု NLD အစိုးရ လက္ထက္အထိ အဂတိနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ေတြထဲက ရဲရဲႀကီး အာမခံရဲတဲ့သူ မထြက္ေပၚလာေသးပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္း ကာလလို႔ ေခၚဆိုၾကတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္မွာလည္း အဂတိမကင္းတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြက သူတို႔အစိုးရ ဆင္းသြားၿပီးခ်ိန္မွာ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ဥပမာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ ရန္ပံုေငြထဲကေန အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၈၀ ေက်ာ္ကို အစိုးရ အဖြဲ႕၀င္ေဟာင္းေတြနဲ႔ အသင္းခ်ဳပ္ တာ၀န္ရွိသူေတြ ပူးေပါင္းၿပီး အလြဲသံုးစား ျပဳလုပ္ခဲ့မႈအေပၚ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ အေရးယူေပးဖို႔ တိုင္ၾကားတာေတြ၊ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး ေရနံလက္ယက္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္ေတြက ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ထည့္၀င္ခဲ့တဲ့ ေငြက်ပ္ ၂ ဒသမ ၈ ဘီလ်ံ ရန္ပံုေငြကို အစိုးရအဖြဲ႕သစ္ထံ လႊဲေျပာင္း မေပးခဲ့မႈေတြက သိသာထင္ရွားလွတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း မေကြးတိုင္းကိစၥကို ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္အတိုင္း ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္နဲ႔ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန (စစစ) တို႔က စစ္ေဆးရာမွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့ ေငြက်ပ္ ၂ ဒသမ ၈ ဘီလ်ံ မဟုတ္ဘဲ ေငြက်ပ္ ၇ ဒသမ ၄၅၉ ဘီလ်ံေက်ာ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ပါ တယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ အဲဒီေငြေတြကို အရစ္က် ျပန္ဆပ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္ သမိုင္းမွာေတာ့ အမည္းစက္က ေဖ်ာက္ဖ်က္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သူ႔အစိုးရအဖြဲ႕ကို အဂတိကင္းစင္တဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ျဖစ္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ႏို၀င္ဘာ ၅ ရက္က တကၠသုိလ္ရိပ္သာလမ္း၊ ျခံအမွတ္ (၅၄)မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ NLD ပါတီရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ အဂတိကင္းစင္တဲ့ အစိုးရအဖြဲ႕အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းမယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။
“စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔၊ ေငြေရးေၾကးေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူးသတိထားဖုိ႔ လိုပါတယ္။ အဂတိ လိုက္စားမႈဆိုတာ အဲဒီက စတာပဲ။ အစုိးရက အဂတိလိုက္စားမႈ မကင္းရင္ စီးပြားေရးကလည္း အဂတိ လုိက္စားမႈကင္းမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သန္႔ရွင္းတဲ့ အစိုးရနဲ႔စၿပီး သန္႔ရွင္းတဲ့ စီးပြားေရးစနစ္ကို ထူေထာင္ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ႏို၀င္ဘာ ၂၈ ရက္က ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD အႏိုင္ရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႕ဆံုပြဲမွာလည္း ေငြေရးေၾကးေရး ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာမွာ မွားသြားပါက ဥပေဒအရ အေရးယူမွာျဖစ္ၿပီး ရဲေဘာ္ရဲဘက္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ေထာင္၀င္စာ လာေတြ႕မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
NLD ပါတီရဲ႕ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ေၾကညာစာတမ္းမွာလည္း “အဂတိကင္းစင္ေသာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း ေဖာ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္သကဲ့သို႔ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္မည္” လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလို ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကညာစာတမ္းမွာလည္း အတိအလင္း ေဖာ္ျပခဲ့သလို NLD အစိုးရမဖြဲ႕မီ အခ်ိန္ကတည္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သတိေပး ေျပာၾကားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း အစိုးဖြဲ႕ၿပီး မၾကာခင္ သႀကၤန္ကာလမွာ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေသြးတိုးစမ္းတဲ့ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ သႀကၤန္ကာလမွာ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ အေရးႀကီး ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္ေရးအရာရွိကို ေငြက်ပ္သိန္း ၅၀ လက္ေဆာင္ေပးတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေပမယ့္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူျခင္း မရွိတဲ့အျပင္ သတိေပး႐ံုသာ လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြၾကားမွာ ေ၀ဖန္စရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုး ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ “လက္ေဆာင္ပစၥည္း လက္ခံျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လမ္းၫႊန္ခ်က္” ကို ဗဟို႐ုံးေတြ၊ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႔ ျပည္နယ္၊ တုိင္းအစိုးရေတြဆီ ၂၀၁၆ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ေပးပို႔ျဖန္႔ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလမ္းညႊန္ခ်က္ထဲမွာ အစိုးရ အဖြဲ႕၀င္မ်ား အေနနဲ႔ မိမိရာထူးေၾကာင့္ ေပးအပ္တယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ အဖဲြ႕အစည္း၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား ထံကေန ေပးအပ္တဲ့ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကို လက္ခံျခင္း မျပဳရလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး က်န္ပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေပးပါက တစ္ႀကိမ္ကို က်ပ္ႏွစ္ေသာင္းခြဲထက္ မပိုဘဲ တစ္ႏွစ္အတြင္း က်ပ္တစ္သိန္းထက္မပိုတဲ့ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားနဲ႔ အခါႀကီး ရက္ႀကီးေတြမွာ ဂါရ၀ျပဳ ေပးအပ္ပါက က်ပ္တစ္သိန္းထက္မပိုတဲ့ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကိုသာ ျခြင္းခ်က္အျဖစ္ လက္ခံခြင့္ျပဳတယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။
ဒီလို “လက္ေဆာင္ပစၥည္း လက္ခံျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လမ္းၫႊန္ခ်က္” ထုတ္ျပန္ၿပီး မၾကာခင္ အခ်ိန္မွာပဲ လႊတ္ေတာ္ဘက္ပိုင္းကလည္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၁၀ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွာ “ႏုိင္ငံတစ္၀န္း အဂတိလိုက္စားမႈမ်ား ထင္ရွားသိသာစြာ က်ဆင္းေလ်ာ့ပါးေရး ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရသို႔ တိုက္တြန္းေၾကာင္း” အဆုိကို ကန္႔ကြက္သူမရွိ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီအဆိုကို ႏွစ္ရက္ၾကာ အခ်ိန္ယူၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၃၂ ဦးက တက္တက္ၾကြၾကြ ေထာက္ခံေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ အတည္ျပဳဖို႔ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာမွာ ေထာက္ခံမဲ ၃၇၀ မဲရရွိကာ ကန္႔ကြက္မဲ မရွိ၊ ၾကားေနမဲ မရွိဘဲ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ ႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
“အဆိုကို လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလိုက္ႏုိင္တယ္ ဆုိေတာ့ ဒီအဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို အစိုးရက ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ တာ၀န္ရွိသြားတဲ့ သေဘာျဖစ္သြားၿပီ” လို႔ အဆုိရွင္ျဖစ္သူ ေဒါက္တာသန္း၀င္းက လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း အၿပီးမွာ မီဒီယာေတြကို ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၀ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာစီမံခ်က္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာတဲ့ အခမ္းအနားမွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာမွာ စိန္ေခၚမႈေတြအနက္ အဓိက အက်ဆံုးက အဂတိလိုက္စားမႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“စိန္ေခၚမႈေတြအနက္ အဓိက အက်ဆုံးကေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂတိ လိုက္စားမႈဟာ တိုင္းတာဖို႔ ခက္သလို၊ သတိျပဳမိဖို႔လည္း ခက္ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ ျပႆနာ တစ္ခုအျဖစ္ တည္ရွိေနေသးတာကေတာ့ ယုံမွားသံသယ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ အဂတိလိုက္စားမႈဟာ အယုံအၾကည္ရွိမႈ၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္း ယႏၲရားႀကီး တစ္ခုလုံးရဲ႕ ဂုဏ္ရွိမႈတို႔ကို တိုက္စားဖ်က္ဆီးပါတယ္။ ထို႔ျပင္ အဂတိ လိုက္စားျခင္းဟာ လူအနည္းငယ္ရဲ႕ အက်ိဳးကို အမ်ားအက်ိဳး အထက္မွာ ထားရွိျခင္း ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ ဗဟိုမူျဖစ္တဲ့ ျပည္သူကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ထိပါးေစပါတယ္” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆိုပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အျမင့္ဆံုး တရားစြဲဆိုမႈအျဖစ္ သိန္းေထာင္ခ်ီ လာဘ္စားမႈေၾကာင့္ ကရင္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးျပံဳးခ်ိဳနဲ႔ ျပည္ထဲေရး အရာရွိမ်ား အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း လူေျခာက္ဦးကို ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ ဖမ္းဆီးခံရသူ ေျခာက္ဦးကေတာ့ အရင္အစိုးရ လက္ထက္မွာ ဒုတိယ အျမဲတန္း အတြင္း၀န္ တာ၀န္ယူခဲ့ဖူးတဲ့ ဦးျပံဳးခ်ဳိဟာ လက္ရွိမွာ ကရင္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးျဖစ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ပါ၀င္သူေတြကေတာ့ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး႐ံုးက ဒုတိယရဲမွဴးႀကီးတစ္ဦး၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴးတစ္ဦး၊ ဦးစီးအရာရွိ တစ္ဦးနဲ႔ ေျမပိုင္ရွင္ ကိုယ္စားလွယ္ လႊဲအပ္ခံထားရသူႏွစ္ဦး ပါတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ႐ံုး ၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ သမၼတ႐ံုး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ဆိုပါတယ္။
ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုကို အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး တစ္ႏွစ္နဲ႔ သံုးလေက်ာ္အၾကာမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္အသစ္ကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၂၃ ရက္က သမၼတဦးထင္ေက်ာ္က ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္း ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္သစ္ရဲ႕ ဥကၠ႒အျဖစ္ အရင္ျပန္ၾကားေရး ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီးေဟာင္းျဖစ္သူ ဦးေအာင္ၾကည္ကို တာ၀န္ေပးအပ္ လိုက္ပါတယ္။ NLD အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္နီးပါး ရွိလာတဲ့ အခ်ိန္ေရာက္မွ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ကို အသစ္ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းတာပါ။
အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ကို အသစ္ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းလိုက္ၿပီး မၾကာခင္ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ အဂတိလိုက္စားမႈ အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (Transparancy International) ကေန ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဂတိလိုက္စားမႈ အေျခအေနျပ အညႊန္းကိန္းက ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၈၀ အနက္ အဆင့္ ၁၃၀ မွာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေျပာရရင္ NLD အစိုးရ ႏွစ္ႏွစ္သက္တမ္းအတြင္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ကထက္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ အဆင့္ေျခာက္ဆင့္ တက္လာတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဆင့္က ၁၃၀ ဆိုေပမယ့္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ေအာင္မွတ္ မရေသးပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈ အလိုက္စားဆံုး ႏိုင္ငံေတြကို အနီေရာင္နဲ႔ ေဖာ္ျပတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပါ၀င္ေနပါေသးတယ္။
NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေကာ္မရွင္အသစ္ဖြဲ႕ၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္လာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၂၂ ရက္နဲ႔ ၂၃ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Park Royal ဟုိတယ္မွာ UNODC တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နယ္ပယ္အသီးသီးက ပညာရွင္ေတြရဲ႕ Promote Integrity to Counter Corruption စာတမ္းဖတ္ပဲြကို က်င္းပေပးခဲ့ပါတယ္။
“ဒီဘံုရန္သူကို တြန္းလွန္တဲ့ ေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္ တစ္ခုတည္းနဲ႔လည္း မရဘူး။ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာမ်ား ပါ၀င္႐ံုမွ်နဲ႔လည္း မရပါဘူး။ လူထုလူတန္းစား အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီး၊ အသက္အရြယ္ ႀကီးငယ္လတ္ အသီးသီး၊ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုး ပါ၀င္လာမွ တြန္းလွန္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ငါးႀကီးႀကီးဖမ္းၿပီး ေၾကာ္ပစ္တဲ့ နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳဖို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးျမင့္က အၾကံျပဳ ေျပာၾကားပါတယ္။
“တကယ္လုပ္ေနတဲ့ဟာ ျပရမယ္။ ျပတဲ့အခါ အမ်ားအားျဖင့္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကသလဲဆိုရင္ ဥပမာက ငါးႀကီးႀကီး အခ်ိဳ႕ကို ေၾကာ္လိုက္ပါ” လို႔ ဦးျမင့္က ဆိုပါတယ္။
ဒီလိုအခ်ိန္မွာပဲ NLD အစိုးရ လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ အႀကီးမားဆံုးေသာ အေျပာင္းအလဲတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအေျပာင္းအလဲကေတာ့ NLD အစိုးရ သက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ခါနီး အခ်ိန္မွာ သမၼတေဟာင္း ဦးထင္ေက်ာ္ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ၿပီး သမၼတသစ္အျဖစ္ ဦး၀င္းျမင့္ကို တင္ေျမႇာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ NLD အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးကစားပြဲကို အၿငိမ္ကစားေနရာကေန အလႈပ္ကစားဖို႔ ေျခလွမ္းစလိုက္တာလို႔ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
သမၼတသစ္ ဦး၀င္းျမင့္အေန နဲ႔ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ မတ္ ၂၈ ရက္က က်င္းပတဲ့ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွာ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆိုခဲ့ၿပီး ပထမဦးဆံုး မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာမွာ ဦးစားေပး ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ သုံးခုနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ရွစ္ခ်က္ကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္အေနနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ရွစ္ခ်က္ထဲမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ ပိုမိုတိုက္ဖ်က္ေရးကို လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ထည့္သြင္းေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။ သူေျပာၾကားခဲ့တဲ့ စကားအတိုင္း ဧၿပီ ၁၁ ရက္မွာေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအိမ္ေတာ္ ဧည့္ခန္းမမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒နဲ႔ အဖဲြ႕၀င္ေတြကို ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုေတြ႕ဆံုရာမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြကို တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ အရွိန္အ၀ါရွိသူေတြရဲ႕ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈေတြ၊ စြပ္စြဲခံရသူဘက္က အကာအကြယ္ေပးမႈေတြ ရွိပါက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပဖို႔ကိုလည္း သမၼတက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အဂတိလုိက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္က ႏုိင္င့ံ၀န္ထမ္းတစ္ဦးဦးကုိ တရားစြဲဆုိ အေရးယူရာမွာ မၾကန္႔ၾကာေစဖို႔ ဌာနဆိုင္ရာေတြက ခြင့္ျပဳခ်က္ အျမန္ဆံုး ထုတ္ေပးရမယ္လို႔ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးက ၀န္ႀကီးဌာနေတြကုိ ဧၿပီ ၁၉ ရက္က ၫႊန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
သမၼတနဲ႔ ေကာ္မရွင္တို႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ ရာထူးအျမင့္ဆံုး အစိုးရအရာထမ္း တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန (FDA) မွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ကို အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးအေရးယူ ခဲ့ပါတယ္။ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္က စီမံကိန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေဆာက္အအံု အရည္အေသြး ျပည့္မီမႈမရွိျခင္း၊ ဌာနအႀကီးအကဲအခ်ိဳ႕ရဲ႕ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေတြအေပၚ ကိုယ္က်ိဳးသံုးစြဲမႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္စစ္ေဆးေပးဖို႔ တိုင္ၾကားလာတဲ့အတြက္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ကေန စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕နဲ႔ စစ္ေဆးခဲ့တယ္လို႔ ေကာ္မရွင္႐ံုးက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ဒီလို စစ္ေဆးရာမွာ ေဒါက္တာသန္းထြဋ္အေနနဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို အလြဲသံုးစားျပဳၿပီး ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း သူပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေျမကြက္ေပၚမွာ ျခံစည္း႐ိုးကာရံျခင္း၊ တစ္ထပ္တိုက္ ေနအိမ္တစ္လံုး၊ ကားဂိုေဒါင္ပါ ႏွစ္ထပ္ေနအိမ္တစ္လံုး၊ ဂိတ္တဲတစ္လံုး၊ ေရကူးကန္ တစ္ခုနဲ႔ ေရပန္းတစ္ခု စုစုေပါင္း တန္ဖိုးေငြ က်ပ္သိန္း ၁၅၀၀ ေက်ာ္ကို တင္ဒါေအာင္ျမင္တဲ့ ကုမၸဏီဆီကေန ေတာင္းခံရယူခဲ့တယ္လို႔ စစ္ေဆးေပၚေပါက္တာေၾကာင့္၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ ၅၆ နဲ႔ အမႈဖြင့္ အေရးယူခဲ့တာပါ။
သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္အေနနဲ႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ဖို႔ ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းတစ္ခုအျဖစ္ သမၼတနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယကဆီ တင္ျပထားၿပီးၿပီလို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးက ေမ ၈ ရက္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ သမၼတဦး၀င္းျမင့္က လုပ္ေဆာင္ေနေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ တာ၀န္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တခ်ိဳ႕အေပၚ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိုင္ၾကားမႈေတြ၊ မီဒီယာက ေဖာ္ျပမႈေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ အေရးယူမႈေတြ ျပဳလုပ္ျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ ေ၀ဖန္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
အနီးစပ္ဆံုး ေျပာရရင္ NLD အစိုးရ လက္ထက္မွာ အိမ္မဲၿမိဳ႕နယ္ ေညာင္ကုန္းေခ်ာင္းဖ်ားေက်းရြာ မီးလင္းေရးအတြက္ဆိုၿပီး တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ၿမိဳင္က ေက်းရြာေဒသခံေတြဆီကေန က်ပ္သိန္း ၁၀၀ ေတာင္းခံခဲ့တဲ့ျဖစ္စဥ္ကို အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ဆီ တိုင္ၾကားခဲ့တာပါ။ တိုင္ၾကားမႈကို ေကာ္မရွင္က လွ်ဳိ႕၀ွက္စစ္ေဆးမႈအရ ဦးေအာင္ေက်ာ္ၿမိဳင္ အေနနဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အသံုးျပဳၿပီး က်ပ္သိန္း ၁၀၀ ေတာင္းခံခဲ့တာ မွန္ကန္ေပမယ့္ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ အသံုးျပဳခဲ့ျခင္း မရွိျခင္း၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ျပဳလုပ္ရာမွာ အေထာက္အထား ခိုင္မာမႈ မရွိတဲ့အတြက္ ေကာ္မရွင္က အေရးမယူႏိုင္တာေၾကာင့္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကေန အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က ေငြက်ပ္သိန္း ၁၀၀ ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ အသံုးျပဳၿပီး မမွန္မကန္ ေတာင္းယူခဲ့ေသာ္လည္း ၎ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ သံုးစြဲခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း ဆိုၿပီးေတာ့ အဂတိ ေကာ္မရွင္က ထည့္ေရးထားတယ္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ မရွိေၾကာင္း ဆိုေတာ့ ဒီေငြကို သူ႔အလိုလို ျပန္ေပးတာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ရြာသားေတြက သိသြားတယ္။ သတင္းသမားေတြက သိသြားတယ္။ ရြာကိုဆင္းေမးၾကၿပီဆိုမွ သတင္းသမားနဲ႔ ညႇိႏႈိင္းတယ္။ အဲဒါမရမွ ေနာက္ရက္မွာမွ ျပန္ေပးျခင္း ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီလိုေတာင္းတာလည္း မွန္တယ္။ ယူလည္းသြားတယ္။ ကိုယ္က်ဳိးသံုးစြဲခဲ့တာ မရွိဘူးဆိုတဲ့ တစ္ခ်က္တည္းနဲ႔ အဂတိက အေရးမယူတာ မဟုတ္ေသးဘူး။ သူကိုယ္တိုင္က လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျပဳလုပ္ဖို႔ ဘယ္ဌာနေတြကို ဘယ္ေလာက္ေပးရမယ္ဆိုၿပီး ေဒသခံေတြကို အစည္းအေ၀းမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ အသံဖိုင္ေတြလည္း ရွိေနတယ္။ လူသက္ေသေတြလည္း ရွိေနတယ္ေလ။ ေငြျပန္ေပးတယ္ ဆိုတာလည္း ျပႆနာ ျဖစ္ေပၚခဲ့လို႔သာ ျပန္ေပးခဲ့တာ။ ဒါကို လႊတ္ေတာ္က ဆက္လက္ စစ္ေဆးမယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဒီစစ္ေဆးမႈကို ေစာင့္ေနမွာပါ” လို႔ တိုင္ၾကားခဲ့သူ ဦးသူရစိုးက ဆိုပါတယ္။
ဒီျဖစ္စဥ္က အမွန္တကယ္ ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ေကာ္မရွင္ကေန အေရးမယူဘဲ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔ လႊဲေျပာင္းေပးတဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္မႈေတြကလည္း ရွိေနပါတယ္။
လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေက်ာ္ေစာသတင္း ထြက္ေနသူေတြအေပၚ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သတင္းရရွိပါက စံုစမ္းစစ္ေဆးႏိုင္မယ့္ အခ်က္ကို ျဖည့္စြက္ထားတဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းကို အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေမ ၂၃ ရက္က အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
“ခုအတည္ျပဳလိုက္တဲ့ ဥပေဒနဲ႔ အရင္ဥပေဒနဲ႔က အမ်ားႀကီး ကြာျခားသြားပါတယ္။ အလုပ္လုပ္လို႔ရတဲ့ အေနအထား ျဖစ္သြားတာေပါ့။ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အင္နဲ႔အားနဲ႔ လုပ္လို႔ရတဲ့ အေနအထား ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒထဲမွာ ေပးတာယူတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္မယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘ႑ာရန္ပံုေငြေတြ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းနဲ႔ မညီဘဲ ဆံုး႐ံႈးေနမယ္ဆိုရင္ ဒါကလည္း အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္။ ၿငိစြန္းႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ အမ်ားႀကီး က်ယ္ျပန္႔သြားမယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္နဲ႔လည္း ညီသြားမယ္” လို႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ၾကည္က မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။
သမၼတသစ္ဦး၀င္းျမင့္နဲ႔ ေကာ္မရွင္သစ္ လက္ထက္မွာ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဖိဖိစီးစီး လုပ္ကိုင္လာတဲ့အတြက္ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ငါးႀကီးႀကီးေတြကို ေၾကာ္ျပႏိုင္ဖို႔ အေျခအေနကို ေရာက္လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမ ၁၂ ရက္က စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္းကို အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန (စစစ) တုိ႔က စစ္ေဆးေနတယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ဆီ တိုင္ၾကားလာမႈအရ ေကာ္မရွင္နဲ႔ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာနတို႔က စီမံ/ဘ႑ာ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္းကို စစ္ေဆးတဲ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕သားျဖစ္သူကိုပါ ဆက္စပ္စစ္ေဆးေနတယ္လို႔ ကနဦး သတင္းထြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥအေပၚမွာ တရား၀င္ သတင္းထုတ္ျပန္ေပးမယ္လို႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္ ျပန္ၾကားေရး အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးဟန္ညြန္႔က ဆိုထားပါတယ္။ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ကေန ေမ ၁၃ ရက္မွာေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ ေျခာက္ဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ေနသလို တိုင္ၾကားစာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းအခ်က္အလက္ ျပည့္စံုဖို႔ ႀကိဳတင္စံုစမ္းမႈ ၁၈ မႈကို ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဂတိလုိက္စားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြနဲ႔အညီ ေကာ္မရွင္က စစ္ေဆးဆဲအမႈေတြကို လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတာေၾကာင့္ အမႈျဖစ္စဥ္ေတြကို အေသးစိတ္ မထုတ္ျပန္ႏုိင္ေသးဘူးလို႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးကလည္း ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို အဂတိေကာ္မရွင္ကေန စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရဘက္က ဘာမွေျပာဖို႔ မရွိဘူးလို႔ မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။
“တခ်ဳိ႕ဟာေတြကက်ေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးဆဲဟာေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေကာ္မရွင္က အေသးစိတ္ ထုတ္ျပန္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အစိုးရဘက္ကလည္း ေကာ္မရွင္က Ongoing Process ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘာမွေျပာဖို႔မရွိဘူး။ ဘာလဲဆိုေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္က Independent Body ျဖစ္တယ္။ သူ႔အလုပ္ သူလုပ္ေပါ့။ အဲဒီအတြက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဘာမွေျပာဖို႔မရွိဘူး” လို႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေမ ၂၂ ရက္မွာ အလုပ္သမား၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးသိန္းေဆြကို ျပည္တြင္းစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးက အဂတိ လိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ထံ တိုင္ၾကားထားတယ္လို႔ သတင္းထပ္ထြက္လာပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားေရး ဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦး၀င္းရွိန္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ မသိဘူးလို႔ ျပန္ေျဖၾကား ထားပါတယ္။
ဒီလိုအဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္၀န္ႀကီးေတြ တိုင္ၾကားခံရတဲ့ အေျခအေနအေပၚ အစိုးရနဲ႔ ေကာ္မရွင္ဘက္က ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈ မရွိျခင္းနဲ႔ ျပည္သူသိေအာင္ ခ်ျပျခင္း မရွိတဲ့အေပၚ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူေတြက ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိလာပါတယ္။ “ဒီကိစၥမွာ သက္ဆုိင္ရာ ပါတီအေနနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာဖို႔လုိတယ္။ ဘယ္ကိစၥမွာေတာ့ ဘယ္လုိအဂတိ လုိက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆုိရင္လည္း ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးယူမႈေတြ လုပ္သင့္တယ္” လို႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းက ဆိုပါတယ္။
၁၉၉၀ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေဒးဗစ္လွျမင့္က “၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ၊ ၀န္ႀကီးေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိ ဘယ္လုိကိစၥရပ္ေတြေၾကာင့္ အေရးယူခံရတယ္။ ဘယ္လုိအျပစ္ဒဏ္ေတြေပးတယ္ ဆုိတာကုိ တုိင္းျပည္မွာရွိတဲ့ ျပည္သူလူထုကုိ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာနဲ႔ အသိေပးသင့္တယ္” လို႔ ေျပာၾကားပါတယ္။
စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးကိစၥမွာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္တခ်ိဳ႕ကို ေခၚယူစစ္ေဆးေနသလို စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြကိုလည္း ဆင့္ကဲစစ္ေဆးေနတယ္လို႔ သတင္းေတြက ဆက္လက္ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။
“ျပည္သူလူထုက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လို႔ အႏုိင္ရလာတဲ့ ျပည္သူ႔အစုိးရအေနနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႕၀င္ေတြျဖစ္တဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၀န္ႀကီးေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးေတြ ေသာ္လည္းေကာင္း အျပစ္ရွိတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ အဂတိလုိက္စားမႈ၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ က်ဴးလြန္တယ္ဆုိရင္ ျပတ္ျပတ္သားသား တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔ အေရးယူဖုိ႔ကို ေထာက္ခံတယ္” လို႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕ ဗဟုိဦးေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဦးထြန္းၾကည္က ဆိုပါတယ္။
ဒီလို ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိလာတဲ့အတြက္ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္းကို တုိင္ၾကားမႈ ရွိတာေၾကာင့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ရလဒ္ကို သမၼတဆီ အစီရင္ခံတင္ျပဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ၾကည္က ေမ ၂၃ ရက္က ျပဳလုပ္တဲ့ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀း အၿပီးမွာ မီဒီယာေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“တိုင္ၾကားမႈ ရွိခဲ့ပါတယ္။ (တိုင္ၾကားမႈနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရွိ မရွိ) ဒါ ေျပာလို႔ မရေသးဘူး။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၿပီးမွပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တကယ့္တကယ္ အဲဒီကိစၥ ဆိုလုိ႔ရွိရင္ ၿပီးသေလာက္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါအျမန္ဆံုး ကြၽန္ေတာ္တို႔လုပ္တာ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီကို ေရာက္လာတဲ့ တုိင္ၾကားစာက ၃ ရက္ေန႔မွာ ေရာက္တယ္။ ၇ ရက္ေန႔မွာ အဖြဲ႕ဖြဲ႕တယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ အျမန္ဆံုးစစ္တယ္။ ခုနကေျပာသလုိ သက္ေသယူရတာရွိတယ္။ သက္ေသေတြ စစ္ရတာရွိတယ္။ စာရြက္စာတမ္း ၾကည့္ရတာေတြရွိတယ္။ အဲဒါၿပီးသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုဆို ၿပီးသေလာက္ ျဖစ္ေနၿပီ။ မၾကာခင္မွာ ပထမဆံုးလုပ္ရမယ့္ အလုပ္က ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေတြဆီကို အစီရင္ခံ တင္ရမယ္။ အဲဒါကို ေဆာလ်င္စြာ တင္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” လိ႔ု ဦးေအာင္ၾကည္က ဆိုပါတယ္။
ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ၾကည္ ေျပာၾကားၿပီး ႏွစ္ရက္အၾကာ ေမ ၂၅ ရက္မွာေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ တိုင္ၾကားခံထားရတဲ့ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္းအေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕သေဘာဆႏၵအရ ရာထူးကေန ႏုတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳလိုက္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးက အမိန္႔စာ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးက ထုတ္ျပန္တဲ့ အမိန္႔စာထဲမွာ ဦးေက်ာ္၀င္းရဲ႕ သေဘာဆႏၵအရ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ရာထူးကေန ႏုတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳလိုက္တာျဖစ္ၿပီး တျခားအေၾကာင္းအရာ ကိစၥရပ္ေတြကိုေတာ့ ထည့္သြင္းထားတာ မရွိပါဘူး။
သမၼတ႐ံုးကေန အမိန္႔စာ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဒီအေပၚမွာ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိခဲ့သလို ေ၀ဖန္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးလည္း ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ တိုင္ၾကားခံထားရတဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၀န္ႀကီးတစ္ေယာက္ကို ဘယ္လိုစိစစ္ၿပီး က်ဴးလြန္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ မသိေသးခ်ိန္မွာ အရင္အစိုးရ လက္ထက္ေတြတုန္းကလို မိမိသေဘာ ဆႏၵအေလ်ာက္ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး လုပ္လာတာေၾကာင့္ NLD အစိုးရအေပၚ ျပည္သူေတြက ေ၀ဖန္မႈေတြ ျမင့္တက္လာပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူ ဦးကိုကိုေအာင္က “အသံမ်ိဳးစံုထြက္၊ စံုစမ္းစစ္ေဆး ခံရေတာ့မွ ထိေရာက္တဲ့ အေရးယူမႈမရွိဘဲ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေပးလိုက္ရင္ ေနာက္လူေတြလည္း ဒါမ်ိဳးလုပ္ၾကမွာပါ။ အကယ္၍ ႀကီးႀကီးမားမား ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ လာဘ္စားျခစား သိန္းေထာင္ခ်ီ၊ ေသာင္းခ်ီ လာဘ္စားၿပီး မွ ႏုတ္ထြက္ရလည္း ဘာအေရးလဲ ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္လာမွာပါ။ လာဘ္စားတယ္ မစားဘူး ဆိုတာေတာ့ စစ္ေဆးတဲ့ တာ၀န္ရွိသူေတြ အသိဆံုး ျဖစ္မွာပါ” လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္တုန္းကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ အစိုးရဖြဲ႕ရာမွာ အဂတိကင္းတဲ့အစိုးရ ဖြဲ႕မယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိ NLD အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ျဖစ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ရွိတဲ့ ၀န္ႀကီးေတြကို အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ကို တိုင္ၾကားမႈေတြ ရွိလာသလို ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ မီဒီယာကေန ေရးသားေဖာ္ျပျခင္းေတြ ရွိလာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ လက္ရွိအခ်ိန္အထိေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၀န္ႀကီးေတြကို အေရးယူမႈ တစ္စံုတစ္ရာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးသလို စံုစမ္းစစ္ေဆးရာမွာလည္း ျပည္သူသိေအာင္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာခ်ျပမႈ မရွိေသးပါဘူး။
လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္က အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ တိုင္ၾကားခံထားရတဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးကို စစ္ေဆးေနတာ ၿပီးသေလာက္ျဖစ္ေနၿပီး သမၼတ၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေတြဆီ တင္ျပသြားဖို႔ ရွိေနပါတယ္။
တကယ္လို႔သာ တိုင္ၾကားစာအတိုင္း အဂတိလိုက္စားမႈ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးျမင့္ေျပာသလို NLD အစိုးရက ငါးႀကီးႀကီးေၾကာ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ အဂတိလိုက္စားမႈအေပၚ အရင္အစိုးရအဆက္ဆက္ ကတည္းက လက္မခံခဲ့သလို အားမတန္လို႔ မာန္ေလွ်ာ့ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ NLD အစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ တစ္ဦးဦးက အဂတိလိုက္စားမႈကို က်ဴးလြန္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမွ သည္းခံခြင့္လႊတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တည္ေဆာက္ခ်င္တဲ့ အဂတိကင္းတဲ့အစိုးရ ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္ဝျခင္း ရွိ၊ မရွိဆိုတာ မၾကာခင္ကာလမွာ အေျဖသိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ေတာ့ NLD အစိုးရအေနနဲ႔ ငါးႀကီးႀကီးေၾကာ္မလား၊ ေလွ်ာ္မလား ဆိုတာ ျပည္သူအားလံုးက ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
